How to tell history in an interesting way: modern museums, anti-monuments, reconstructions

Konwersatorium ma na celu omówienie nowoczesnych trendów w praktykach upamiętniających w Polsce oraz wybranych krajach, zarówno na poziomie państwowym jak i lokalnym. Celem zajęć jest wskazanie stosowanych rozwiązań i ich dyskutowanie, ocena, diagnozowanie ewentualnych problemów i próba zaproponowania optymalnego wzorca.

1. Zajęcia organizacyjne - omówienie koncepcji przedmiotu oraz wymagań. Ustalenie tematyki i harmonogramu indywidualnych prezentacji.

2. Wprowadzenie teoretyczne - sposoby postrzegania przeszłości, koncepcje pamięci zbiorowej oraz miejsc pamięci, pojęcia wyobrażeń zbiorowych oraz polityki historycznej.

3-15. Indywidualne prezentacje dotyczące wybranych studiów przypadku.

Literatura podstawowa:

1. Maurice Halbwachs, Społeczne ramy pamięci, PWN, Warszawa 2008.

2. Pierre Nora, Między pamięcią a historią: wybór tekstów, Wydawnictwo słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2022.

3. Bartosz Korzeniewski, Transformacja pamięci: przewartościowania w pamięci przeszłości a wybrane aspekty funkcjonowania dyskursu politycznego o przeszłości w Polsce po 1989 roku, Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, Poznań 2010.

4. Paweł Machcewicz, Spory o historię 2000-2011, Społeczny Instytut Wydawniczy Znak, Kraków 2012.

5. Rafał Chwedoruk, Polityka historyczna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2018.

Literatura uzupełniająca:

1. B. Forest, J. Johnson & K. Till, Post-totalitarian national identity: public memory in Germany and Russia, „Social & Cultural Geography”, Vol. 5, No. 3, September 2004.

2. Beth C. Rubin, Hana Cervinkova, Challenging Silences: Democratic Citizenship Education and historical Memory in Poland and Guatemala, Anthropology & Education Quarterly, 51.

3. Pamięć zbiorowa jako czynnik integracji i źródło konfliktów, red. Andrzej Szpociński, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2009.

4. Małgorzata Fabiszak, Anna Weronika Brzezińska, Marcin Owsiński, Znaki (nie)pamięci. Teoria i praktyka upamiętnienia w Polsce, Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych UNIVERSITAS, Kraków 2016.

5. Mark A. Wolfgram, A Model for Comparative Collective Memory Studies - Regime Types, Cultural Traditions, and Difficult Histories, Croatian Political Science Review, Vol. 51, No. 5, 2014.

6. Andrzej Szpociński, Współczesna kultura historyczna i jej przemiany, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2021.

7. Y. He, Comparing Post-War (West) German-Polish and Sino-Japanese Reconciliation - A Bridge Too Far?, „Europe-Asia Studies” Vol. 63, No. 7, September 2011.

8. Andrzej Szpociński, Piotr Tadeusz Kwiatkowski, Przeszłość jako przedmiot przekazu, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2006.

9. Reuben S. Rose-Redwood, From number to name - symbolic capital, places of memory and the politics of street renaming in New York City, Social & Cultural Geography, Vol. 9, No. 4, June 2008.

10. Mity polityczne i stereotypy w pamięci zbiorowej społeczeństwa, red. Eugeniusz Ponczek, Andrzej Sepkowski, Magdalena Rekść, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2015.

11. Dacia Viejo-Rose, Reconstructing Spain. Cultural Heritage and Memory after Civil War, Brighton-Chicago-Toronto 2014.

12. Marcin Zaremba, Komunizm, legitymizacja, nacjonalizm. Nacjonalistyczna legitymizacja władzy komunistycznej w Polsce, Warszawa 2005.

13. Rafał Stobiecki, Historiografia PRL. Ani dobra, ani mądra, ani piękna… ale skomplikowana, Warszawa 2007.

14. Jacques Le Goff, Historia i pamięć, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2007.

15. Barbara Szacka, Czas przeszły, pamięć, mit, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2006.

16. L. David, Dealing with the contested past in Serbia - decontextualisation of the war veterans memories, „Nations and Nationalism” 21 (1), 2015.

17. Lech Nijakowski, Domeny symboliczne. Konflikty narodowe i etniczne w wymiarze symbolicznym, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2006.

18. Bartłomiej Różycki, Dąbrowszczacy i pamięć o hiszpańskiej wojnie domowej w Polsce Ludowej, „Pamięć i Sprawiedliwość”, Nr 1 (21)/2013.

19. Stephen P. Hanna, A Slavery Museum - Race, Memory, and Landscape in Fredericksburg, Virginia, Southeastern Geographer, 48(3) 2008.

20. P. Farrugia, Convenient Truths - History, Memory, and Identity in Brantford, Ontario, „Journal of Canadian Studies”, Vol. 46, No. 2, Spring 2012.

21. Bartłomiej Różycki, Populizm i narracje historyczne wobec niemieckiej tożsamości narodowej, „Przegląd Zachodni”, Nr 2 (375)/2020.

22. Rozliczanie totalitarnej przeszłości: instytucje i ulice, red. Andrzej Paczkowski, Instytut Studiów Politycznych PAN, Warszawa 2017.

23. Rozliczanie totalitarnej przeszłości: zbrodnie, kolaboracja i symbole przeszłości, red. Andrzej Paczkowski, Instytut Studiów Politycznych PAN, Warszawa 2017.

24. Andrzej Paczkowski, Łukasz Jasiński, Paweł Machcewicz, Bartłomiej Różycki, Rozliczanie totalitarnej przeszłości: karanie i upamiętnianie zbrodni, Instytut Studiów Politycznych PAN, Warszawa 2018.

Oceniona będzie pomysłowość w wyborze poruszanej tematyki oraz sposobu jego zaprezentowania, widoczny po efektach nakład pracy, umiejętność uargumentowania swojego stanowsika / zmierzenia się z ewentualną krytyką, aktywność podczas dyskusji.

Podstawą do wystawienia oceny bardzo dobrej jest zaprezentowanie referatu nie budzącego większych zastrzeżeń oraz przejawianie aktywności na zajęciach w trakcie semestru. Niespełnienie któregoś z tych kryteriów wpływać będzie na obniżenie oceny. Wyjątkowo wyróżniający się referat bądź nadzwyczajna aktywność podczas zajęć mogą wyrównać niedostatki w drugiej z tych sfer i skutkować wystawieniem mimo wszystko na koniec oceny bardzo dobrej.