Historia idei demokratycznej i teorie demokracji
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 2751-MON-HID |
Kod Erasmus / ISCED: |
(brak danych)
/
(0223) Filozofia i etyka
|
Nazwa przedmiotu: | Historia idei demokratycznej i teorie demokracji |
Jednostka: | Wydział Nauk o Polityce i Bezpieczeństwie |
Grupy: |
Wykłady monograficzne dla kierunków WNoPiB - stacjonarne |
Punkty ECTS i inne: |
(brak)
|
Język prowadzenia: | polski |
Efekty uczenia się - wiedza: | Po zakończeniu okresu kształcenia student potrafi rozpoznać, zdefiniować i opisać typ ustroju, jakim jest demokracja oraz charakter ideologii demokratycznej w ich złożoności, wieloznaczności i wieloaspektowości. |
Efekty uczenia się - umiejętności: | Po zakończeniu okresu kształcenia student potrafi analizować i interpretować trojaki sens i zakres pojęcia demokracji jako a/ typu ustroju politycznego opartego na teorii pochodzenia władzy od ludu i jego politycznej suwerenności; b/ postulującej i uzasadniającej ten ustrój ideologii demokratyzmu, ufundowanej na idei równości wszystkich ludzi (egalitaryzm); c/ światopoglądu i „wiary” demokratycznej, będącej siłą napędową procesów demokratyzacji oraz antropologiczną i psychologiczną podstawą demokratycznej „religii obywatelskiej”. |
Efekty uczenia się - kompetencje społeczne: | Po zakończeniu okresu kształcenia student potrafi wyrażać krytyczne sądy na temat rozmaitych ujęć, koncepcji i rodzajów demokracji. |
Metody dydaktyczne: | wykład podający |
Pełny opis: |
1. Historia idei demokratycznej: demokracja klasyczna a demokracja nowożytna; współczesne „fale” demokratyzacji. 2. Sens pojęcia „demokracja”: wieloznaczność symbolu „lud” i jej implikacje dla rozumienia demokracji; „lud” a „naród”; demokracja pośrednia i bezpośrednia; teoria „delegacji” a teoria „przyzwolenia”; aksjologiczne a proceduralne ujęcie demokracji; koncepcja „poliarchii”. 3. Demokratyzm i egalitaryzm (umiarkowany i skrajny): sens i zakres idei równości; antynomia „politei” (demokracji republikańskiej) i ochlokracji; demokracja a socjalizm. 4. Odmiany demokracji: a/ ze względu na sferę rzeczywistości (demokracja polityczna, społeczna, gospodarcza, kulturalna); b/ ze względu na presupozycje ideologiczne (demokracja liberalna, narodowa, socjalistyczna, chrześcijańska, personalistyczna etc.); aporie demokracji liberalnej; demokracja a parlamentaryzm; nacjonalitaryzm, czyli demokracja narodowa; demoliberalizm a „demokracja totalitarna”. 5. Sens pojęcia „demokracja chrześcijańska” (kierunek i ruch społeczno-polityczny? porządek ustrojowy?); demokracja chrześcijańska a laicka; stosunek Kościoła katolickiego do demokracji. 6. Idea „demarchii” (F.A. von Hayek) i inne koncepcje „uszlachetnienia” demokracji. 7. Substancjalistyczne i akcydentalistyczne krytyki demokracji. 8. Mentalność i światopogląd demokratyczny: antropologiczne podstawy demokratyzmu; demokracja jako „świecka religia”; „kult” demokracji (demolatria) i jego konsekwencje. |
Literatura: |
Podstawowa: Giovanni Sartori, Teoria demokracji, Warszawa 1994, 1998². Jacek Bartyzel, Demokracja, Radom 2002. Oblicza demokracji, red. R. Legutko i J. Kloczkowski, Kraków 2002. Jean Madiran, Dwie demokracje, [w:] tenże, Dwie demokracje. Wybór pism, Dębogóra 2020. Erik von Kuehnelt-Leddihn, Demokracja – opium dla ludu?, Łódź – Wrocław 2008. Uzupełniająca: Alexis de Tocqueville, O demokracji w Ameryce, Kraków 1996. Pierre Rosavallon, Historia słowa „demokracja” we Francji, „Nowa Res Publica” 1996, nr 5. John H. Hallowell, Moralne podstawy demokracji, Warszawa 1995. Hans Hermann Hoppe, Demokracja – bóg, który zawiódł, Warszawa 2006. Jacek Bartyzel, Śmiertelny bóg Demos, Warszawa 2009. |
Metody i kryteria oceniania: |
Zaliczenie bez oceny na podstawie udokumentowanej obecności na wykładach. Dla zainteresowanych - zaliczenie na ocenę w formie egzaminu ustnego. |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.