Podstawy pedagogiki

Przedmiot obejmuje zagadnienia dotyczące podstaw pedagogiki, jej celów i zadań. Celem wykładu jest omówienie różnych ujęć pedagogiki jako nauki, z uwzględnieniem kontekstu historycznego i kulturalnego.

Przekaz i przyswojenie podstawowych, ogólnych, zintegrowanych w całościowy schemat, wiadomości o rozwoju, socjalizacji, wychowaniu, kształceniu i autoedukacji człowieka.

1. Pedagogika jako nauka i jej dyscypliny szczegółowe

2. Podstawowe pojęcia i kategorie pedagogiczne.

3. Proces wychowania – dziedziny, cele, treści i uwarunkowania

4. Pedagogiczny i antropologiczny obraz wychowania

5. Procesy hominizacji osobniczej:

6. Kondycja współczesnej pedagogiki.

Pełny opis z podziałem na tematykę poszczególnych wykładów:

1. Wprowadzenie do pedagogiki - podstawowe pojęcia

2. Przegląd głównych kierunków i prądów pedagogicznych

3. Wiedza o wychowaniu - pojęcie, cele, cechy, ideał wychowania, wartości, zasady, metody, formy, trudności

4. Przestrzeń szkoły jako przedmiot namysłu naukowego; architektura i edukacja w ujęciu antropologicznym

5. Przemoc symboliczna i ukryty program

6. Edukacja alternatywna i innowacje edukacyjne

7. Podstawy diagnozy pedagogicznej (środowisko szkolne i rodzinne)

8. Rozwój - podstawowe pojęcia, definicje, fakty; zadania rozwojowe młodzieży i edukacyjne warunki ich wypełniania

9. Wybrane wizje szkoły w obrazach filmowych (wizja herbartowska i romantyczna)

10. Uczeń ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi - zasady pracy, wyzwania, uwarunkowania, proces

11. Wychowanie endemiczne - przykład badań etnograficznych w zborach amiszów w USA

PLUS

1. Mity edukacyjne - dekonstrukcja

2. Zasady rekonstrukcji edukacji - ujęcie Johna Holta (praca zespołowa nad autorską listą zasad zasadniczej przebudowy edukacji)

3. Praca w szkole jako złudzenie - krytyczna analiza „Socjopatologii edukacji” Z. Kwiecińskiego

Literatura podstawowa:

1. Kwieciński Z., Śliwerski B., Pedagogika, tom 1, s. 21-34 (Podstawowe pojęcia w pedagogice oraz związek pedagogiki z innymi naukami).

2. Zarzecki L., Teoretyczne podstawy wychowania. Teoria i praktyka w zarysie, Jelenia Góra 2012.

3. Nalaskowski A., Przestrzenie i miejsca szkoły.

4. Pańtak A., Uwarunkowania ukrytego programu szkoły, [w:] Studia Pedagogiczne. Problemy Społeczne, Edukacyjne i Artystyczne 13, 101-114.

5. Suchocka A., Przemoc symboliczna jako element ukrytego programu kształcenia polskiej szkoły, [w] Zeszyty Naukowe Akademii Marynarki Wojennej, 4(178)2011.

6. Kwieciński Z., Pedagogie postu..., Ukryta przemoc jako podstawa racjonalności funkcjonowania szkoły, s. 203.

7. Wykład Profesora Bogusława Śliwerskiego YT - „Edukacja alternatywna. Próba syntezy i określenie współczesnej roli: https://www.youtube.com/watch?v=JOprEEev_xQ

8. Dudel. B., Kowalczuk-Walędziak B., Szorc K., Wróblewska U. (red.), Innowacje w teorii i praktyce edukacyjnej. Przykład województwa podlaskiego, Białystok 2014. 
http://pedagogika.uwb.edu.pl/files/file/PDF/PUBLIKACJE/Innowacje.pdf

(Innowacje edukacyjne; definicja, przykłady, charakter innowacji)

9. https://dziecisawazne.pl/jesli-szkola-publiczna-wybor-szkol-alternatywnych-polsce/

(przykłady najpopularniejszych w Polsce szkół alternatywnych)

10. Tomaszewska Alina, Diagnoza pedagogiczna z elementami terapii, Szczecin 2011.

11. Szczurek Boruta Alina, Zadania rozwojowe młodzieży i edukacyjne warunki ich wypełniania w środowiskach zróżnicowanych kulturowo i gospodarczo, Katowice 2007.

https://core.ac.uk/download/pdf/270093752.pdf

12. Skibska J., Model kształcenia dziecka ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi (SPE) w placówkach oświatowych ogólnodostępnych.

13. Cybulska R., Derewlana H., Kacprzak A., Pęczek K., Uczeń ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w systemie edukacji w świetle nowych przepisów prawa oświatowego, Warszawa 2017 (wybrane fragmenty).

Literatura podstawowa:

1. Kwieciński Z., Śliwerski B., Pedagogika, tom 1, s. 21-34 (Podstawowe pojęcia w pedagogice oraz związek pedagogiki z innymi naukami).

2. Zarzecki L., Teoretyczne podstawy wychowania. Teoria i praktyka w zarysie, Jelenia Góra 2012.

3. Nalaskowski A., Przestrzenie i miejsca szkoły.

4. Pańtak A., Uwarunkowania ukrytego programu szkoły, [w:] Studia Pedagogiczne. Problemy Społeczne, Edukacyjne i Artystyczne 13, 101-114.

5. Suchocka A., Przemoc symboliczna jako element ukrytego programu kształcenia polskiej szkoły, [w] Zeszyty Naukowe Akademii Marynarki Wojennej, 4(178)2011.

6. Kwieciński Z., Pedagogie postu..., Ukryta przemoc jako podstawa racjonalności funkcjonowania szkoły, s. 203.

7. Wykład Profesora Bogusława Śliwerskiego YT - „Edukacja alternatywna. Próba syntezy i określenie współczesnej roli: https://www.youtube.com/watch?v=JOprEEev_xQ

8. Dudel. B., Kowalczuk-Walędziak B., Szorc K., Wróblewska U. (red.), Innowacje w teorii i praktyce edukacyjnej. Przykład województwa podlaskiego, Białystok 2014. 
http://pedagogika.uwb.edu.pl/files/file/PDF/PUBLIKACJE/Innowacje.pdf

(Innowacje edukacyjne; definicja, przykłady, charakter innowacji)

9. https://dziecisawazne.pl/jesli-szkola-publiczna-wybor-szkol-alternatywnych-polsce/

(przykłady najpopularniejszych w Polsce szkół alternatywnych)

10. Tomaszewska Alina, Diagnoza pedagogiczna z elementami terapii, Szczecin 2011.

11. Szczurek Boruta Alina, Zadania rozwojowe młodzieży i edukacyjne warunki ich wypełniania w środowiskach zróżnicowanych kulturowo i gospodarczo, Katowice 2007.

https://core.ac.uk/download/pdf/270093752.pdf

12. Skibska J., Model kształcenia dziecka ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi (SPE) w placówkach oświatowych ogólnodostępnych.

13. Cybulska R., Derewlana H., Kacprzak A., Pęczek K., Uczeń ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w systemie edukacji w świetle nowych przepisów prawa oświatowego, Warszawa 2017 (wybrane fragmenty).

14. Kwieciński Z., Pedagogie postu. Preteksty, konteksty, podteksty, Kraków 2012.

a) 30 grzechów głównych w kształceniu nauczycieli, s. 145.

b) Zmienić kształcenie nauczycieli, s. 155.

c) I cóż po pedagogu w zbójeckich czasach, s. 99.

d) Praca w szkole jako złudzenie, s. 229.

Meighan R., Zasady rekonstrukcji edukacji w ujęciu Johna Holta, [w:] Kwieciński Z. (red.) Alternatywy myślenia o/dla edukacji, Warszawa 2000.

Literatura uzupełniająca:

1. Sławek T., A jeśli nie trzeba się uczyć, Katowice 2021.

Termin egzaminu: 3 lipca 2023 r. , godzina: 11:45

Przedmiot obejmuje zagadnienia dotyczące podstaw pedagogiki, jej celów i zadań. Celem wykładu jest omówienie różnych ujęć pedagogiki jako nauki, z uwzględnieniem kontekstu historycznego i kulturalnego.

Przekaz i przyswojenie podstawowych, ogólnych, zintegrowanych w całościowy schemat, wiadomości o rozwoju, socjalizacji, wychowaniu, kształceniu i autoedukacji człowieka.

1. Pedagogika jako nauka i jej dyscypliny szczegółowe

2. Podstawowe pojęcia i kategorie pedagogiczne.

3. Proces wychowania – dziedziny, cele, treści i uwarunkowania

4. Pedagogiczny i antropologiczny obraz wychowania

5. Procesy hominizacji osobniczej:

6. Kondycja współczesnej pedagogiki.

Przekaz i przyswojenie podstawowych, ogólnych, zintegrowanych w całościowy schemat, wiadomości o rozwoju, socjalizacji, wychowaniu, kształceniu i autoedukacji człowieka.

Pełny opis z podziałem na tematykę poszczególnych wykładów:

1. Wprowadzenie do pedagogiki - podstawowe pojęcia

2. Przegląd głównych kierunków i prądów pedagogicznych

3. Wiedza o wychowaniu - pojęcie, cele, cechy, ideał wychowania, wartości, zasady, metody, formy, trudności

4. Przestrzeń szkoły jako przedmiot namysłu naukowego; architektura i edukacja w ujęciu antropologicznym

5. Przemoc symboliczna i ukryty program

6. Edukacja alternatywna i innowacje edukacyjne

7. Podstawy diagnozy pedagogicznej (środowisko szkolne i rodzinne)

8. Rozwój - podstawowe pojęcia, definicje, fakty; zadania rozwojowe młodzieży i edukacyjne warunki ich wypełniania

9. Wybrane wizje szkoły w obrazach filmowych (wizja herbartowska i romantyczna)

10. Uczeń ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi - zasady pracy, wyzwania, uwarunkowania, proces

11. Wychowanie endemiczne - przykład badań etnograficznych w zborach amiszów w USA

12. Praca w szkole jako złudzenie - krytyczna analiza „Socjopatologii edukacji” Z. Kwiecińskiego

Literatura podstawowa:

1. Kwieciński Z., Śliwerski B., Pedagogika, tom 1, s. 21-34 (Podstawowe pojęcia w pedagogice oraz związek pedagogiki z innymi naukami).

2. Zarzecki L., Teoretyczne podstawy wychowania. Teoria i praktyka w zarysie, Jelenia Góra 2012.

3. Nalaskowski A., Przestrzenie i miejsca szkoły.

4. Pańtak A., Uwarunkowania ukrytego programu szkoły, [w:] Studia Pedagogiczne. Problemy Społeczne, Edukacyjne i Artystyczne 13, 101-114.

5. Suchocka A., Przemoc symboliczna jako element ukrytego programu kształcenia polskiej szkoły, [w] Zeszyty Naukowe Akademii Marynarki Wojennej, 4(178)2011.

6. Kwieciński Z., Pedagogie postu..., Ukryta przemoc jako podstawa racjonalności funkcjonowania szkoły, s. 203.

7. Wykład Profesora Bogusława Śliwerskiego YT - „Edukacja alternatywna. Próba syntezy i określenie współczesnej roli: https://www.youtube.com/watch?v=JOprEEev_xQ

8. Dudel. B., Kowalczuk-Walędziak B., Szorc K., Wróblewska U. (red.), Innowacje w teorii i praktyce edukacyjnej. Przykład województwa podlaskiego, Białystok 2014. 
http://pedagogika.uwb.edu.pl/files/file/PDF/PUBLIKACJE/Innowacje.pdf

(Innowacje edukacyjne; definicja, przykłady, charakter innowacji)

9. https://dziecisawazne.pl/jesli-szkola-publiczna-wybor-szkol-alternatywnych-polsce/

(przykłady najpopularniejszych w Polsce szkół alternatywnych)

10. Tomaszewska Alina, Diagnoza pedagogiczna z elementami terapii, Szczecin 2011.

11. Szczurek Boruta Alina, Zadania rozwojowe młodzieży i edukacyjne warunki ich wypełniania w środowiskach zróżnicowanych kulturowo i gospodarczo, Katowice 2007 - rozdział 5

https://core.ac.uk/download/pdf/270093752.pdf

12. Skibska J., Model kształcenia dziecka ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi (SPE) w placówkach oświatowych ogólnodostępnych.

13. Cybulska R., Derewlana H., Kacprzak A., Pęczek K., Uczeń ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w systemie edukacji w świetle nowych przepisów prawa oświatowego, Warszawa 2017 (wybrane fragmenty).

14. Kwieciński Z., Pedagogie postu. Preteksty, konteksty, podteksty, Kraków 2012.

a) 30 grzechów głównych w kształceniu nauczycieli, s. 145.

b) Zmienić kształcenie nauczycieli, s. 155.

c) I cóż po pedagogu w zbójeckich czasach, s. 99.

d) Praca w szkole jako złudzenie, s. 229.

Literatura dodatkowa:

1. Sławek T., A jeśli nie trzeba się uczyć, Katowice 2021.