Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu - Centralny punkt logowania
Strona główna

Literatura i życie codzienne w Polsce (do XVIII w.)

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 2502-s1LPC1Z-LZCP
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (0314) Socjologia i kulturoznawstwo Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Literatura i życie codzienne w Polsce (do XVIII w.)
Jednostka: Wydział Humanistyczny
Grupy: Przedmioty obowiązkowe - 11 - lingwistyka praktyczna i copywriting s1
Punkty ECTS i inne: 3.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.
Język prowadzenia: polski
Całkowity nakład pracy studenta:

Student w trakcie realizacji przedmiotu uzyskuje 3 punkty ECTS w następującym układzie:

1) zajęcia wspólne i bezpośrednie z wykładowcą – 30 godzin (1,2 ECTS)

2) praca własna związana z przygotowaniem do poszczególnych zajęć, opracowanie prac domowych – 40 godzin (1,6 ECTS)

3) konsultacje z wykładowcą podczas jego konsultacji i/lub za pośrednictwem Internetu – 5 godzin (0,5 ECTS).

Efekty uczenia się - wiedza:

Po zakończeniu kursu student/ka:

- W1: student ma podstawową, zorientowaną praktycznie wiedzę związaną z historią kultury i literatury polskiej – K_W01

- W2: zna podstawową terminologię związaną z kulturą i literaturą polską i powszechną – K_W03,

- W3: ma podstawową wiedzę o budowie i funkcjonowaniu systemu dawnej kultury polskiej i powszechnej – K_W04.


Efekty uczenia się - umiejętności:

Po zakończeniu kursu student/ka:

- U1: potrafi samodzielnie zdobywać wiedzę i rozwijać swoje profesjonalne umiejętności, korzystając z różnych źródeł (w języku rodzimym i obcym) – K_U01,

- U2: umie analizować, oceniać i wartościować wykorzystywane źródła informacji – K_U02,

- U3: potrafi samodzielnie zdobywać wiedzę i rozwijać profesjonalne umiejętności korzystając z nowoczesnych technologii – K_U03,

- U4: potrafi prezentować (w mowie i piśmie) własne pomysły, wątpliwości i sugestie popierając je argumentacją czerpaną z prac różnych autorów – K_U11,

- U5: potrafi pisać teksty poświęcone literaturze i kulturze oraz formułować krytyczne wypowiedzi – ustne i pisemne z wykorzystaniem bogatego słownictwa i specyficznej dla podejmowanej tematyki terminologii; robi to z wykazaniem samodzielnego myślenia i umiejętności argumentowania – K_U13.

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne:

Po zakończeniu kursu student/ka:

- K1: ma świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności, rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się zawodowego i rozwoju osobistego, dokonuje samooceny własnych kompetencji i doskonali umiejętności, wyznacza kierunki własnego rozwoju i kształcenia – K_K01,

- K2: docenia znaczenie kulturalnej i społecznej wagi studiowanego przedmiotu i odnosi zdobytą wiedzę do projektowania działań zawodowych – K_K03

Metody dydaktyczne:

Wykład problemowy z elementami dyskusji.

Metody dydaktyczne podające:

- wykład informacyjny (konwencjonalny)
- wykład konwersatoryjny
- wykład problemowy

Metody dydaktyczne poszukujące:

- klasyczna metoda problemowa

Skrócony opis:

Celem zajęć jest zapoznanie studenta z podstawowymi zagadnieniami literatury dawnej analizowanej jako paradokumentalne źródło wiedzy o ówczesnym życiu codziennym. Refleksja badawcza skupia się na kulturze materialnej, społecznej i obyczajowej epoki staropolskiej i oświecenia.

Pełny opis:

W ramach zajęć student zapoznaje się z polską literaturą dawną w jej społeczno-kulturowych uwarunkowaniach.

Na wykładzie będą szczegółowo omówione następujące zagadnienia:

1. Antyk w kulturze dawnej.

2-3.Sarmatyzm i sarmatyzm oświecony. Legendy o początkach państwa polskiego, kroniki, Myszeida. Program naprawy Rzeczypospolitej i walka z obyczajowością oraz kulturą sarmacką. Krytyka sarmatyzmu.

4. Z kalendarzem każdego dnia. Porady i informacje w almanachach staropolskich. "Małżeństwo z kalendarza" F. Bohomolca.

5-6. Ciało, moda i strój. Konflikt kontusza z frakiem. Dama modna, fircyk.

7-8. Codzienne i niecodzienne w dawnej Europie. Duchy, czary i zabobony.

9. Literatura na ślubnym kobiercu. Małżeństwo w kontekście kultury szlacheckiej. Problem mezaliansu.

10. Podróże. Pielgrzymki. Grand Tour.

11. Rozrywki w dawnej Polsce. Czas wolny. Relacje towarzyskie. Problem nudy.

12. Kobieta w kulturze staropolskiej. Edukacja panien. Obowiązki mężatek. Literatura dawna o wadach i cnotach kobiet.

13-14.Teatr i życie codzienne.

Literatura:

„Człowiek średniowiecza”, red. J. Le Goff, przekł. M. Radożycka-Paoletti, Warszawa 2000.

„Człowiek renesansu”, red. E. Garin, przekł. A. Osmólska-Mętrak, Warszawa 2001.

„Człowiek baroku”, red. R. Villari, przekł. B. Bielańska, M. Gurgul, M. Woźniak, Warszawa 2001.

„Człowiek oświecenia”, red. M. Vovelle, przekł. M. Gurgul [et al.], Warszawa 2001.

T. Kostkiewiczowa, Oświecenie. Próg naszej współczesności, Warszawa 1994;

D. Outram, Panorama oświecenia, Warszawa 2008.

Metody i kryteria oceniania:

Egzamin w formie pracy pisemnej: 5 pytań otwartych.

Kryteria oceniania:

Dostateczna - (60-69%)

Dostateczna plus - (70-74%)

Dobra - (75-84%)

Dobra plus - (85-90%)

Bardzo dobra - (91-100%)

Praktyki zawodowe:

Nie dotyczy.

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2022/23" (zakończony)

Okres: 2022-10-01 - 2023-02-19
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Krzysztof Obremski
Prowadzący grup: Krzysztof Obremski
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Zaliczenie na ocenę
Wykład - Zaliczenie na ocenę
Skrócony opis:

Celem zajęć jest zapoznanie studenta z podstawowymi zagadnieniami literatury dawnej analizowanej jako paradokumentalne źródło wiedzy o ówczesnym życiu codziennym – zdeterminowanym ustrojem stanowym. Będą podejmowane zagadnienia ogólne (np. oral-ność – piśmienność – wtórna oralność), jak też związane z konkretnymi postaciami (np. Wacław Potocki).

Pełny opis:

W ramach zajęć student zapoznaje się z literaturą dawną w jej społeczno-kulturowych uwarunkowaniach. Najogólniej rzecz ujmując: życie codzienne w ówczesnej Polsce pozo-stawało zdeterminowane przez porządek stanowy, tzn. ludzie określali swą tożsamość nie poprzez próbę dotarcia do własnej niepowtarzalnej istoty, lecz poprzez odniesienie do miejsca, do którego zostali przypisani urodzeniem. A zatem chłop, rycerz czy mieszczanin, zapytany „Kim jesteś?”, odpowiedziałby: chłopem, rycerzem, mieszczaninem, wpisawszy się tym samym w (jak się wówczas wydawało) niezmienny oraz ogólny porządek społeczny.

Tematy wykładów:

1. Oralność – piśmienność – oralność wtórna.

2. „Bogurodzica”: artyzm jako problem edycji tekstu.

3. „Bogurodzica” była śpiewana pod Grunwaldem?

4. Ezop i Ksant: semantyka jako narzędzie walki.

5. „Bogurodzica” i bitwa pod Grunwaldem?

6. „Obcy”: szlachta i chłopi.

7. Humanizm.

8. Przekłady Biblii: transcendencja i proza życia.

9. Koncept: poezja i realia codzienności.

10. Sarmacki świat rzeczy.

11. Staropolska poezja ziemiańska: realia i mity.

12. Ziemiańska mitologia: „Ogród” Wacława Potockiego.

13. Kulturowe konteksty toruńskich wierszy weselnych.

14. „Ziemskie niebo”? Życie codzienne w klasztorze grodzieńskich brygidek.

15. Sprawdzian końcowy.

Literatura:

„Człowiek średniowiecza”, red. J. Le Goff, przekł. M. Radożycka-Paoletti, Warszawa 2000.

„Człowiek renesansu”, red. E. Garin, przekł. A. Osmólska-Mętrak, Warszawa 2001.

„Człowiek baroku”, R. Villari, przekł. B. Bielańska, M. Gurgul, M. Woźniak, Warszawa 2001.

„Człowiek oświecenia”, red. M. Vovelle, przekł. M. Gurgul [et al.], Warszawa 2001.

Uwagi:

Metody i kryteria oceniania

Końcowa ocena na podstawie pracy zaliczeniowej – pisanej na ostatnich zajęciach (na papierze kancelaryjnym w linię). Zasadnicze kryteria oceny: logika dowodzenia oraz spraw-ność językowa.

W wypadku konieczności prowadzenia zajęć w trybie zdalnym:

- zajęcia będą prowadzone na platformie MS Teams

- podczas ostatnich zajęć prace zaliczeniowe będą pisane zdalnie (czas pisania: 90 minut; Word) i przesłane w załącznikach do maili na adres obremski@umk.pl.

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2023/24" (zakończony)

Okres: 2023-10-01 - 2024-02-19
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Paweł Bohuszewicz
Prowadzący grup: Paweł Bohuszewicz
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Wykład - Egzamin
Skrócony opis:

Celem zajęć jest zapoznanie studenta z podstawowymi zagadnieniami literatury dawnej analizowanej jako paradokumentalne źródło wiedzy o ówczesnym życiu codziennym – zdeterminowanym ustrojem stanowym. Będą podejmowane zagadnienia ogólne (np. oral-ność – piśmienność – wtórna oralność), jak też związane z konkretnymi postaciami (np. Wacław Potocki).

Pełny opis:

W ramach zajęć student zapoznaje się z literaturą dawną w jej społeczno-kulturowych uwarunkowaniach. Najogólniej rzecz ujmując: życie codzienne w ówczesnej Polsce pozo-stawało zdeterminowane przez porządek stanowy, tzn. ludzie określali swą tożsamość nie poprzez próbę dotarcia do własnej niepowtarzalnej istoty, lecz poprzez odniesienie do miejsca, do którego zostali przypisani urodzeniem. A zatem chłop, rycerz czy mieszczanin, zapytany „Kim jesteś?”, odpowiedziałby: chłopem, rycerzem, mieszczaninem, wpisawszy się tym samym w (jak się wówczas wydawało) niezmienny oraz ogólny porządek społeczny.

Literatura:

„Człowiek średniowiecza”, red. J. Le Goff, przekł. M. Radożycka-Paoletti, Warszawa 2000.

„Człowiek renesansu”, red. E. Garin, przekł. A. Osmólska-Mętrak, Warszawa 2001.

„Człowiek baroku”, R. Villari, przekł. B. Bielańska, M. Gurgul, M. Woźniak, Warszawa 2001.

„Człowiek oświecenia”, red. M. Vovelle, przekł. M. Gurgul [et al.], Warszawa 2001.

Uwagi:

Metody i kryteria oceniania

Końcowa ocena na podstawie pracy zaliczeniowej – pisanej na ostatnich zajęciach (na papierze kancelaryjnym w linię). Zasadnicze kryteria oceny: logika dowodzenia oraz spraw-ność językowa.

W wypadku konieczności prowadzenia zajęć w trybie zdalnym:

- zajęcia będą prowadzone na platformie MS Teams

- podczas ostatnich zajęć prace zaliczeniowe będą pisane zdalnie (czas pisania: 90 minut; Word) i przesłane w załącznikach do maili na adres obremski@umk.pl.

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2024/25" (zakończony)

Okres: 2024-10-01 - 2025-02-23
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Danuta Kowalewska, Maciej Wróblewski
Prowadzący grup: Danuta Kowalewska
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Wykład - Egzamin
Skrócony opis:

Celem zajęć jest zapoznanie studenta z podstawowymi zagadnieniami literatury dawnej analizowanej jako paradokumentalne źródło wiedzy o ówczesnym życiu codziennym.

Pełny opis:

W ramach zajęć student zapoznaje się z literaturą dawną w jej społeczno-kulturowych uwarunkowaniach.

1. Antyk w kulturze staropolskiej i oświecenia.

2. Sarmatyzm i sarmatyzm oświecony. Legendy o początkach państwa polskiego, kroniki, Myszeida. Program naprawy Rzeczypospolitej i walka z obyczajowością oraz kulturą sarmacką. Krytyka sarmatyzmu.

3. Z kalendarzem każdego dnia. Astrologia w życiu codziennym..

4. Ciało, moda i strój. Konflikt kontusza z frakiem. Fircyk i dama modna.

5. Literatura na ślubnym kobiercu. Małżeństwo w dawnej Polsce. Problem mezaliansu.

6. Podróże. Grand Tour.

7. Kobieta w dawnej Rzeczypospolitej. Edukacja panien i obowiązki mężatek. Cnoty i zalety kobiet w literaturze epoki.

8. Codzienność wiejska i codzienność miejska.

9. Duchy, czary i zabobony.

10. Czas wolny i życie towarzyskie. Rozrywki. Problem nudy.

11. Teatr i realia życia codziennego.

Literatura:

„Człowiek średniowiecza”, red. J. Le Goff, przekł. M. Radożycka-Paoletti, Warszawa 2000.

„Człowiek renesansu”, red. E. Garin, przekł. A. Osmólska-Mętrak, Warszawa 2001.

„Człowiek baroku”, R. Villari, przekł. B. Bielańska, M. Gurgul, M. Woźniak, Warszawa 2001.

„Człowiek oświecenia”, red. M. Vovelle, przekł. M. Gurgul [et al.], Warszawa 2001.

D. Outram, Panorama Oświecenia, Warszawa 2008.

Uwagi:

Metody i kryteria oceniania.

Egzamin w formie pracy pisemnej: 5 pytań otwartych.

Kryteria oceniania:

Dostateczna - (60-69%)

Dostateczna plus - (70-74%)

Dobra - (75-84%)

Dobra plus - (85-90%)

Bardzo dobra - (91-100%)

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.
ul. Jurija Gagarina 11, 87-100 Toruń tel: +48 56 611-40-10 https://usosweb.umk.pl/ kontakt deklaracja dostępności mapa serwisu USOSweb 7.1.1.0-7 (2025-03-24)