Organy i służby właściwe w sprawach bezpieczeństwa wewnętrznego

1. Uczestnictwo w wykładzie (30 godzin).

2. Samodzielne studiowanie zalecanej literatury podstawowej i dodatkowej

3. Przygotowanie do zaliczenia przedmiotu

Student:

- charakteryzuje zakres zadań i kompetencji poszczególnych organów wchodzących w jego skład.

Student:

- analizuje polski system ochrony bezpieczeństwa wewnętrznego na tle innych państw

- interpretuje akty prawne dotyczące tej problematyki

Student:

- jest przygotowany do wykonywania obowiązków służbowych na stanowisku w administracji publicznej, służbie mundurowej,

- potrafi komunikować się w właściwymi miejscowo i rzeczowo organami państwa realizującymi zadania w zakresie ochrony bezpieczeństwa wewnętrznego,

Wykład z wykorzystaniem środków multimedialnych

- wykład informacyjny (konwencjonalny)

Wykład poświęcony jest służbom mundurowym stanowiącym specyficzną część administracji publicznej, posiadających szerokie uprawnienia władcze, a przede wszystkim prawo stosowania środków przymusu bezpośredniego. Od ich sprawności, kompetencji i zakresu działania w dużym stopniu zależy zaspakajanie bezpieczeństwa państwa i społeczeństwa, a więc podstawowych potrzeb jednostki. W toku wykładu problem omówiony jest w sposób problemowy, a nie podmiotowy. Służby są pokazane w relacji z innymi organami państwa. Przedmiot ma ścisły związek głównym tematem studiów. Pomocna będzie rudymentarna znajomość historii o państwie i prawie na poziomie przewidzianym w programie szkoły średniej.

Wykład ma za zadanie zapoznanie się studenta z szeroko rozumianą problematyką funkcjonowania polskich organów i służb ochrony bezpieczeństwa wewnętrznego. Wyjaśnienie podstawowych pojęć: bezpieczeństwo, bezpieczeństwo narodowe, bezpieczeństwo państwa, bezpieczeństwo powszechne, bezpieczeństwo publiczne, porządek publiczny, ład publiczny, poczucie bezpieczeństwa, systemu bezpieczeństwa, polityka bezpieczeństwa państwa, w tym polityka karna, polityka karna, penitencjarna. Omówienie najważniejszych systemów organizacji bezpieczeństwa i porządku wewnętrznego. Rola władzy ustawodawczej w systemie bezpieczeństwa państwa, w tym wiodąca rola sejmu i komisji sejmowych. Funkcje parlamentu w ochronie bezpieczeństwa wewnętrznego i nadzorze nad służbami. Naczelne organy władzy państwowej w systemie bezpieczeństwa państwa. organy doradcze. Formy działania. Programy rządu Terenowe organy władzy państwowej tworzące system bezpieczeństwa państwa. Wojewoda, administracja zespolona. Rola samorządu terytorialnego w ochronie bezpieczeństwa wewnętrznego i porządku publicznego, w tym problem przeciwdziałania: alkoholizmowi, narkomanii, patologii rodziny, ochrony informacji niejawnych, utrzymania bezpieczeństwa osób i porządku publicznego w czasie imprez masowych. Organy samorządu w systemie bezpieczeństwa i porządku publicznego. zadania własne i zlecone. Komisja bezpieczeństwa i porządku publicznego. Zarządzanie kryzysowe. Organy ochrony prawnej w systemie bezpieczeństwa państwa. Służby mundurowe w systemie bezpieczeństwa i porządku publicznego z podziałem an służby mundurowe i specjalne.

Pojęcie służb mundurowych ochrony bezpieczeństwa wewnętrznego. Ich pozycja w systemie bezpieczeństwa wewnętrznego państwa. Organizacja służb mundurowych ochrony bezpieczeństwa wewnętrznego pastwa. Skład i struktura. Podział terytorialny. Jednostki specjalne. Struktura etatowa. Skuteczność działania. Planowanie i sprawozdawczość. Finansowanie. zasoby rzeczowe. Nadzór i kontrola. Współdziałanie. Współpraca międzynarodowa. Zakres. Uprawnienia władcze. Środki przymusu bezpośredniego. Użycie oddziałów zwartych. Czynności analityczno-informacyjne. Czynności operacyjno-rozpoznawcze. Czynności dochodzeniowo-śledcze. Służba prewencyjna. Czynności administracyjno-porządkowe. Działania społeczno-organizatorskie. Przebieg służby. Warunki zatrudnienia. Postępowanie kwalifikacyjne. Szkolenie i doskonalenie zawodowe. Opiniowanie. Mundur i wyposażenie. uprawnienia osobiste. Odpowiedzialność karna i dyscyplinarna w służbach mundurowych ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego.

Prywatyzacja ochrony porządku publicznego i działalność gospodarcza w systemie bezpieczeństwa i porządku publicznego. Działalność gospodarcza w systemie bezpieczeństwa i porządku publicznego. Podstawy prawne i zakres działania. System koncesyjny. Firmy ochrony mienia, usług detektywistycznych, wywiadownie gospodarcze.

Wybrane akty prawne:

Ustawa z 26 października 1982 r. o wychowaniu z trzeźwości (Dz. U. z 2007 r., nr 70, poz. 473)

Ustawa z 6 kwietnia 1990 r. o Policji (Dz. U z 2002, nr 7, poz. 58)

Ustawa z 22 sierpnia 1997 r. o ochronie osób i mienia

Ustawa z 29 sierpnia 1997 r. o strażach gminnych (Dz. U. nr 123, poz. 779)

Ustawa z 4 września 1997 r. o działach administracji rządowej (Dz. U. nr 141, poz. 943)

Ustawa z 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2001, nr 142, poz. 1592)

Ustawa z 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa. (Dz. U. z 2001, nr 142, poz. 1590)

Ustawa z 22 stycznia 1999 r. o ochronie informacji niejawnych (Dz. U. z 2005 r. nr 196, poz. 1631)

Ustawa z 10 września 1999 r. – Kodeks karny skarbowy

Ustawa z 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. nr 179, poz. 1485).

Ustawa z 20 marca 2009 r. o bezpieczeństwie imprez masowych (Dz. U nr 62, poz. 504)

Opracowania:

Arendt H., O przemocy. Nieposłuszeństwo obywatelskie, Warszawa 1999.

Bednarski M.J., Parafiński Z., Współpraca policji z organami samorządowymi w zakresie problematyki bezpieczeństwa. Próba ujęcia węzłowych problemów, „Bezpieczeństwo i Ochrona” nr 1-2/2008, s. 117-122.

Bezpieczeństwo narodowe Polski w XXI wieku. Wyzwania i strategie, Warszawa 2006.

Cielecki T., Prewencja kryminalna. Studium z profilaktyki kryminologicznej, Opole 2004.

Czapska J., Wójcikiewicz J., Policja w społeczeństwie obywatelskim, Kraków 1999.

Dobkowski J., Pozycja prawnoustrojowa służb, inspekcji i straży, Warszawa 2007.

Feler W., Żandarmeria Wojskowa jako element systemu wewnętrznego bezpieczeństwa RP, „Przegląd Policyjny”, 2002, Ne 3-4.

Jastrzębski B., Źródła zagrożeń w realizacji funkcji państwa w zakresie bezpieczeństwa obywateli i porządku prawnego, [w:] Prawne i administracyjne aspekty bezpieczeństwa osób i porządku publicznego w okresie transformacji ustrojowo-gospodarcze. Materiały z konferencji naukowej, Mierki 26-27 października 2000, pod red. W. Bednarka i S. Pikulskiego, Olsztyn 2000.

Jaworska A., Stefański M., Poczucie bezpieczeństwa publicznego i ocen pracy policji w percepcji mieszkańców Słupska, Słupsk 2007.

Kotowski W., Ustawa o Policji. Komentarz, Warszawa 2008.

Lasocik Z., Organizacja i zasady działania więziennictwa, [w:] System penitencjarny i postpenitencjarny, pod. red. T. Bulendy i R. Musidłowskiego, Warszawa 2003.

Leksykon policyjny, pod red. W. Pływaczewskiego i G. Kędzierskiej, Szczytno 2001.

Liedl K., Seraqfin T., Otwarte źródła informacji w działalności wywiadowczej, Warszawa 2011.

Local Community, Public Security. Central and Eastern European Countries under Transformation, edited by J. Widacki, M. Mączyński, J. Czapska, Warszawa 2001.

Mazur K., Straż Ochrony Kolei. Wczoraj i dziś 1918-2008, Warszawa 2008.

Migdał J., Raglewski J., Kara pozbawienia wolności zarys dziejów polskiej doktryny prawa i praktyki penitencjarnej, Gdańsk 2005.

Misiuk A., Administracja porządku i bezpieczeństwa publicznego. Zagadnienia prawno-ustrojowe, Warszawa 2008.

Netczuk R., Tajny współpracownik policji na tle prawnoporównawczym, Katowice 2006.

Ograniczanie przestępczości i aspołecznych zachowań „razem bezpieczniej”, praca zbiorowa, Warszawa 2007.

Pacek B., Policje wojskowe świata, Warszawa 2006.

Piątek Z., Procedury i przedsięwzięcia systemu reagowania kryzysowego, Warszawa 2005.

Pieprzny S., Ochrona bezpieczeństwa i porządku publicznego w prawie administracyjnym, Rzeszów 2007.

Pływaczewski E. W. (red.), Przestępczość zorganizowana, świadek koronny, terroryzm w ujęciu praktycznym, Kraków 2005.

Policja w systemie bezpieczeństwa państwa. Materiały z konferencji, Legionowo 15-16 V 2003, Warszawa 2003.

Rau Z., Przestępczość zorganizowana w Polsce i jej zwalczanie, Kraków 2002.

Serafin S., Szmulik B., Organy ochrony prawnej RP, Warszawa 2007.

Sławik K., Zarys systemu prawa policyjnego, Warszawa 2011.

Sprengel B., Służby mundurowe ochrony bezpieczeństwa wewnętrznego. Zarys problematyki, Toruń 2008.

Sprengel B., Ustrój organów administracji bezpieczeństwa i porządku publicznego, Włocławek 2004.

Żebrowski A., Ewolucja polskich służb specjalnych. Wybrane obszary walki informacyjnej (Wywiad i kontrwywiad w latach 1989-2003), Kraków 2005.

Egzamin pisemny