Specjalność wybrana - Patomorfologia

Do realizacji przedmiotu Specjalność wybrana – Patomorfologia, niezbędne jest posiadanie wiadomości z zakresu anatomii, fizjologii, histologii, embriologii, biologii i fizjologii komórki, biochemii, wprowadzenia do patomorfologii, patomorfologii i patologii szczegółowej narządowej na poziomie czwartego roku studiów na kierunku lekarskim (zgodnie z programem studiów).

przedmiot fakultatywny

1. Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich wynosi:

- udział w ćwiczeniach: 180 godzin.

- konsultacje w trybie stacjonarnym: 89 godzin

- przeprowadzenie zaliczenia: 1 godzina

Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich wynosi 270 godzin, co odpowiada 9 punktom ECTS

2. Bilans nakładu pracy studenta:

- udział w ćwiczeniach: 180 godzin.

- konsultacje w trybie stacjonarnym: 89 godzin

- przygotowanie do ćwiczeń (w tym czytanie wskazanej literatury, opracowanie zadań): 61 godzin

- przygotowanie do zaliczenia i zaliczenie: 29 + 1 = 30 godzin

Łączny nakład pracy studenta wynosi 360 godzin, co odpowiada

12 punktom ECTS

3. Nakład pracy związany z prowadzonymi badaniami naukowymi:

- czytanie wskazanej literatury naukowej: 30 godzin

- udział w ćwiczeniach (z uwzględnieniem wyników opracowań naukowych z zakresu patomorfologii): 180 godzin

- przygotowanie do zaliczenia (z uwzględnieniem opracowań naukowych z zakresu patomorfologii): 61 godzin

- konsultacje z uwzględnieniem opracowań naukowych z zakresu patomorfologii): 89 godzin

Łączny nakład pracy studenta związany z prowadzonymi badaniami naukowymi wynosi 360 godzin, co odpowiada 12 punktom ECTS

4. Czas wymagany do przygotowania się i do uczestnictwa

w procesie oceniania:

- przygotowanie do zaliczenia: 29 + 1 = 30 godzin (1 punkt ECTS)

5. Bilans nakładu pracy w zakresie zajęć prowadzonych

z wykorzystaniem technik kształcenia na odległość:

nie dotyczy

6. Bilans nakładu pracy studenta o charakterze praktycznym:

- udział w ćwiczeniach (w tym zaliczenie praktyczne):

180 + 1 = 181 godzin

Łączny nakład pracy studenta o charakterze praktycznym wynosi

181 godzin, co odpowiada 6,04 punktu ECTS

7. Czas wymagany do odbycia obowiązkowej praktyki:

nie dotyczy

W1: Rozróżnia etapy cyklu komórkowego, uszkodzenia i naprawy tkanek, procesy adaptacyjne, zwyrodnieniowe, starzenia się komórek, apoptozy i nekrozy, w odniesieniu do obrazu morfologicznego i klinicznego wybranych chorób (B.W18, B.W23, C.W27, C.W28, C.W29, C.W47, C.W48, C.W50)

W2: Rozróżnia rolę komórek macierzystych w procesach gojenia i procesach nowotworowych (B.W19)

W3: Uzasadnia związek między czynnikami patologicznymi i obrazem morfologicznym wybranych chorób (B.W25, C.W30, C.W32, C.W33, C.W34, C.W45) oraz w warunkach stacjonarnych

W4: Klasyfikuje podstawowe choroby wieku dziecięcego i wyjaśnia ich patogenezę (C.W27, C.W9, E.W3, E.W6, E.W37, F.W1)

W5: Wnioskuje patogenezę choroby w oparciu o epidemiologię zarażeń czynnikami patogennymi (C.W13, E.W1, E.W23)

W6: Wymienia typy reakcji nadwrażliwości oraz rozróżnia typy chorób z niedoboru odporności (C.W23, E.W34)

W7: Analizuje biologię wybranych nowotworów ze szczególnym uwzględnieniem zagadnienia nadzoru immunologicznego (C.W24, C.W41, C.W42, E.W24, E.W25)

W8: Posługuje się fachowym nazewnictwem patomorfologicznym (C.W26)

W9: Interpretuje prawa pacjenta w odniesieniu do unikatowej dokumentacji medycznej jaką jest ciało człowieka po śmierci oraz utrwalona ludzka tkanka pobrana przyżyciowo (D.W17, G.W5, G.W11)

W10: Klasyfikuje podstawowe choroby układu krążenia, choroby tkanki łącznej, choroby z nadwrażliwości i choroby układu krwiotwórczego osób dorosłych (E.W7)

W11: Opisuje zagadnienia z zakresu szczegółowej patologii narządowej, obrazy makro- i mikroskopowe oraz przebieg kliniczny zmian patomorfologicznych w poszczególnych narządach (C.W31, C.W34)

U1: Analizuje obraz mikroskopowy z mikroskopu świetlnego, w tym przy użyciu mikroskopu świetlnego i na tej podstawie rozróżnia wybrane obrazy i choroby (A.U1, A.U2, C.U9)

U2: Analizuje wyniki badań immunohistochemicznych w wybranych jednostkach chorobowych (C.U8)

U3: Formułuje wnioski co do rozpoznania choroby na podstawie całości obrazu klinicznego (danych klinicznych, badań radiologicznych, laboratoryjnych i badania patomorfologicznego) (C.U11)

U4: Analizuje patomechanizm wybranych chorób, w tym wstrząsu, i opisuje zmiany w funkcjonowaniu organizmu oraz odpowiedź immunologiczną organizmu pacjenta (C.U12, C.U20).

U5: Planuje patomorfologiczną diagnostykę różnicową wybranych chorób dorosłych i dzieci (E.U12)

U6: Tworzy skierowanie na wybrane badania patomorfologiczne: histopatologiczne i sekcyjne, tworzy raport synoptyczny w wybranych jednostkach chorobowych oraz raport sekcji zwłok (E.U38)

K1: Ocenia krytycznie źródła informacji medycznej (K_K01)

K2: Podejmuje próby rozwiązywania problemów etycznych związanych z diagnostyką patomorfologiczną (K_K02)

K3: Wykazuje postawę odnoszącą się do poczucia odpowiedzialności za ludzkie zdrowie i życie oraz stawia dobro pacjenta na pierwszym miejscu (K_K02, K_K04) – efekt uczenia się realizowany w warunkach stacjonarnych

K4: Wykazuje postawę odnoszącą się do zrozumienia wagi informacji medycznej uzyskanej podczas badania patomorfologicznego i poczucia odpowiedzialności za tą informację (K_K05). efekt uczenia się realizowany w warunkach stacjonarnych

K4: Współpracuje z zespołem specjalistów w celu ustalenia ostatecznej diagnozy (K_K06) efekt uczenia się realizowany w warunkach stacjonarnych

K5: Wykazuje nawyk samokształcenia (K_K07) efekt uczenia się realizowany w warunkach stacjonarnych

K6: Formułuje wnioski z własnych obserwacji (K_K10) efekt uczenia się realizowany w warunkach stacjonarnych

Ćwiczenia:

• pokaz z instruktażem; realizowany w warunkach stacjonarnych,

• ćwiczenia przedmiotowe; realizowane w warunkach stacjonarnych,

• metody symulacyjne (studium przypadku; przypadek symulowany);

• dyskusja dydaktyczna realizowana w warunkach stacjonarnych

• ćwiczenia laboratoryjne realizowane w warunkach stacjonarnych

- opis

- ćwiczeniowa
- doświadczeń
- laboratoryjna
- obserwacji
- okrągłego stołu
- seminaryjna
- studium przypadku

Przedmiot Patomorfologia - specjalność wybrana ma na celu naukę i zrozumienie etiologii, patogenezy, zmian morfologicznych i czynnościowych w procesach chorobowych w zakresie szczegółowej patologii narządowej w wymiarze praktycznym, we współpracy klinicznej. Ćwiczenia mają na celu rozszerzenie wiedzy i dyskusję w kontekście klinicznym na tematy poruszone na wcześniejszych latach studiów na przedmiotach wprowadzenie do patologii, patomorfologia i patologia (narządowa).

Przedmiot Patomorfologia - specjalność wybrana ma na celu naukę i zrozumienie etiologii, patogenezy, zmian morfologicznych i czynnościowych w procesach chorobowych w zakresie szczegółowej patologii narządowej w wymiarze praktycznym, we współpracy klinicznej. Ćwiczenia mają na celu rozszerzenie wiedzy i dyskusję w kontekście klinicznym na tematy poruszone na wcześniejszych latach studiów na przedmiotach wprowadzenie do patologii, patomorfologia i patologia (narządowa).

Literatura podstawowa:

1„Patologia Robbinsa” Edra Urban&Partner, Wroclaw 2019 Wydanie 3 (tłumaczenie wydania 10)

2. „Sekcja zwłok. Technika z uwzględnieniem metodyki sądowo-lekarskiej i wskazówek diagnostycznych.” Edmund Chróścielewski, Stefan Raszeja. Wydawnictwo PZWL, Warszawa 1990. Wydanie IV

Literatura uzupełniająca:

1. Domagała W.: „Stachury i Domagały PATOLOGIA znaczy słowo o chorobie” (tom 1), PAU, Kraków 2016, wyd.3 2. Domagała W.: „Stachury i Domagały PATOLOGIA znaczy słowo o chorobie” (tom 2), PAU, Kraków 2019, wyd.3 (Zagadnienia dotyczace Patologii narządowej ze szczególnym uwzględnieniem zmian morfologicznych).

3. „Medycyna sądowa” Vincent J. Di Maio, Dominick Di Maio. Wydanie 1 polskie pod red. Barbary Świątek i Zygmunta Przybylskiego, Wrocław 2003.

4. Atlas histopatologiczny wirtualny dostępny na serwerze uczelnianym pod adresem: http://www.patologia.cm.umk.pl/atlas

Kolokwium ( 0 - 40 punktów), złożone z dwóch części:

1. Teoretycznej (0-20 punktów): W1 – W10

2. Praktycznej (0-20 punktów): W3, U1-U5

Przedłużona obserwacja/Aktywność: (0-10 pkt.; > 50%): K1 – K6

Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest uzyskanie pozytywnego wyniku z kolokwium (na poziomie przynajmniej 60%,).

nie dotyczy

Patologia jest działem medycyny zajmującym się etiologią, patogenezą, zmianami morfologicznymi i czynnościowymi w procesach chorobowych. Stanowi ona pomost pomiędzy podstawowymi naukami medycznymi a dziedzinami medycyny klinicznej.

Tradycyjnie dzieli się ją na patologię ogólną i szczegółową. Pierwsza zajmuje się podstawowymi mechanizmami odpowiedzi komórek na uszkodzenia lub inne zaburzenia.

Patologia szczegółowa zajmuje się zmianami w odniesieniu do poszczególnych narządów. Właściwie postawione rozpoznanie - które opiera się na powiązanym z danymi klinicznymi obrazem makroskopowym i mikroskopowym oraz coraz częściej wsparte jest przez badania dodatkowe: immunohistochemiczne, molekularne, genetyczne - warunkuje wybór właściwego postępowania terapeutycznego. W nowotworach prawidłowe rozpoznanie i badania dodatkowe warunkują ocenę rokowania.

Patologia jest działem medycyny zajmującym się etiologią, patogenezą, zmianami morfologicznymi i czynnościowymi w procesach chorobowych. Stanowi ona pomost pomiędzy podstawowymi naukami medycznymi a dziedzinami medycyny klinicznej. Tradycyjnie dzieli się ją na patologię ogólną i szczegółową. Pierwsza zajmuje się podstawowymi mechanizmami odpowiedzi komórek na uszkodzenia lub inne zaburzenia. Patologia szczegółowa zajmuje się zmianami w odniesieniu do poszczególnych narządów. Właściwie postawione rozpoznanie - które opiera się na powiązanym z danymi klinicznymi obrazem makroskopowym i mikroskopowym oraz coraz częściej wsparte jest przez badania dodatkowe: immunohistochemiczne, molekularne, genetyczne - warunkuje wybór właściwego postępowania terapeutycznego. W nowotworach prawidłowe rozpoznanie i badania dodatkowe warunkują ocenę rokowania. Student w momencie rozpoczęcia kursu z patomorfologii powinien mieć opanowane wiadomości z zakresu podstawowych nauk medycznych zwłaszcza anatomii i histologii, w tym umiejętność mikroskopowania. Przedstawione są zagadnienia dotyczące badania autopsyjnego, badań, cytologicznych, immunohistochemicznych, mikroskopowo-elektronowych. Student zdobywa wiedzę obejmującą zrozumienie pojęć z zakresu: zmian wstecznych i postępowych (ich przyczyn i morfologicznych wykładników; uszkodzenia, adaptacji i śmierci komórki, zwyrodnień, martwicy, przerostu, rozrostu); zaburzeń w krążeniu: (pojęcie krwotoku, wstrząsu, zawału, zakrzepicy, zatory, żylaki, miażdżyca, choroba niedokrwienna serca, obrzęki i odwodnienie); zapaleń (podział zapaleń, mianownictwo, mediatory zapalenia, kliniczne objawy ostrego i przewlekłego zapalenia, zapalenia ziarniniakowe); wybranych zagadnień z chorób autoimmunologicznych, stanów przednowotworowych oraz nowotworów (klasyfikacja, stopnie złośliwości, drogi szerzenia się nowotworów, czynniki ryzyka).

Literatura obowiązkowa:

1. Kruś S, Skrzypek-Fakhoury E: „Patomorfologia kliniczna”, PZWL, Warszawa 1996

2. Stevens A, Lowe J: „Patologia”, Wydawnictwo CZLEJ, Lublin 2005

3. Zabel M: „Immunocytochemia” PWN, Warszawa 1999

4. Zawistowski S: „Technika histopatologiczna” PZWL, Warszawa 1986

Literatura uzupełniająca:

1. Bibbo M, Wilbur DC: Comprehensive cytopathology. Saunders Elsevier 2008

2. F.L.Carson, Ch. Hladik: HISTOTECHNOLOGY 3rd edition, ASCP 2009

3. „Robbins Patologia” Wydawnictwo Medyczne Urban & Partner, Wrocław 2005

4. Słomski R: Analiza DNA. Teoria i praktyka. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu 2008

5. Stachura J, Domagała W: „Patologia znaczy słowo o chorobie” (tom 1-2), PAU, Kraków 2009

6. Wieczorek M: Histopatologia ogólna i podstawy cytodiagnostyki. Śląska Akademia Medyczna 2006