Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu - Centralny punkt logowania
Strona główna

Filozofia współczesna anglosaska

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 2402-F-S1-3-FWA
Kod Erasmus / ISCED: 08.1 Kod klasyfikacyjny przedmiotu składa się z trzech do pięciu cyfr, przy czym trzy pierwsze oznaczają klasyfikację dziedziny wg. Listy kodów dziedzin obowiązującej w programie Socrates/Erasmus, czwarta (dotąd na ogół 0) – ewentualne uszczegółowienie informacji o dyscyplinie, piąta – stopień zaawansowania przedmiotu ustalony na podstawie roku studiów, dla którego przedmiot jest przeznaczony. / (0223) Filozofia i etyka Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Filozofia współczesna anglosaska
Jednostka: Instytut Filozofii
Grupy: Filozofia III rok s1 - przedmioty obowiązkowe
Punkty ECTS i inne: 5.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Rodzaj przedmiotu:

przedmiot obligatoryjny

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2022/23" (zakończony)

Okres: 2022-10-01 - 2023-02-19
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 30 godzin więcej informacji
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Aleksandra Derra
Prowadzący grup: Aleksandra Derra, Jakub Krzeski
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę
Wykład - Egzamin
Skrócony opis:

Tematem wykładu i uzupełniających go ćwiczeń są podstawowe problemy, koncepcje, nurty i konceptualizacje filozoficzne, które powstały w kręgu współczesnej (powstałe po II-giej wojnie światowej) filozofii anglojęzycznej. Dotyczyć będą one przede wszystkim problematyki podmiotu, filozofii języka oraz filozofii nauki i ich współczesnych interpretacji.

Pełny opis:

Program wykładu ze współczesnej filozofii anglosaskiej:

• Wprowadzenie historyczne: Gottlob Frege i filozofia analityczna

• Filozofia języka: podstawowe pojęcia, teorie i ograniczenia

• Zwrot lingwistyczny

• Idee wczesnego Ludwiga Wittgenstein i ich wpływ na filozofię analityczną

• Poglądy późnego Wittgensteina na temat filozofii, języka oraz nauki

• Problem naturalizmu w filozofii języka: propozycja Noama Chomsky'ego

• Neopragmatyzm Richarda Rorty’ego i filozofia jako rodzaj pisarstwa (ironistka, słownik finalny, antylogocentryzm, panrelacjonizm, Bildung)

• Ucieleśnienie we współczesnych teoriach podmiotu poznającego (ucieleśnione, rozproszone i usytuowane poznanie, enaktywizm)

• Filozoficzna refleksja nad wpływem człowieka na ekosystem i zmianę klimatyczną. Nowe nurty w humanistyce: posthumanizm, transhumanizm, humanistyka cyfrowa.

Literatura:

Bińczyk Ewa, Derra Aleksandra (red.), Studia nad nauką i technologią. Wybór tekstów, Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK 2014.

Braidotii Rosi, Po człowieku, Warszawa: PWN 2014, tłum. J. Bednarek, A. Kowalczyk.

Butler Judith, Walczące słowa. Mowa nienawiści i polityka performatywu. Warszawa: Wydawnictwo KP 2011, tłum. Adam Ostolski.

Frege Gottlob, Pisma semantyczne, Warszawa: PWN 1977, tłum. B. Wolniewicz.

Haraway Donna, Manifest cyborgów: nauka, technologia i feminizm socjalistyczny lat osiemdziesiątych, „Przegląd filozoficzno-literacki”, 1/2003, 49-87.

Lakoff George, Johnson Mark, Metafory w naszym życiu, Warszawa: PIW 1988, tłum. T. P. Krzeszowski.

Lakoff George, Johnson Mark, Philosophy in the Flesh. The Embodied Mind and Its Challenge to Western Thought, New York: Basic Books 1999.

MacIntyre Alasdair, Dziedzictwo cnoty. Studium z teorii moralności, Warszawa: PWN 1996, tłum. A. Chmielewski.

Moore Jason W., Kryzys ekologiczny czy ekologicznie-światowy?, Praktyka Teoretyczna 4/2014, tłum. A. W. Nowak i K. Abriszewski.

Rorty Richard, Przygodność, ironia i solidarność, Warszawa: Wydawnictwo Spacja 1996.

Rorty Richard, The Linguistic Turn. Essays in Philosophical Method with Two Retrospective Essays, Chicago: The University of Chicago Press 1967.

van Orman Quine Willard, Dwa dogmaty empiryzmu, w: Z punktu widzenia logiki, Warszawa: Aletheia 2000, 49–77, tłum. B. Stanosz.

Van Orman Quine Willard, Słowo i przedmiot, Fundacja Aletheia, Warszawa 1999, tłum. C. Cieślik.

Wittgenstein Ludwig, Dociekania filozoficzne, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1972, tłum. B. Wolniewicz.

Wittgenstein Ludwig, Tractatus logico-philosophicus, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1970, tłum. B. Wolniewicz.

Uwagi:

Egzamin ustny w sesji zimowej.

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2023/24" (zakończony)

Okres: 2023-10-01 - 2024-02-19
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 30 godzin więcej informacji
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Aleksandra Derra
Prowadzący grup: Ewa Bińczyk, Aleksandra Derra, Janusz Grygieńć
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę
Wykład - Egzamin
Skrócony opis:

Tematem wykładu i uzupełniających go ćwiczeń są podstawowe problemy, koncepcje, nurty i konceptualizacje filozoficzne, które powstały w kręgu współczesnej (powstałe po II-giej wojnie światowej) filozofii anglojęzycznej. Dotyczyć będą one przede wszystkim problematyki podmiotu, filozofii języka oraz filozofii nauki i ich współczesnych interpretacji.

Pełny opis:

Program wykładu ze współczesnej filozofii anglosaskiej:

• Wprowadzenie historyczne: Gottlob Frege i filozofia analityczna

• Filozofia języka: podstawowe pojęcia, teorie i ograniczenia

• Zwrot lingwistyczny

• Idee wczesnego Ludwiga Wittgenstein i ich wpływ na filozofię analityczną

• Poglądy późnego Wittgensteina na temat filozofii, języka oraz nauki

• Problem naturalizmu w filozofii języka: propozycja Noama Chomsky'ego

• Neopragmatyzm Richarda Rorty’ego i filozofia jako rodzaj pisarstwa (ironistka, słownik finalny, antylogocentryzm, panrelacjonizm, Bildung)

• Ucieleśnienie we współczesnych teoriach podmiotu poznającego (ucieleśnione, rozproszone i usytuowane poznanie, enaktywizm)

• Filozoficzna refleksja nad wpływem człowieka na ekosystem i zmianę klimatyczną. Nowe nurty w humanistyce: posthumanizm, transhumanizm, humanistyka cyfrowa.

Literatura:

Bińczyk Ewa, Derra Aleksandra (red.), Studia nad nauką i technologią. Wybór tekstów, Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK 2014.

Braidotii Rosi, Po człowieku, Warszawa: PWN 2014, tłum. J. Bednarek, A. Kowalczyk.

Butler Judith, Walczące słowa. Mowa nienawiści i polityka performatywu. Warszawa: Wydawnictwo KP 2011, tłum. Adam Ostolski.

Frege Gottlob, Pisma semantyczne, Warszawa: PWN 1977, tłum. B. Wolniewicz.

Haraway Donna, Manifest cyborgów: nauka, technologia i feminizm socjalistyczny lat osiemdziesiątych, „Przegląd filozoficzno-literacki”, 1/2003, 49-87.

Lakoff George, Johnson Mark, Metafory w naszym życiu, Warszawa: PIW 1988, tłum. T. P. Krzeszowski.

Lakoff George, Johnson Mark, Philosophy in the Flesh. The Embodied Mind and Its Challenge to Western Thought, New York: Basic Books 1999.

MacIntyre Alasdair, Dziedzictwo cnoty. Studium z teorii moralności, Warszawa: PWN 1996, tłum. A. Chmielewski.

Moore Jason W., Kryzys ekologiczny czy ekologicznie-światowy?, Praktyka Teoretyczna 4/2014, tłum. A. W. Nowak i K. Abriszewski.

Rorty Richard, Przygodność, ironia i solidarność, Warszawa: Wydawnictwo Spacja 1996.

Rorty Richard, The Linguistic Turn. Essays in Philosophical Method with Two Retrospective Essays, Chicago: The University of Chicago Press 1967.

van Orman Quine Willard, Dwa dogmaty empiryzmu, w: Z punktu widzenia logiki, Warszawa: Aletheia 2000, 49–77, tłum. B. Stanosz.

Van Orman Quine Willard, Słowo i przedmiot, Fundacja Aletheia, Warszawa 1999, tłum. C. Cieślik.

Wittgenstein Ludwig, Dociekania filozoficzne, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1972, tłum. B. Wolniewicz.

Wittgenstein Ludwig, Tractatus logico-philosophicus, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1970, tłum. B. Wolniewicz.

Uwagi:

Egzamin ustny w sesji zimowej.

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2024/25" (zakończony)

Okres: 2024-10-01 - 2025-02-23
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 30 godzin więcej informacji
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Łukasz Dominiak
Prowadzący grup: Łukasz Dominiak
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę
Wykład - Egzamin
Skrócony opis:

Tematem wykładu i uzupełniających go ćwiczeń są podstawowe problemy, koncepcje, nurty i konceptualizacje filozoficzne, które powstały w kręgu współczesnej filozofii anglosaskiej. Dotyczyć będą one przede wszystkim problematyki filozofii języka, filozofii umysłu i metaetyki.

Pełny opis:

Tematem wykładu i uzupełniających go ćwiczeń są podstawowe problemy, koncepcje, nurty i konceptualizacje filozoficzne, które powstały w kręgu współczesnej filozofii anglosaskiej. Dotyczyć będą one przede wszystkim problematyki filozofii języka, filozofii umysłu i metaetyki. Podjęte zostaną takie zagadnienia, jak np. sens i znaczenie wypowiedzi, deskrypcje określone, deskryptywizm w filozofii języka, krytyka podziału na zdania analityczne i syntetyczne, przyczynowo-historyczna teoria znaczenia, sztywne desygnatory, rodzaje naturalne, rodzaje funkcjonalne, konieczność i aposterioryczność, przygodność i aprioryczność, identyczność typów, identyczność egzemplarzy, przyczynowanie mentalne, redukcjonistyczny, nieredukcjonistyczny i eliminatywistyczny fizykalizm, błąd naturalistyczny, emotywizm, realizm moralny.

Literatura:

Gottlob Frege, Sens i znaczenie, w: Gottlob Frege, Pisma semantyczne, PWN 1977.

Bertrand Russell, Denotowanie, w: Jerzy Pelc (red.), Logika i język. Studia z semiotyki logicznej, PWN 1967.

Willard Van Orman Quine, Dwa dogmaty empiryzmu, w: Willard Van Orman Quine, Z punktu widzenia logiki, Aletheia 2000.

Saul Kripke, Nazywanie a konieczność, Aletheia 2001.

Hilary Putnam, Znaczenie wyrazu „znaczenie”, w: Hilary Putnam, Wiele twarzy realizmu i inne eseje, PWN 1998.

J.J.C. Smart, Doznania a procesy mózgowe, w: Filozofia umysłu (fragmenty filozofii analitycznej), red. Bogdan Chwedeńczuk, Aletheia 1995.

Donald Davidson, Zdarzenia mentalne, w: Donald Davidson, Eseje o prawdzie, języku i umyśle, PWN 1992.

Jerry Fodor, Ned Block, Czym nie są stany psychiczne?, w: Filozofia umysłu (fragmenty filozofii analitycznej), red. Bogdan Chwedeńczuk, Aletheia 1995.

Jerry Fodor, Nauki szczegółowe (albo: niejednorodność nauki jako hipoteza badawcza), w: Marcin Miłkowski, Robert Poczobut (red.), Analityczna metafizyka umysłu. Najnowsze kontrowersje, IFiS PAN 2008.

Jaegwon Kim, Philosophy of Mind, Westview Press 2011.

Jaegwon Kim, Umysł w świecie fizycznym. Esej na temat problemu umysłu i ciała oraz przyczynowania mentalnego, IFiS PAN 2002.

Jaegwon Kim, Mit nieredukcjonistycznego fizykalizmu, w: Marcin Miłkowski, Robert Poczobut (red.), Analityczna metafizyka umysłu. Najnowsze kontrowersje, IFiS PAN 2008.

Alex Miller, Philosophy of Language, Routledge 2007.

Alex Miller, An Introduction to Contemporary Metaethics, Polity 2003.

Robert Van Gulick, Redukcja, emergencja i inne nowsze stanowiska na temat problemu umysł-ciało. Przegląd filozoficzny, w: Marcin Miłkowski, Robert Poczobut (red.), Analityczna metafizyka umysłu. Najnowsze kontrowersje, IFiS PAN 2008.

G.E. Moore, Zasady etyki, rozdz. 1 B.

Alasdair MacIntyre, Dziedzictwo cnoty, rozdz. 2 i 3, PWN 1996.

David O. Brink, Moral Realism and the Foundations of Ethics, CUP 1989.

Uwagi:

Egzamin ustny w sesji zimowej.

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2025/26" (jeszcze nie rozpoczęty)

Okres: 2025-10-01 - 2026-02-22
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 30 godzin więcej informacji
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Łukasz Dominiak
Prowadzący grup: Łukasz Dominiak
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę
Wykład - Egzamin
Skrócony opis:

Tematem wykładu i uzupełniających go ćwiczeń są podstawowe problemy, koncepcje, nurty i konceptualizacje filozoficzne, które powstały w kręgu współczesnej filozofii anglosaskiej. Dotyczyć będą one przede wszystkim problematyki filozofii języka, filozofii umysłu i metaetyki.

Pełny opis:

Tematem wykładu i uzupełniających go ćwiczeń są podstawowe problemy, koncepcje, nurty i konceptualizacje filozoficzne, które powstały w kręgu współczesnej filozofii anglosaskiej. Dotyczyć będą one przede wszystkim problematyki filozofii języka, filozofii umysłu i metaetyki. Podjęte zostaną takie zagadnienia, jak np. sens i znaczenie wypowiedzi, deskrypcje określone, deskryptywizm w filozofii języka, krytyka podziału na zdania analityczne i syntetyczne, przyczynowo-historyczna teoria znaczenia, sztywne desygnatory, rodzaje naturalne, rodzaje funkcjonalne, konieczność i aposterioryczność, przygodność i aprioryczność, identyczność typów, identyczność egzemplarzy, przyczynowanie mentalne, redukcjonistyczny, nieredukcjonistyczny i eliminatywistyczny fizykalizm, błąd naturalistyczny, emotywizm, realizm moralny.

Literatura:

Gottlob Frege, Sens i znaczenie, w: Gottlob Frege, Pisma semantyczne, PWN 1977.

Bertrand Russell, Denotowanie, w: Jerzy Pelc (red.), Logika i język. Studia z semiotyki logicznej, PWN 1967.

Willard Van Orman Quine, Dwa dogmaty empiryzmu, w: Willard Van Orman Quine, Z punktu widzenia logiki, Aletheia 2000.

Saul Kripke, Nazywanie a konieczność, Aletheia 2001.

Hilary Putnam, Znaczenie wyrazu „znaczenie”, w: Hilary Putnam, Wiele twarzy realizmu i inne eseje, PWN 1998.

J.J.C. Smart, Doznania a procesy mózgowe, w: Filozofia umysłu (fragmenty filozofii analitycznej), red. Bogdan Chwedeńczuk, Aletheia 1995.

Donald Davidson, Zdarzenia mentalne, w: Donald Davidson, Eseje o prawdzie, języku i umyśle, PWN 1992.

Jerry Fodor, Ned Block, Czym nie są stany psychiczne?, w: Filozofia umysłu (fragmenty filozofii analitycznej), red. Bogdan Chwedeńczuk, Aletheia 1995.

Jerry Fodor, Nauki szczegółowe (albo: niejednorodność nauki jako hipoteza badawcza), w: Marcin Miłkowski, Robert Poczobut (red.), Analityczna metafizyka umysłu. Najnowsze kontrowersje, IFiS PAN 2008.

Jaegwon Kim, Philosophy of Mind, Westview Press 2011.

Jaegwon Kim, Umysł w świecie fizycznym. Esej na temat problemu umysłu i ciała oraz przyczynowania mentalnego, IFiS PAN 2002.

Jaegwon Kim, Mit nieredukcjonistycznego fizykalizmu, w: Marcin Miłkowski, Robert Poczobut (red.), Analityczna metafizyka umysłu. Najnowsze kontrowersje, IFiS PAN 2008.

Alex Miller, Philosophy of Language, Routledge 2007.

Alex Miller, An Introduction to Contemporary Metaethics, Polity 2003.

Robert Van Gulick, Redukcja, emergencja i inne nowsze stanowiska na temat problemu umysł-ciało. Przegląd filozoficzny, w: Marcin Miłkowski, Robert Poczobut (red.), Analityczna metafizyka umysłu. Najnowsze kontrowersje, IFiS PAN 2008.

G.E. Moore, Zasady etyki, rozdz. 1 B.

Alasdair MacIntyre, Dziedzictwo cnoty, rozdz. 2 i 3, PWN 1996.

David O. Brink, Moral Realism and the Foundations of Ethics, CUP 1989.

Uwagi:

Egzamin ustny w sesji zimowej.

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.
ul. Jurija Gagarina 11, 87-100 Toruń tel: +48 56 611-40-10 https://usosweb.umk.pl/ kontakt deklaracja dostępności mapa serwisu USOSweb 7.1.1.0-7 (2025-03-24)