Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu - Centralny punkt logowania
Strona główna

Historia idei demokratycznej i teorie demokracji

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 2751-MON-HID
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (0223) Filozofia i etyka Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Historia idei demokratycznej i teorie demokracji
Jednostka: Wydział Nauk o Polityce i Bezpieczeństwie
Grupy: Wykłady monograficzne dla kierunków WNoPiB - stacjonarne
Punkty ECTS i inne: (brak) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Efekty uczenia się - wiedza:

Po zakończeniu okresu kształcenia student potrafi rozpoznać, zdefiniować i opisać typ ustroju, jakim jest demokracja oraz charakter ideologii demokratycznej w ich złożoności, wieloznaczności i wieloaspektowości.

Efekty uczenia się - umiejętności:

Po zakończeniu okresu kształcenia student potrafi analizować i interpretować trojaki sens i zakres pojęcia demokracji jako a/ typu ustroju politycznego opartego na teorii pochodzenia władzy od ludu i jego politycznej suwerenności; b/ postulującej i uzasadniającej ten ustrój ideologii demokratyzmu, ufundowanej na idei równości wszystkich ludzi (egalitaryzm); c/ światopoglądu i „wiary” demokratycznej, będącej siłą napędową procesów demokratyzacji oraz antropologiczną i psychologiczną podstawą demokratycznej „religii obywatelskiej”.

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne:

Po zakończeniu okresu kształcenia student potrafi wyrażać krytyczne sądy na temat rozmaitych ujęć, koncepcji i rodzajów demokracji.

Metody dydaktyczne:

wykład podający

Pełny opis:

1. Historia idei demokratycznej: demokracja klasyczna a demokracja nowożytna; współczesne „fale” demokratyzacji.

2. Sens pojęcia „demokracja”: wieloznaczność symbolu „lud” i jej implikacje dla rozumienia demokracji; „lud” a „naród”; demokracja pośrednia i bezpośrednia; teoria „delegacji” a teoria „przyzwolenia”; aksjologiczne a proceduralne ujęcie demokracji; koncepcja „poliarchii”.

3. Demokratyzm i egalitaryzm (umiarkowany i skrajny): sens i zakres idei równości; antynomia „politei” (demokracji republikańskiej) i ochlokracji; demokracja a socjalizm.

4. Odmiany demokracji: a/ ze względu na sferę rzeczywistości (demokracja polityczna, społeczna, gospodarcza, kulturalna); b/ ze względu na presupozycje ideologiczne (demokracja liberalna, narodowa, socjalistyczna, chrześcijańska, personalistyczna etc.); aporie demokracji liberalnej; demokracja a parlamentaryzm; nacjonalitaryzm, czyli demokracja narodowa; demoliberalizm a „demokracja totalitarna”.

5. Sens pojęcia „demokracja chrześcijańska” (kierunek i ruch społeczno-polityczny? porządek ustrojowy?); demokracja chrześcijańska a laicka; stosunek Kościoła katolickiego do demokracji.

6. Idea „demarchii” (F.A. von Hayek) i inne koncepcje „uszlachetnienia” demokracji.

7. Substancjalistyczne i akcydentalistyczne krytyki demokracji.

8. Mentalność i światopogląd demokratyczny: antropologiczne podstawy demokratyzmu; demokracja jako „świecka religia”; „kult” demokracji (demolatria) i jego konsekwencje.

Literatura:

Podstawowa:

Giovanni Sartori, Teoria demokracji, Warszawa 1994, 1998².

Jacek Bartyzel, Demokracja, Radom 2002.

Oblicza demokracji, red. R. Legutko i J. Kloczkowski, Kraków 2002.

Jean Madiran, Dwie demokracje, [w:] tenże, Dwie demokracje. Wybór pism, Dębogóra 2020.

Erik von Kuehnelt-Leddihn, Demokracja – opium dla ludu?, Łódź – Wrocław 2008.

Uzupełniająca:

Alexis de Tocqueville, O demokracji w Ameryce, Kraków 1996.

Pierre Rosavallon, Historia słowa „demokracja” we Francji, „Nowa Res Publica” 1996, nr 5.

John H. Hallowell, Moralne podstawy demokracji, Warszawa 1995.

Hans Hermann Hoppe, Demokracja – bóg, który zawiódł, Warszawa 2006.

Jacek Bartyzel, Śmiertelny bóg Demos, Warszawa 2009.

Metody i kryteria oceniania:

Zaliczenie bez oceny na podstawie udokumentowanej obecności na wykładach.

Dla zainteresowanych - zaliczenie na ocenę w formie egzaminu ustnego.

Przedmiot nie jest oferowany w żadnym z aktualnych cykli dydaktycznych.
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.
ul. Jurija Gagarina 11, 87-100 Toruń tel: +48 56 611-40-10 https://usosweb.umk.pl/ kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.2.0-1 (2024-03-12)