Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu - Centralny punkt logowania
Strona główna

Międzynarodowe stosunki polityczne

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 2751-BN-S1-2-MSP
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (0312) Politologia i wiedza o społeczeństwie Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Międzynarodowe stosunki polityczne
Jednostka: Wydział Nauk o Polityce i Bezpieczeństwie
Grupy: Bezpieczeństwo narodowe - I stopna - 2 rok - studia stacjonarne - sem. Letni
Punkty ECTS i inne: 4.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Wymagania wstępne:

znajomość historii politycznej, w tym przede wszystkim, historii stosunków międzynarodowych po 1945, ze szczególnym uwzględnieniem okresu po 1989/1991 r.

znajomość podstawowych problemów świata współczesnego


Rodzaj przedmiotu:

przedmiot obowiązkowy

Całkowity nakład pracy studenta:

60 godzin, w tym:

30 godzin tzw. kontaktowych (wykładu)

30 godzina na pracę własną studenta, w tym konsultacje z prowadzącym wykład


Efekty uczenia się - wiedza:

Zna najważniejsze wydarzenia historyczne, które wpłynęły na kształt współczesnych stosunków międzynarodowych.

Ma uporządkowaną wiedzę o uczestnikach stosunków międzynarodowych.

Zna międzynarodowe powiązania polityczne, gospodarcze, kulturalne i wojskowe.

Ma pogłębioną wiedzę na temat problemów bezpieczeństwa międzynarodowego oraz ewolucji w zakresie postrzegania i rozwiązywania tych problemów.


Efekty uczenia się - umiejętności:

Wykrywa i analizuje związki przyczynowo-skutkowe między wydarzeniami międzynarodowymi, ze szczególnym uwzględnieniem kwestii europejskich i

bezpieczeństwa.

Potrafi prawidłowo wskazywać kluczowe wydarzenia polityczne i gospodarcze w skali regionalnej, krajowej i międzynarodowej, dokonując przy tym ich interpretacji.

Jest w stanie prognozować przebieg kluczowych zjawisk i procesów politycznych i gospodarczych, a także w kwestiach bezpieczeństwa, w skali krajowej i

międzynarodowej.

Interpretuje mapę polityczną, wojskową (bezpieczeństwa), gospodarczą i kulturową świata.

Za pomocą zdobytej wiedzy w zakresie systemów politycznych ocenia politykę zagraniczną państw.


Efekty uczenia się - kompetencje społeczne:

Jest otwarty na nowe idee i gotów do weryfikacji swoich przekonań w świetle nowych informacji i argumentów.

Ma świadomość odpowiedzialności za zachowanie międzynarodowego dziedzictwa kulturowego i konieczności współpracy międzynarodowej w tym zakresie.


Metody dydaktyczne:

wykład informacyjny/konwersatoryjny/problemowy

Metody dydaktyczne podające:

- wykład informacyjny (konwencjonalny)
- wykład konwersatoryjny
- wykład problemowy

Skrócony opis:

Podmioty międzynarodowych stosunków politycznych; Dyplomacja, służba dyplomatyczna i konsularna; Bezpieczeństwo międzynarodowe; Stosunki radziecko – amerykańskie i ewolucja sytuacji politycznej w Europie w latach 1969 – 1989; Transformacja ładu międzynarodowego po zimnej wojnie; Rola międzynarodowa USA; Rola międzynarodowa Unii Europejskiej i NATO; Ewolucja ładu międzynarodowego w XXI w.; Wielkie państwa Europy Zachodniej (Niemcy, Francja, Wlk. Brytania) w strukturach euroatlantyckich, w Europie i świecie; Europa Środkowo-Wschodnia/Środkowa po 1991 r.; Rosja i państwa przestrzeni poradzieckiej w świecie współczesnym. Konflikt na Ukrainie; Terroryzm międzynarodowy. Amerykańska „wojna z terroryzmem”; Bliski Wschód (MENA) i konflikty bliskowschodnie. „Arabska Wiosna”; Wielkie państwa Dalekiego Wschodu w stosunkach międzynarodowych; Afryka Subsaharyjska i jej pozycja we współczesnym ładzie międzynarodowym.

Pełny opis:

Podmioty międzynarodowych stosunków politycznych. 1: Państwo

Ewolucja państwa współczesnego. Rola państwa we współczesnych stosunkach międzynarodowych

wpływ procesów globalizacyjnych na przekształcanie się państwa i jego pozycji w stosunkach międzynarodowych

powstanie i upadek państw

problem państw upadłych

stratyfikacja i liczba państw

siła państwa (soft i hard power)

Podmioty międzynarodowych stosunków politycznych. 2: Organizacje międzynarodowe i podmioty transnarodowe

geneza, specyfika i rozwój organizacji międzynarodowych

• ONZ

• KBWE/OBWE

podmioty transnarodowe

• korporacje

• NGOs

Dyplomacja (pojęcie, formy, funkcje dyplomacji). Służba dyplomatyczna i konsularna.

Bezpieczeństwo międzynarodowe. Problemy zbrojeń i rozbrojenia

Kontrola i ograniczenie zbrojeń. Zbrojenia i handel bronią

• bezpieczeństwo międzynarodowe (bezpieczeństwo zbiorowe a zbiorowa obrona)

• system bezpieczeństwa powszechnego; systemy bezpieczeństwa regionalnego

• architektura bezpieczeństwa europejskiego

• bronie masowego rażenia (BMR)

o broń jądrowa

• broń konwencjonalna

• zbrojenia, transfer broni i wydatki wojskowe państw

• geneza i rozwój tendencji rozbrojeniowych

• najważniejsze porozumienia kontroli i redukcji zbrojeń

• kierunki i perspektywy współczesnego ruchu rozbrojeniowego.

Stosunki radziecko – amerykańskie w latach 1969 – 1989; Ewolucja sytuacji politycznej w Europie w latach 1969 – 1989. Konferencja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie.

Transformacja ładu międzynarodowego po zimnej wojnie (Pierestrojka w ZSRR, Jesień Ludów 1989 roku w Europie Środkowej, zjednoczenie Niemiec, rozpad Jugosławii).

Ewolucja międzynarodowych stosunków politycznych po upadku bloku wschodniego i załamaniu się ładu dwubiegunowego.

Pozimnowojenny ład międzynarodowy i jego kryzys/rozpad

podstawowe międzynarodowe problemy społeczne i gospodarcze

procesy globalizacyjne

zakres przedmiotowy i siły sprawcze

wpływ na środowisko międzynarodowe

sprzeciw wobec globalizacji

aspekty ekologiczne

zagrożenia i wyzwania ekologiczne

międzynarodowa polityka ekologiczna i jej instrumenty

NATO. Jego ewolucja po 1989 r. i miejsce w światowym ładzie politycznym

• NATO w obliczu załamania się układu dwubiegunowego

• ewolucja Paktu Północnoatlantyckiego w l. 1992-2012

• stosunki NATO-Rosja

Integracja europejska. Unia Europejska (UE), jej rozwój i kryzys

• geneza i rozwój procesów integracyjnych w Europie

• kierunki i zasady międzynarodowej działalności UE (role międzynarodowe i ich zakres przestrzenny)

Wielkie państwa Europy Zachodniej (Niemcy, Francja, Wlk. Brytania) w strukturach euroatlantyckich, w Europie i świecie

• główne kierunki polityki zagranicznej Niemiec, Francji i Wlk. Brytanii (zwłaszcza wobec USA, Rosji, Chin oraz Bliskiego Wschodu)

• stanowisko Niemiec, Francji i Wlk. Brytanii w Unii Europejskiej i wobec integracji europejskiej

• polityka Niemiec, Francji i Wlk. Brytanii wobec krajów Europy Środkowej

Europa Środkowo-Wschodnia/Środkowa

• formy i problemy współpracy regionalnej. Grupa Wyszehradzka

• integracja ze strukturami zachodnimi

• rozpad Jugosławii, konflikty na obszarze pojugosłowiańskim oraz ewolucja polityczna obszaru Bałkanów zachodnich

o następstwa rozpadu Jugosławii; perspektywy polityczne obszaru pojugosłowiańskiego/zachodnich Bałkanów

Rosja i państwa przestrzeni poradzieckiej w świecie współczesnym. Wspólnota Niepodległych Państw. Konflikt na Ukrainie (od końca 2013 r.)

• załamanie się bloku wschodniego oraz uruchomienie procesu transformacyjnego krajów postkomunistycznych

Federacja Rosyjska w międzynarodowym ładzie politycznym

• w epoce prez. Jelcyna, do 1999 r.

• w epoce prez. Putina, po 2000 r.

• od jesieni 2013 r.

Kierunki ewolucji przestrzeni poradzieckiej (ze szczególnym uwzględnieniem Ukrainy i Zakaukazia)

Konflikt ukraiński jako konflikt nowego typu

Miejsce i rola USA we współczesnym świecie. Amerykańska polityka zagraniczna

• stanowisko USA wobec upadku ZSRR i załamania się bloku wschodniego

• polityka zagraniczna USA:

o za prezydentury Clintona

o za prezydentury J. W. Busha

o za prezydentury Obamy (do końca 2013 r.)

Terroryzm międzynarodowy. Amerykańska „wojna z terroryzmem”

• typologia i dynamika terroryzmu

• podstawowe podmioty działań terrorystycznych

• globalna walka z terroryzmem

• amerykańska wojna z terroryzmem międzynarodowym

• interwencja w Afganistanie 2001 r. i jej następstwa

• konflikty w Iraku i ich następstwa:

o wojna1990/1991 r.

o wojna 2003 r.

• ewolucja sytuacji politycznej na obszarze szeroko rozumianego Bliskiego Wschodu (MENA); efekt tzw. „arabskiej wiosny”

Bliski Wschód (MENA) i konflikty bliskowschodnie. „Arabska Wiosna”

• główni aktorzy polityczni na obszarze Bliskiego Wschodu: miejscowi zewnętrzni

• konflikt żydowsko-arabski/izraelsko-palestyński i jego międzynarodowe uwarunkowania

o geneza historyczna konfliktu i jego przebieg

o proces pokojowy i jego rezultaty

• „Arabska Wiosna” i jej następstwa

Wielkie państwa Dalekiego Wschodu w stosunkach międzynarodowych

Japonia

• pozycja międzynarodowa i polityka zagraniczna

• stosunki z USA, Rosją i Chinami

Chiny

• rozwój społeczno-gospodarczy (od końca lat 70-tych XX wieku)

• polityka zagraniczna i miejsce w stosunkach międzynarodowych po 1989 r.

• stosunki z USA oraz z Rosją

• strategiczne cele chińskiej polityki w rejonie Azji i Pacyfiku

Indie

• potencjał gospodarczy i militarny Indii

• polityka zagraniczna Indii

o wobec państw subkontynentu indyjskiego

o wobec krajów Azji Płd.-Wschodniej

o wobec USA i Rosji

Afryka Subsaharyjska i jej pozycja we współczesnym ładzie międzynarodowym

• szczególne cechy rozwoju społeczno-gospodarczego Afryki Subsaharyjskiej

• konflikty oraz próby ich przezwyciężenia

• Afryka Subsaharyjska jako obszar penetracji i rywalizacji mocarstw

Literatura:

Literatura podstawowa/obowiązkowa

Calvocoressi Peter, Polityka międzynarodowa po 1945, Książka i Wiedza, Warszawa 2002, ss. 903.

Cesarz Zbigniew, Stadtmueller Elżbieta, Problemy polityczne współczesnego świata, Wyd. UWrocł., wyd. 4, Wrocław 2002.

Cziomer Erhard, Zyblikiewicz Lubomir M., Zarys współczesnych stosunków międzynarodowych, PWN, Warszawa-Kraków 2007.

Kuźniar Roman (in.), Bezpieczeństwo międzynarodowe, Scholar, Warszawa 2012, ss. 478.

Kuźniar Roman, Pozimnowojenne dwudziestolecie 1989-2010. Stosunki międzynarodowe na przełomie XX i XXI wieku, Scholar, Warszawa 2011, ss. 536.

Łoś-Nowak Teresa, Współczesne stosunki międzynarodowe. Podręcznik akademicki, Wyd. U Wrocł., Wrocław 2010, ss. 452.

Międzynarodowe stosunki polityczne, [red.] Pietraś Marek, Wyd. UMCS, Lublin 2007, ss. 659.

Ociepka Beata, Miękka siła i dyplomacja publiczna Polski, Scholar, Warszawa 2013, ss. 232.

Ostaszewski Piotr, Międzynarodowe stosunki polityczne. Zarys wykładów, KiW, Warszawa 2008, ss. 920.

Parzymies Stanisław, Stosunki międzynarodowe w Europie 1945-2009, Wyd. Akad. Dialog, wyd. 3, Warszawa 2009, ss. 435.

Stosunki międzynarodowe. Geneza, struktura, dynamika, [red.] Haliżak Edward, Kuźniar Roman, Wyd. UW, wyd. 4: Warszawa 2006, ss. 636.

Stosunki międzynarodowe. Teorie-systemy-uczestnicy, [red.] Łoś-Nowak Teresa, Wyd. U Wrocł., Wrocław, wyd. I: 2000, ss. 286; wyd. II: 2006, ss. 361.

Literatura uzupełniająca

Balcerowicz Bolesław, Siły zbrojne w stanie pokoju, kryzysu, wojny, Scholar, Warszawa 2010, ss. 261.

Bezpieczeństwo międzynarodowe. Przegląd aktualnego stanu, [red.] Zukrowska Katarzyna, Wyd. IuxatTax, ss. 467.

Bezpieczeństwo międzynarodowe po zimnej wojnie, WAiP, Warszawa, Warszawa 2008, ss. 608.

Białek Jacek, Oleksiuk Adam, Difin, Gospodarka i polityka. Dokąd zmierza świat?, Warszawa 2009.

Buhler Pierre, O potędze w XXI wieku, Wydawnictwo Akademickie DIALOG, Warszawa 2014, ss. 514.

Cesarz Zbigniew, Stadtmueller Elżbieta, Problemy polityczne współczesnego świata, Wyd. UWrocł., wyd. 3, Wrocław 2000.

Corm Georges, Bliski Wschód w ogniu. Oblicza konfliktu 1936-2003, 2003.

Czapnik Sławomir, Omelan Grzegorz, Zydzi, Izrael i Palestyńczycy. Dzieje, stan obecny, perspektywy, Wyd. UO, Opole 2016, ss. 267.

Cziomer Erhard, Zyblikiewicz Lubomir M., Zarys współczesnych stosunków międzynarodowych, PWN, Warszawa-Kraków 2005.

Dokąd zmierza świat?, [red.] Rotfeld Adam Daniel, PISM, Warszawa 2008, ss. 580.

Globalizacja polityki światowej. Wprowadzenie do stosunków międzynarodowych,

Goody Jack, Kapitalizm i nowoczesność. Islam, Chiny, Indie na narodziny Zachodu, Wyd. Akad. Dialog, Warszawa 2006, ss. 255.

Hassner Pierre, Koniec pewników. Eseje o wojnie, pokoju i przemocy, Fund. Batorego i Sic!, Warszawa 2002, ss.

Kissinger Henry, Dyplomacja, Wyd. Philip Wilson, wyd. 2, Warszawa 1996, ss. 982.

Kiwerska Jadwiga, Gra o Europę. Bezpieczeństwo europejskie w polityce Stanów Zjednoczonych pod koniec XX wieku, Poznań 2000.

Kiwerska Jadwiga, Rozchodzenie się dwóch światów? Stany Zjednoczone i relacje transatlantyckie 1989-2012, Wyd. Nauka i Innowacje, Poznań 2013, ss. 433.

Kondrakiewicz Dariusz, Systemy równowagi sił w stosunkach międzynarodowych, Wyd. UMCS, Lublin 1999, ss. 282.

Konflikty kolonialne i postkolonialne w Afryce i Azji 1869-2006, Książka i Wiedza, Warszawa 2007.

Kryzys 2008 a pozycja międzynarodowa Zachodu, [red.] Kuźniar Roman, Scholar, 2011, ss. 337.

Kukułka Józef, Teoria stosunków międzynarodowych, Warszawa 2000.

Kuźniar Roman (in.), Bezpieczeństwo międzynarodowe, Scholar, Warszawa 2012, ss. 478.

Kuźniar Roman, Droga do wolności. Polityka zagraniczna III Rzeczypospolitej, Scholar, Warszawa 2008, ss. 335. [omów.: Czech Mirosław, Nie bądźmy najemnikami Waszyngtonu, GW, 12-13.04.08, s. 26-27]

Kuźniar Roman, Polityka i siła. Studia strategiczne – zarys problematyki, Scholar, Warszawa 2005, ss. 378.

Kuźniar Roman, Polityka zagraniczna III Rzeczypospolitej, Scholar, Warszawa 2012, ss. 415.

Kuźniar Roman, Pozimnowojenne dwudziestolecie 1989-2010. Stosunki międzynarodowe na przełomie XX i XXI wieku, Scholar, Warszawa 2011, ss. 536.

Laqueur Walter, Ostatnie dni Europy. Epitafium dla Starego Kontynentu, Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław 2007.

Łoś-Nowak Teresa, Stosunki międzynarodowe. Teorie-systemy-uczestnicy, Wyd. UWrocł., Wrocław, wyd. I: 2000, ss. 286; wyd. II: 2006, ss. 361.

Łoś-Nowak Teresa, Współczesne stosunki międzynarodowe, Wyd. U Wrocł., Wrocław 1997, ss. 227.

Międzynarodowe stosunki polityczne, [red.] Pietraś Marek, Wyd. UMCS, Lublin 2006.

Mingst Karen, Podstawy stosunków międzynarodowych, PWN, Warszawa 2006, ss. 357.

Mojsiewicz Czesław, Leksykon problemów międzynarodowych i konfliktów zbrojnych, [liczne wydania] Wrocław 2007, ss. 459.

Montbrial Thierry de, Działanie i system świata, Dialog, Warszawa 2011, ss. 518.

Nowe oblicza dyplomacji, [red.] Surmacz Beata, Wyd. UMCS, Lublin 2013, ss. 370.

Organizacja Narodów Zjednoczonych. Bilans i perspektywy, [red.] Symonides Janusz, Scholar, 2006.

Ostaszewski Piotr, Międzynarodowe stosunki polityczne. Zarys wykładów, KiW, Warszawa 2008, ss. 920.

Porządek międzynarodowy u progu XXI wieku. Wizje-koncepcje-paradygmaty, [red.] Kuźniar R., WUW, Warszawa 2005, ss. 664.

Kissinger Henry, Porządek światowy, Czarne, Wołowiec 2014, ss.

Problem upadku państw w stosunkach międzynarodowych, [red.] Kłosowicz Rober, Mania Andrzej, Wyd. UJ, Kraków 2012, ss. 274.

Religia w stosunkach międzynarodowych, [red.] Solarz Anna M., Schreiber Hanna, Wyd. UW, Warszawa 2012, s. 348.

Rocznik strategiczny, Scholar, Warszawa, kolejne tomy od I: 1994/1995 do XIX: 2013/2014.

Stefanowicz Janusz, Anatomia polityki międzynarodowej, AM, Toruń 1999, ss. 207.

Stosunki międzynarodowe. Geneza, struktura, dynamika, [red.] Haliżak Edward, Kuźniar Roman, Wyd. UW, Warszawa 2000, ss. 587.

Stosunki międzynarodowe. Teoria i praktyka, [red.] Darasz Andrzej, Olesiński Zbigniew, Pastusiak Longin, PWE, Warszawa 2015, ss. 382.

Stosunki międzynarodowe w Afryce, [red.] Milewski Jan J., Lizak Wiesław, Scholar, Warszawa 2002, ss. 443.

System euroatlantycki i bezpieczeństwo międzynarodowe w multipolarnym świecie. Miejsce i rola Polski w euroatlantyckim systemie bezpieczeństwa, [red.] Fiszer Józef M., ISP PAN, Warszawa 2013, ss. 388.

Szpak Agnieszka, Fenomen „państw upadłych” w świetle prawa międzynarodowego,

Szymborski Wojciech, Międzynarodowe stosunki polityczne, Wyd. Wers, [Bydgoszcz 2006], ss. 303.

Tendencje i procesy rozwojowe współczesnych stosunków międzynarodowych, [red.] Gawrycki Marcin Florian in., Scholar, Warszawa 2016, ss. 736.

Teoria i praktyka stosunków międzynarodowych. Dziedzictwo intelektualne profesora Ziemowita Jacka Pietrasia, [red.] Pietraś Marek inn., Wyd. UMCS, Lublina 2014, ss. 503.

Współczesne stosunki międzynarodowe. Praca zbiorowa, LAM Wyd. Akad. Finansów, Warszawa 2008, ss. 508.

Zięba Ryszard, Unia Europejska jako aktor stosunków międzynarodowych, Scholar, 2003, ss. 306.

Żurawski vel Grajewski Przemysław, Bezpieczeństwo międzynarodowe. Wymiar militarny, PWN, Warszawa 2012, ss. 489.

Metody i kryteria oceniania:

egzamin pisemny

Praktyki zawodowe:

Nie dotyczy.

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2021/22" (zakończony)

Okres: 2021-10-01 - 2022-02-20
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 30 godzin więcej informacji
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Leszek Kuk
Prowadzący grup: Elżbieta Alabrudzińska, Leszek Kuk
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2022/23" (zakończony)

Okres: 2023-02-20 - 2023-09-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 30 godzin więcej informacji
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Elżbieta Alabrudzińska, Joanna Piechowiak
Prowadzący grup: Elżbieta Alabrudzińska, Joanna Piechowiak
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.
ul. Jurija Gagarina 11, 87-100 Toruń tel: +48 56 611-40-10 https://usosweb.umk.pl/ kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.2.0-1 (2024-03-12)