Literatura i życie codzienne w Polsce (do XVIII w.)

Celem zajęć jest zapoznanie studenta z podstawowymi zagadnieniami literatury dawnej analizowanej jako paradokumentalne źródło wiedzy o ówczesnym życiu codziennym – zdeterminowanym ustrojem stanowym. Będą podejmowane zagadnienia ogólne (np. oral-ność – piśmienność – wtórna oralność), jak też związane z konkretnymi postaciami (np. Wacław Potocki).

W ramach zajęć student zapoznaje się z literaturą dawną w jej społeczno-kulturowych uwarunkowaniach. Najogólniej rzecz ujmując: życie codzienne w ówczesnej Polsce pozo-stawało zdeterminowane przez porządek stanowy, tzn. ludzie określali swą tożsamość nie poprzez próbę dotarcia do własnej niepowtarzalnej istoty, lecz poprzez odniesienie do miejsca, do którego zostali przypisani urodzeniem. A zatem chłop, rycerz czy mieszczanin, zapytany „Kim jesteś?”, odpowiedziałby: chłopem, rycerzem, mieszczaninem, wpisawszy się tym samym w (jak się wówczas wydawało) niezmienny oraz ogólny porządek społeczny.

Tematy wykładów:

1. Oralność – piśmienność – oralność wtórna.

2. „Bogurodzica”: artyzm jako problem edycji tekstu.

3. „Bogurodzica” była śpiewana pod Grunwaldem?

4. Ezop i Ksant: semantyka jako narzędzie walki.

5. „Bogurodzica” i bitwa pod Grunwaldem?

6. „Obcy”: szlachta i chłopi.

7. Humanizm.

8. Przekłady Biblii: transcendencja i proza życia.

9. Koncept: poezja i realia codzienności.

10. Sarmacki świat rzeczy.

11. Staropolska poezja ziemiańska: realia i mity.

12. Ziemiańska mitologia: „Ogród” Wacława Potockiego.

13. Kulturowe konteksty toruńskich wierszy weselnych.

14. „Ziemskie niebo”? Życie codzienne w klasztorze grodzieńskich brygidek.

15. Sprawdzian końcowy.

„Człowiek średniowiecza”, red. J. Le Goff, przekł. M. Radożycka-Paoletti, Warszawa 2000.

„Człowiek renesansu”, red. E. Garin, przekł. A. Osmólska-Mętrak, Warszawa 2001.

„Człowiek baroku”, R. Villari, przekł. B. Bielańska, M. Gurgul, M. Woźniak, Warszawa 2001.

„Człowiek oświecenia”, red. M. Vovelle, przekł. M. Gurgul [et al.], Warszawa 2001.

Metody i kryteria oceniania

Końcowa ocena na podstawie pracy zaliczeniowej – pisanej na ostatnich zajęciach (na papierze kancelaryjnym w linię). Zasadnicze kryteria oceny: logika dowodzenia oraz spraw-ność językowa.

W wypadku konieczności prowadzenia zajęć w trybie zdalnym:

- zajęcia będą prowadzone na platformie MS Teams

- podczas ostatnich zajęć prace zaliczeniowe będą pisane zdalnie (czas pisania: 90 minut; Word) i przesłane w załącznikach do maili na adres obremski@umk.pl.

Celem zajęć jest zapoznanie studenta z podstawowymi zagadnieniami literatury dawnej analizowanej jako paradokumentalne źródło wiedzy o ówczesnym życiu codziennym – zdeterminowanym ustrojem stanowym. Będą podejmowane zagadnienia ogólne (np. oral-ność – piśmienność – wtórna oralność), jak też związane z konkretnymi postaciami (np. Wacław Potocki).

W ramach zajęć student zapoznaje się z literaturą dawną w jej społeczno-kulturowych uwarunkowaniach. Najogólniej rzecz ujmując: życie codzienne w ówczesnej Polsce pozo-stawało zdeterminowane przez porządek stanowy, tzn. ludzie określali swą tożsamość nie poprzez próbę dotarcia do własnej niepowtarzalnej istoty, lecz poprzez odniesienie do miejsca, do którego zostali przypisani urodzeniem. A zatem chłop, rycerz czy mieszczanin, zapytany „Kim jesteś?”, odpowiedziałby: chłopem, rycerzem, mieszczaninem, wpisawszy się tym samym w (jak się wówczas wydawało) niezmienny oraz ogólny porządek społeczny.

„Człowiek średniowiecza”, red. J. Le Goff, przekł. M. Radożycka-Paoletti, Warszawa 2000.

„Człowiek renesansu”, red. E. Garin, przekł. A. Osmólska-Mętrak, Warszawa 2001.

„Człowiek baroku”, R. Villari, przekł. B. Bielańska, M. Gurgul, M. Woźniak, Warszawa 2001.

„Człowiek oświecenia”, red. M. Vovelle, przekł. M. Gurgul [et al.], Warszawa 2001.

Metody i kryteria oceniania

Końcowa ocena na podstawie pracy zaliczeniowej – pisanej na ostatnich zajęciach (na papierze kancelaryjnym w linię). Zasadnicze kryteria oceny: logika dowodzenia oraz spraw-ność językowa.

W wypadku konieczności prowadzenia zajęć w trybie zdalnym:

- zajęcia będą prowadzone na platformie MS Teams

- podczas ostatnich zajęć prace zaliczeniowe będą pisane zdalnie (czas pisania: 90 minut; Word) i przesłane w załącznikach do maili na adres obremski@umk.pl.

Celem zajęć jest zapoznanie studenta z podstawowymi zagadnieniami literatury dawnej analizowanej jako paradokumentalne źródło wiedzy o ówczesnym życiu codziennym.

W ramach zajęć student zapoznaje się z literaturą dawną w jej społeczno-kulturowych uwarunkowaniach.

1. Antyk w kulturze staropolskiej i oświecenia.

2. Sarmatyzm i sarmatyzm oświecony. Legendy o początkach państwa polskiego, kroniki, Myszeida. Program naprawy Rzeczypospolitej i walka z obyczajowością oraz kulturą sarmacką. Krytyka sarmatyzmu.

3. Z kalendarzem każdego dnia. Astrologia w życiu codziennym..

4. Ciało, moda i strój. Konflikt kontusza z frakiem. Fircyk i dama modna.

5. Literatura na ślubnym kobiercu. Małżeństwo w dawnej Polsce. Problem mezaliansu.

6. Podróże. Grand Tour.

7. Kobieta w dawnej Rzeczypospolitej. Edukacja panien i obowiązki mężatek. Cnoty i zalety kobiet w literaturze epoki.

8. Codzienność wiejska i codzienność miejska.

9. Duchy, czary i zabobony.

10. Czas wolny i życie towarzyskie. Rozrywki. Problem nudy.

11. Teatr i realia życia codziennego.

„Człowiek średniowiecza”, red. J. Le Goff, przekł. M. Radożycka-Paoletti, Warszawa 2000.

„Człowiek renesansu”, red. E. Garin, przekł. A. Osmólska-Mętrak, Warszawa 2001.

„Człowiek baroku”, R. Villari, przekł. B. Bielańska, M. Gurgul, M. Woźniak, Warszawa 2001.

„Człowiek oświecenia”, red. M. Vovelle, przekł. M. Gurgul [et al.], Warszawa 2001.

D. Outram, Panorama Oświecenia, Warszawa 2008.

Metody i kryteria oceniania.

Egzamin w formie pracy pisemnej: 5 pytań otwartych.

Kryteria oceniania:

Dostateczna - (60-69%)

Dostateczna plus - (70-74%)

Dobra - (75-84%)

Dobra plus - (85-90%)

Bardzo dobra - (91-100%)