Podstawy odnowy biologicznej 2403-WFiS-s2-TOB-20
Ćwiczenia (CW) Semestr zimowy 2021/22

Literatura obowjązkowa:

1. Kasprzak Wojciech, Mańkowska Agata. Fizykoterapia, medycyna uzdrowiskowa i SPA. Red. Warszawa: PZWL Wydawnictwo Lekarskie, 2021, 406 s.

2. Mika Tadeusz, Kasprzak Wojciech. Fizykoterapia. Red. Warszawa: PZWL Wydawnictwo Lekarskie, 2006, 448 s. ISBN 978-83-200-4663-2.

3. Podstawy rehabilitacji dla studentów medycyny. Red. Wrzosek Zdzisława. Warszawa: PZWL Wydawnictwo Lekarskie, 2011, 368 s. ISBN 978-83-200-6320-2.

4. Zmęczenie i regeneracja sił. Odnowa biologiczna – K. Gieremek, L. Dec; HAS-MED, Katowice, 2000.

5. Nowak Malgorzata. Odnowa biologiczna u sportowców - kompedium wiedzy. 2015. https://treningbiegacza.pl/artykul/odnowa-biologiczna-u-sportowcow-kompendium-wiedzy

6. Białek, Ewa. Wellness Zdrowie od-Nowa. Red. . : Instytut Psychosyntezy, 2015, 239 s. ISBN 978-83-63428-67-9

7. Straburzyńska-Lupa, Anna; Straburzyńska-Migaj, Ewa; Straburzyński, Gerard. Fizjologiczne podstwy odnowy bologicznej i "wellness" w życiu codziennym, pracy i sporcie. Red. . : PWSZ Kalisz, 2015, 247 s. ISBN 978-83-64090-68-4

Literatura uzupełniająca:

1. Medycyna sportowa – A. Jegier, K. Nazar, A. Dziak; Polskie Towarzystwo Medycyny Sportowej, Warszawa, 2005.

2. Medycyna sportowa. Współczesne metody diagnostyki i leczenia. Red. Patrick J McMahon. PZWL 2010.

3. Fizjologia sportu – A. Ronikier; COS,Warszawa, 2001.

4. Żywienie w sporcie. Irena Celejowa, PZWL, 2014.

Zna i rozumie:

W1: K_W02 Posiada szeroką znajomość budowy organizmu ludzkiego ze szczególnym uwzględnieniem układu ruchu. Dysponuje rozszerzonym aparatem pojęciowym i wiedzą o funkcjonowaniu układów fizjologicznych organizmu człowieka w różnych stanach: w spoczynku, podczas

aktywności fizycznej i po wysiłku fizycznym.

W2: K_W04 Jest świadomy jedności psychofizycznej człowieka, posiada elementarny zasób pojęć i wiedzy o psychicznym funkcjonowaniu człowieka w kontekście działalności edukacyjnej i sportowej. Ma pogłębioną wiedzę na temat rozwoju człowieka w cyklu życia, zarówno w aspekcie biologicznym, jak i psychologicznym oraz społecznym. Zna i rozumie etyczne, moralne, i

prawne uwarunkowania działalności zawodowej nauczyciela, wychowawcy i trenera.

W3: K_W06 Zna metody oceny rozwoju fizycznego oraz metody diagnozy sprawności fizycznej i zdrowia.

Posiada rozszerzoną wiedzę o stanach zagrożenia życia i zdrowia oraz o zasadach udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej, posługuje się fachową terminologią.

W4: K_W09 Rozumie znaczenie odnowy biologicznej i psychicznej w profilaktyce zdrowotnej oraz w sporcie, zna podstawowe zabiegi i zasady stosowane w odnowie biologicznej i psychopedagogicznej.

W5: K_W11 Jest świadomy zagrożeń dla zdrowia wynikających z niedoboru lub nadmiaru aktywności ruchowej, zna przeciwwskazania do wysiłków fizycznych i wykonywania ćwiczeń fizycznych w niektórych schorzeniach i zaburzeniach statyki ciała.

W02, W04, W06, W09, W11

Potrafi:

U1: K_U01 Potrafi dokonywać pomiaru podstawowych wskaźników strukturalnej i morfologicznej budowy ciała oraz wskaźników fizjologicznych człowieka.

U2: K_U02 Potrafi zmierzyć wybrane parametry kinematyczne i dynamiczne, służące do oceny stanu funkcjonalnego układu ruchu człowieka, posiada umiejętność testowania podstawowych komponentów sprawności motorycznej i zdrowia.

U3: K_U10 Potrafi interpretować wyniki podstawowych wskaźników: fizjologicznych, biofizycznych i morfologicznych, pozwalających diagnozować stan organizmu. Potrafi łączyć działania projektujące z realizacją wychowawczych i edukacyjnych form komunikacyjno–informacyjnych

oraz stosować media i technologie informacyjno-komunikacyjne (ICT) w edukacji i szkoleniu sportowym.

U4: K_U16 Potrafi samodzielnie planować, projektować i prowadzić skuteczne działania zapobiegające powstawaniu urazów i kontuzji w procesie treningowym i procesie wychowania fizycznego. Dba o bezpieczeństwo i higienę zajęć edukacyjnych i sportowych.

U01, U02, U10, U16

Jest gotów do:

K1: K_K04 Potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub innych celu i zadania. Dokonując wyborów jest odpowiedzialny i autonomiczny, wykazuje aktywność, podejmuje trud, odznacza się wytrwałością w realizacji indywidualnych i zespołowych zadań.

K04

Ćwiczenia – zaliczenie na ocenę, kolokwia ustne, projekty praktyczne, wykonanie pracy praktycznej - U01, U02, U10, U16, K04.

K_K04 - Sprawdziany ustne i praktyczne w formie sprawozdań pisemnych, prezentacje opracowanego i przyswojonego materiału.

Podstawą zaliczenia przedmiotu jest:

- teoretyczne przygotowanie i odbycie seminariów, ocena w zakresie 2-5 punktów każde zajęcia. Opuszczenie zajęć wymaga indywidualnego odrobienia po uprzednim przedstawieniu zwolnienia lekarskiego lub urzędowego;

- przedstawienie prezentacji z wybranych wcześniej tematów, ocena w zakresie 2-5 pkt.);

- wykazanie opanowania wiedzy teoretycznej i praktycznej na sprawdzianach (kolokwiumach), ocena w zakresie 2-5 punktów.

O końcowej ocenie z przedmiotu decyduje średnia arytmetyczna ocena ze sprawdzianów (kolokwiumów), uzyskanych w czasie semestru, zaliczenie ustne z oceną.

Co odpowiada

Ćwiczenia

Zaliczenie ustne z oceną z trzech losowanych zagadnień, 2 kolokwiumy poprzedzające z dwóch zagadnień, sprawdzające wiedzę z zakresu realizowanych efektów kształcenia.

Określenie poziomu opanowania realizowanych efektów kształcenia odbywa się w formie oceniania podsumowującego semestralny cykl kształcenia w formie sprawdzianu ustnego.

Kryteria różnicujące oceny.

1. dostateczne – przy osiągnięciu przez studenta wyniku kolokwium sprawdzającego wiedzę w granicach 65-70% - ocena dostateczna (3,0).

Bardzo ogólny poziom wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych.

2. więcej niż dostateczne – przy osiągnięciu przez studenta wyniku kolokwium sprawdzającego wiedzę w granicach 70-75% - ocena dostateczna plus (3,5).

Ogólny poziom wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych.

3. dobre – przy osiągnięciu przez studenta wyniku kolokwium sprawdzającego wiedzę w granicach 75-80% - ocena dobra (4,0).

Poszerzony poziom wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych.

4. więcej niż dobre – przy osiągnięciu przez studenta wyniku kolokwium sprawdzającego wiedzę w granicach 80-85% - ocena dobra plus (4,5).

Bardzo poszerzony poziom wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych.

5. bardzo dobre – przy osiągnięciu przez studenta wyniku kolokwium sprawdzającego wiedzę w granicach 85-100% - ocena bardzo dobra (5,0)

Bardzo poszerzony i pogłębiony poziom wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych.

Ćwiczenia

Celem ćwiczeń jest zapoznanie studentów z zasadami programowania zabiegów odnowy biologicznej. Ćwiczenia pozwalają na wypracowanie umiejętności doboru zabiegów odnowy biologicznej w oparcie o najnowsze dane z dostępnego piśmiennictwa. Studenci analizują wybrane problemy zdrowotne występujące u sportowców.

Rys historyczny 13

Rola medycyny fizykalnej i lecznictwa uzdrowiskowego w leczeniu diagnostyce i rehabilitacji 18

Czynniki fizyczne 20

Mechanizm działania czynników fizycznych 22

Leczenie ciepłem i zimnem 25

Ciepłoiecznictwo 25

Właściwości fizyczne energii cieplnej 25

Wymiana ciepła 26

Regulacja cieplna organizmu 28

Wpływ ciepła na organizm 33

Zabiegi ciepłołecznicze 35

Łaźnia sucha szafkowa 35

Łaźnia sucha rzymska 36

Sauna 36

Zabiegi cieplne przy użyciu parafiny 42

Leczenie zimnem 44

Wpływ zimna na organizm 45

Zimne zabiegi miejscowe 47

Zimne okłady łub zawijania 47

Oziębienie przy użyciu ciekłego chlorku etylu 48

Zabiegi miejscowe przy użyciu gazów chłodzących 48

Ogólna terapia zimnem 50

Wodolecznictwo 54

Wpływ zabiegów wodoleczniczych na ustrój 54

Wybrane zabiegi wodolecznicze 65

Kąpiele 65

Półkąpiele 70

Natryski 71

Natryski specjalne 75

Wskazania i przeciwwskazania do stosowania natrysków 76

Polewania 77

Polewania częściowe 77

Polewania całkowite 78

Zmywania 79

Nacierania 79

Zawijanie 80

Okłady 80

Płukania 83

Pierwsza pomoc w przypadku utonięcia 84

Światłolecznictwo 85

Podstawy fizyczne i biologiczne 85

Promieniowanie podczerwone 87

Działanie biologiczne promieniowania podczerwonego 88

Terapeutyczne promienniki podczerwieni 90

Lampy i urządzenia do naświetlań promieniami podczerwonymi i widzialnymi 91

Ogólne zasady obowiązujące w naświetlaniach promieniami podczerwonymi 94

Promieniowanie nadfioletowe 95

Podział i właściwości promieniowania nadfioletowego 96

Działanie biologiczne i wpływ promieniowania nadfioletowego na organizm ludzki 98

Sztuczne źródła promieni nadfioletowych 108

Terapeutyczne lampy kwarcowe 113

Nowoczesne metody terapii promieniowaniem nadfioletowym 116

Bakteriobójcze lampy kwarcowe 117

Metodyka naświetlań ogólnych i miejscowych 120

Zapobiegawcze i lecznicze zastosowanie promieni nadfioletowych 128

Helioterapia 133

Biostymulacja promieniowaniem laserowym 137

Podstawy fizyczne 137

Działanie biologiczne promieniowania laserowego 143

Wybrane wskazania i przeciwwskazania do stosowania promieniowania laserowego 144

Metodyka zabiegów promieniowaniem laserowym małej mocy 146

Bezpieczeństwo pracy z laserem 149

Terapeutyczna aparatura laserowa 151

Elektroleczeictwo 159

Prąd stały 159

Wpływ prądu stałego na organizm 159

Zabiegi ełektrołecznicze przy użyciu prądu stałego 165

Galwanizacja 165

Jonoforeza 172

Kąpiełe elektryczno -wodne 183

Aparat do leczenia prądem stałym Gałvatronic GT-IC 188

Prądy małej częstotliwości 189

Ełektrostymułacj a 194

Impulsy prostokątne 200

Impulsy trójkątne 201

Aparaty do ełektrostymulacji 208

Aparat do leczenia prądem stałym i prądami impułsowymi małej częstotłiwości Stymat S-110 208

Aparat do łeczenia prądem stałym i prądami małej częstotliwości Stymat S-120 209

Aparat do leczenia porażeń wiotkich Pulsotronic ST-4M 211

Aparat do ełektrostymulacji ST-43 213

Prąd faradyczny 214

Prąd impulsowy Traberta (Ultra Reiz ) 215

Prąd wysokonapięciowy HV 216

Prąd małej częstotłiwości w leczeniu porażeń kurczowych 217

Metoda Hufschmidta 217

Metoda tonolizy 218

Aparaty do tonolizy 218

Ełektrostymułacj a czynnościowa 223

Przezskórna stymulacja elektryczna (TENS — transcutaneous electrical nerve stimulation) 227

Metoda ełektrostymulacji w skrzywieniach bocznych kręgosłupa 228

Prądy diadynamiczne (DD), zwane inaczej prądami Bernarda 229

Aparat do łeczenia prądami diadynamicznymi Diadynamic, typDD5A 235

Aparat do leczenia prądami diadynamicznymi Astym 236

Aparat do leczenia prądami diadynamicznymi Diatronic DT-7B 237

Metodyka zabiegów 238

Wybrane przykłady metodyki zabiegów przy użyciu prądów diadynamicznych 240

Wskazania i przeciwwskazania do stosowania prądów diadynamicznych 243

Prądy średniej częstotłiwości 248

Prądy interferencyjne (zwane również prądami Nemeca) 251

Prądy stereointerferencyjne 257

Aparaty do leczenia prądami interferencyjnymi 258

Aparat do leczenia prądami interferencyjnymi Stymat S-300 258

Aparat do leczenia prądami interferencyjnymi Interdynamic ID-8C 259

Aparat do leczenia prądami interferencyjnymi Asterint 261

Aparaty do elektroterapii skojarzonej z oddziaływaniem mechanicznym 262

Aparat do terapii ultradźwiękami i prądami małej i średniej częstotliwości Mixing 2 263

Aparat do terapii podciśnieniowej i elektroterapii SC 2 264

Zasady postępowania w wypadku porażenia prądem elektrycznym i zasady bezpieczeństwa obsługi urządzeń elektroleczniczych 265

Elektrodiagnostyka 269

Metody stosowane w elektrodiagnostyee układu nerwowo-mięśniowego 269

Metody jakościowe 270

Metody ilościowe 273

Galwanopalpacja 280

Pola elektromagnetyczne wielkiej częstotliwości 281

Drgania elektromagnetyczne — ich istota i wytwarzanie 282

Działanie drgań ełektromagnetycznych na tkanki ustroju 292

Oddziaływanie na tkanki prądu wielkiej częstotliwości 292

Oddziaływanie na tkanki poła elektrycznego wielkiej częstotliwości 295

Oddziaływanie na tkanki pola magnetycznego wielkiej częstotliwości 299

Metody lecznicze 300

Arsonwalizacja 300

Diatermia krótkofalowa 301

Terapia impulsowym polem magnetycznym wielkiej częstotliwości 317

Diatermia mikrofalowa 319

Pola magnetyczne 329

Charakterystyka fizyczna pola magnetycznego 330

Działanie biologiczne pola magnetycznego o wyższych wartościach indukcji 333

Magnetoterapia - leczenie polami magnetycznymi o wyższych wartościach indukcji 336

Metodyka magnetoterapii 337

Aparatura do magnetoterapii 339

Aparat do leczenia zmiennym polem magnetycznym Magnetronic MF-10 341

Aparat do leczenia zmiennym polem magnetycznym Magner 343

Magnetostymulacja - terapia polami magnetycznymi o niskich wartościach indukcji 344

Działanie biologiczne pól magnetycznych o niskich wartościach indukcji 345

Wskazania do magnetostymulacji 345

Aparatura do magnetostymulacji 346

Przeciwwskazania do magnetoterapii i magnetostymulacji 347

Ultradźwięki 350

Podstawy fizyczne 350

Działanie biologiczne ultradźwięków 357

Zmiany miejscowe (pierwotne) 357

Działanie mechaniczne 358

Działanie cieplne 358

Działanie fizykochemiczne 358

Zmiany ogółne (wtórne) 358

Dawkowanie ultradźwięków 360

Wskazania i przeciwwskazania do stosowania ultradźwięków 362

Lecznicza aparatura ultradźwiękowa 365

Aparat do terapii ultradźwiękowej Ultraton D 200 369

Aparat do terapii ultradźwiękowej Sonicator 730 370

Metodyka zabiegów ultradźwiękowych 371

Metody leczniczego stosowania ultradźwięków 373

Wziewania 377

Aerozole 377

Lecznicze stosowanie aerozoli 379

Leki stosowane do wziewań 380

Urządzenia do wziewań 382

Higiena aparatów do wziewań oraz wymogi bezpieczeństwa pracy 382

Balneoterapia 386

Lecznicze wody mineralne 386

Podział i charakterystyka działania leczniczego wód mineralnych 389

Występowanie wód leczniczych w Polsce 390

Borowina 391

Kąpiele w wodzie sztucznie mineralizowanej lub gazowanej 395

Kąpiele solankowe 395

Kąpiele kwasowęglowe 396

Kąpiele siarkowodorowe 397

Klimatologia 399

Pojęcie klimatu i pogody 399

Elementy klimatyczne 400

Cechy klimatu Polski 407

Lecznictwo uzdrowiskowe 411

Wskazania i przeciwwskazania do leczenia uzdrowiskowego 416

Skorowidz 427

Metody dydaktyczne:

Wykład konwersatoryjny i z prezentacją multimedialną.

Ćwiczenia audytoryjne: metoda projektów praktycznych, praca w grupach, analiza przypadków, dyskusja.

Metody dydaktyczne eksponujące:

- pokaz

Metody dydaktyczne podające:

- pogadanka

- wykład informacyjny (konwencjonalny)

- wykład konwersatoryjny

Metody dydaktyczne poszukujące:

- ćwiczeniowa

- doświadczeń

- obserwacji

- studium przypadku

Metody dydaktyczne w kształceniu online:

- gry i symulacje