Pracownia konserwacji i restauracji malarstwa sztalugowego [1402-PKiR-3L-SJ] Semestr letni 2023/24
Pracownia, grupa nr 2

Wybrane fragmenty literatury podstawowej i dodatkowej, do wyboru:

1. Buck R.D., Stabilizacja wymiarowa podobrazi, BMiOZ, seria B, 1970.

2. Ciabach J., Właściwości żywic sztucznych stosowanych w konserwacji zabytków. Uniwersytet Mikołaja Kopernika. Skrypt i teksty pomocnicze. Wydanie drugie poprawione i uzupełnione, Toruń 1997.

3. Ciabach J., Żywice i tworzywa sztuczne stosowane w konserwacji zabytków, Toruń 1998.

4. Doerner M., Materiały malarskie i ich zastosowanie, Arkady Warszawa 1975.

5. Konserwacja malarstwa sztalugowego, Biblioteka Muzealnictwa i Ochrony Zabytków, Seria B, Tom XXVII, Warszawa 1970.

6. Maniakowska A. M., Metody konserwacji malarstwa sztalugowego na ziemiach polskich w latach 1800 - 1918, Toruń 2006.

7. Markowski D., Nowe, bezpieczne sposoby ochrony impastowej warstwy malarskiej obrazów olejnych na płótnie podczas zabiegów konsolidacji i dublażu na stole próżniowym, [w:] Problemy dublowania obrazów na płótnie, UMK, Toruń 2005, s. 9-54, ISBN 83-231-1794-2.

8. Markowski D., Ochrona impastowej warstwy malarskiej obrazów olejnych na płótnie podczas zabiegów konserwatorskich, wyd. UMK, Toruń 2002.

9. Markowski D., Porównanie metod dublowania obrazów metodą próżniową i niskociśnieniową. Ich wpływ na strukturę warstwy malarskiej oraz siłę spoiny klejowej, AUNC, XXVI, Toruń 1995, s. 51-61, ISSN 0860-1232, ISSN 0208-533X.

10. Markowski D., Zastosowanie warstw amortyzujących zabezpieczających warstwę malarską na czas trwania niektórych zabiegów konserwatorskich, AUNC, XXII, s. 53-80. ISSN 0208-522X, ISSN 0860-1232.

11. Nicolaus K., The restoration of paintings, Cologne 1998.

12. Recent Lining Methods and Releted Technigues, materiały z kursu, Kopenhaga 1992.

13. Rouba B. J., Budowa techniczna obrazów XIX-wiecznych malowanych na handlowych podobraziach płóciennych i problematyka ich konserwacji, UMK-rozprawy, Toruń 1988.

14. Rouba B. J., Płótna jako podobrazia malarskie, Ochrona Zabytków, z. 3 - 4, 1985, s. 222 - 244, ISSN 0029-8247.

15. Rouba B. J., Podobrazia płócienne w procesie konserwacji, Wydawnictwo UMK, Toruń 2000, ISBN 83-231-1141-3.

16. Rozłucka Z., Roznerska M., Arszyńska J. M., Mikroskopia fluorescencyjna. Zastosowanie w badaniu budowy i procesów konserwacji malarstwa sztalugowego, wyd. UMK, Toruń 2000.

17. Roznerska M., Malinowska T., Retusze w malarstwie sztalugowym, UMK Toruń 1995.

18. Roznerska M., Rouba B. J., Konserwacja obrazu na płótnie skurczonego wskutek zamoczenia wodą, AUNC, - Zabytkoznawstwo i Konserwatorstwo, Tom XXI, 1994, s. 73 - 85, ISBN 83-231-1373-4.

19. Ruhemann H., The cleaning of paintings, problems and potentialities, Londyn 1968.

20. Slansky B. Technika malarstwa, t. I Materiały do malarstwa i konserwacji, Arkady, Warszawa 1960 oraz Slansky B., Technika malarstwa, tom II Badanie i konserwowanie obrazów, Arkady, Warszawa 1965.

21. Szmelter I., Problemy dublowania obrazów na podłożu płóciennym, skrypt Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, Warszawa 1992.

22. Ślesiński W., Dawne metody i środki chemiczne stosowane przy konserwacji malarstwa sztalugowego, [w:] Ochrona Zabytków, 1984, 1, s. 25-27.

23. Zbiory artykułów w czasopismach o tematyce konserwatorskiej i materiały pokonferencyjne: Acta Universitatis Nicolai Copernici, Zabytkoznawstwo i Konserwatorstwo - Toruń, Ochrona Zabytków - Warszawa, Biuletyn Informacyjny Konserwatorów-Restauratorów Dzieł Sztuki - Łódź, Studies in Conservation (Anglia), Restauro (Niemcy), akta konferencji IIC (triennial meetings).

24. Dokumentacje przebiegu prac wykonanych w ramach zajęć dydaktycznych i dyplomowych oraz prac magisterskich wykonanych przez studentów Katedry Konserwacji-Restauracji Malarstwa i Rzeźby Polichromowanej UMK.

Studenci pod kierunkiem prowadzących wykonują konserwację i restaurację wybranych przez siebie obiektów oraz dokumentację konserwatorską przebiegu tych prac. W roku akademickim 2023/2024 do tego celu dla grupy wytypowane zostały następujące obiekty:

- obraz olejny na płótnie pt. Portret św. Franciszka Salezego, autor nieznany, XVIII w., Klasztor Sióstr Wizytek w Warszawie;

- obraz olejny na płótnie pt. Portret św. Joanny Franciszki de Chantal, autor nieznany, XVIII w., Klasztor Sióstr Wizytek w Warszawie;

- obraz olejny na płótnie pt. Cietrzewie I, wraz z ramą, Otto Scheuerer, 1 poł. XX w., Zgromadzenie Sióstr Urszulanek SJK w Lipnicy;

- obraz olejny na płótnie pt. Cietrzewie II, wraz z ramą, Otto Scheuerer, 1 poł. XX w., Zgromadzenie Sióstr Urszulanek SJK w Lipnicy;

- ikona z wizerunkiem Jezusa Chrystusa na podobraziu drewnianym, autor nieznany, XX w (?), własność prywatna;

- ikona pt. Chrystus Pantokrator, olej na desce, autor nieznany, XIX w. (?), własność prywatna;

- obraz olejny na płótnie pt. Pejzaż z rzeką, wraz z ramą, P. Markowski, XX w., własność prywatna;

- obraz olejny na płótnie pt. Pejzaż z łódkami, wraz z ramą, P. Markowski, XX w., własność prywatna.

Studenci wykonują praktyczne ćwiczenia na rzeczywistych obiektach zabytkowych, których wybór jest dostosowany do charakteru zajęć, a także badania konserwatorskie i wstępne badania technologiczne pod ścisłym nadzorem nauczyciela prowadzącego.

Metody dydaktyczne podające:

- pogadanka.

Metody dydaktyczne poszukujące:

- ćwiczeniowa,

- klasyczna metoda problemowa,

- obserwacji,

- studium przypadku.

Przedmiot zaliczany jest na ocenę na koniec każdego z dwóch semestrów cyklu dydaktycznego.

Obecność na zajęciach, umożliwiająca realizację planowanych zadań, jest warunkiem niezbędnym uzyskania zaliczenia. Student oceniany jest na podstawie zaangażowania w realizowane prace, jakości i zakresu ich wykonania, umiejętności samodzielnego stawiania i rozwiązywania napotkanych problemów konserwatorskich i restauratorskich, realizacji przyjętego harmonogramu prac. Ważną składową jest również ocena jakości wykonanej dokumentacji prac konserwatorsko-restauratorskich (wersja elektroniczna i wersja papierowa wraz z wywołanymi fotografiami).

kir sj, III rok, malarstwo i rzeźba polichromowana