Praktyczna nauka języka polskiego: język polski w edukacji szkolnej 1

Celem zajęć jest rozwijanie językowych kompetencji komunikacyjnych w języku polskim, doskonalenie umiejętności samokształcenia, rozwijanie umiejętności korzystania z materiałów źródłowych, wdrożenie poczucia odpowiedzialności za swoją obecność w społeczności akademickiej i – w przyszłości – w zawodowej - kształtowanie postaw opartych na zaufaniu, szacunku, tolerancji .

W każdym semestrze nauki obowiązkowy blok zajęć z praktycznej nauki języka polskiego uzupełnia wybrany przedmiot z bloku przedmiotów do wyboru.

W semestrach 1. i 2. są to przedmioty z bloku nauka polskiego przez doświadczenie i działanie, np.: gotujemy po polsku, zakupy po polsku, idziemy do lekarza, polski w banku i urzędzie, w klubie fitness i na stadionie, nauka tańca, gry i zabawy dla dzieci i młodzieży.

Praktyczna nauka języka polskiego to podstawowy przedmiot w planie studiów polonistycznych dla obcokrajowców. Zajęcia będą się odbywały przez 6 semestrów i będą miały na celu systematyczne rozwijanie sprawności językowych i komunikacyjnych studentów od poziomu A2 do poziomu B2.

Zajęcia równomiernie będą kształciły sprawności receptywne oraz produktywne, zgodnie z wytycznymi zawartymi w „Standardach wymagań odnoszących się do poszczególnych poziomów biegłości językowej w zakresie znajomości języka polskiego jako obcego” w grupach osób dorosłych (Załącznik nr 1 do rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 26 lutego 2016 r., s. 53-129).

Po zakończeniu 6-semestralnego cyklu zajęć studenci powinni dysponować następującymi kompetencjami:

- rozumieją najważniejsze treści i intencje zawarte w tekstach mówionych i pisanych poruszających tematy ogólne, konkretne i abstrakcyjne (zob. niżej Katalog tematyczny);

- posługują się językiem w sposób płynny i spontaniczny, pozwalający na swobodną komunikację z rodzimymi użytkownikami języka w rozmaitych sytuacjach życia codziennego (zob. niżej Katalog intencjonalno-pojęciowy), występując w określonych rolach komunikacyjnych;

- potrafią pisać dłuższe teksty na różnorodne tematy;

- potrafią wypowiadać się na różne tematy, relacjonować zdarzenia oraz brać udział w dyskusji;

- posługują się oficjalną i nieoficjalną odmianą języka polskiego odpowiednio do sytuacji,

- znają i stosują większość konwencji socjokulturowych obowiązujących w komunikacji w języku polskim.

Katalog tematyczny dla poziomu B2

1. Człowiek:

1) imię i nazwisko, adres, płeć, stan cywilny, wiek, data i miejsce urodzenia;

2) przynależność narodowa / państwowa, znajomość języków;

3) wykształcenie;

4) zawód, zajęcie;

5) wygląd, ubranie, moda;

6) cechy charakteru;

7) rodzina, członkowie rodziny (krewni i powinowaci);

8) relacje rodzinne;

9) historia rodziny, pochodzenie;

10) konflikty, problemy rodzinne, międzyludzkie i międzypokoleniowe;

11) relacje międzyludzkie;

12) utrzymywanie kontaktu (korespondowanie, spotkania).

2. Dom, mieszkanie, otoczenie:

1) rodzaj i wielkość mieszkania / domu;

2) położenie mieszkania / domu;

3) rodzaje pomieszczeń;

4) urządzenie i wyposażenie mieszkania / domu – meble i inne sprzęty;

5) koszty mieszkania (czynsz, opłaty);

6) wynajmowanie mieszkania / domu;

7) naprawy, remont;

8) rynek mieszkaniowy w Polsce.

3. Życie codzienne:

1) plan dnia;

2) przedmioty codziennego użytku;

3) relacje czasowe i przestrzenne.

4. Czas wolny, rozrywka:

1) sposoby spędzania wolnego czasu;

2) kino, teatr, koncerty;

3) wydarzenia kulturalne;

4) prasa, radio i telewizja;

5) wystawy i muzea;

6) hobby i zainteresowania;

7) uprawianie sportu;

8) dyscypliny sportowe, zawody sportowe;

9) relaks (np. aerobik, joga, wspinaczka, żeglowanie).

5. Podróże:

1) środki komunikacji publicznej;

2) środki transportu;

3) rodzaje bagażu;

4) dworzec autobusowy;

5) dworzec kolejowy;

6) lotnisko;

7) podróże krajowe i zagraniczne;

8) biura podróży;

9) wycieczki grupowe i indywidualne;

10) wczasy;

11) baza noclegowa (hotel, kemping, pensjonat, kwatery prywatne, pokoje gościnne);

12) agroturystyka.

6. Stosunki społeczne:

1) organizacja państwa;

2) prawo i porządek;

3) wojna i pokój;

4) problemy społeczne;

5) przestępczość;

6) organy ścigania;

7) wymiar sprawiedliwości.

7. Zdrowie i higiena osobista:

1) części ciała;

2) higiena osobista;

3) samopoczucie;

4) stan zdrowia;

5) choroby;

6) wizyta u lekarza / lekarza specjalisty;

7) apteka, lekarstwa;

8) diagnostyka (badania, analizy);

9) uzależnienia.

8. Edukacja:

1) przedmioty nauczania;

2) przybory szkolne;

3) oceny szkolne;

4) typy szkół;

5) kierunki studiów;

6) stopnie naukowe i funkcje administracyjne;

7) egzaminy, testy.

9. Praca:

1) nazwy zawodów;

2) stanowiska;

3) rodzaje pracy;

4) czas pracy, urlop;

5) płace i zarobki;

6) rynek pracy;

7) kwalifikacje, wymagania;

8) renty, emerytury, zasiłki;

9) bezrobocie.

10. Zakupy:

1) sklepy / sklepy internetowe;

2) artykuły spożywcze;

3) artykuły kosmetyczne;

4) towary przemysłowe;

5) miary, wagi, ilości;

6) pieniądze;

7) informacja, promocja, reklama;

8) formy płatności (np.: gotówka, karta kredytowa);

9) aukcje internetowe;

10) reklamacje.

11. Żywność i napoje:

1) dania, potrawy;

2) napoje;

3) naczynia i przybory kuchenne;

4) nakrycia stołowe;

5) lokale gastronomiczne;

6) przepisy i zwyczaje kulinarne;

7) dieta, sposób odżywiania się.

12. Usługi:

1) bank, poczta;

2) biblioteka;

3) punkty usługowe (np.: pralnia, zakład fotograficzny, fryzjer, stacja benzynowa);

4) warsztaty (np.: samochodowy, szewski

13. Miejsca:

1) rodzaj, położenie i wielkość miejscowości;

2) instytucje użyteczności publicznej;

3) miejsca użyteczności publicznej;

4) zabytki;

5) atrakcje turystyczne.

14. Środowisko naturalne:

1) rośliny;

2) zwierzęta domowe i dzikie;

3) elementy krajobrazu;

4) pogoda, pory roku, klimat;

5) problemy ekologiczne.

15. Nauka i technika:

1) rozwój nauki i techniki (np.: komputeryzacja, motoryzacja, telekomunikacja);

2) odkrycia i wynalazki.

16. Media:

1) prasa;

2) radio;

3) telewizja;

4) Internet.

17. Tradycje, zwyczaje, święta:

1) uroczystości rodzinne;

2) święta religijne;

3) uroczystości państwowe;

4) zwyczaje ogólnopolskie i regionalne.

18. Tematy ogólne:

1) warunki życia, poziom życia, styl życia;

2) życie kulturalne;

3) wydarzenia polityczno-społeczne;

4) polityka, ekonomia, religia, obyczaje;

5) problemy dyskusyjne (np.: kara śmierci, eutanazja, klonowanie).

Katalog intencjonalno-pojęciowy dla poziomu B2

1. Funkcje

1) konwencje grzecznościowe:

a) zwracanie czyjejś uwagi, nawiązywanie kontaktu,

b) przedstawianie siebie lub innych,

c) powitania (stereotypowe formuły powitalne),

d) pożegnania (stereotypowe formuły pożegnalne),

e) składanie życzeń, gratulacji,

f) wyrażanie uznania, komplementowanie,

g) dziękowanie,

h) przepraszanie,

i) zapraszanie;

2) funkcje modalne:

a) wyrażanie pewności / niepewności,

b) wyrażanie możliwości / niemożliwości,

c) wyrażanie przypuszczenia,

d) wyrażanie konieczności, potrzeby

3) nawiązywanie i podtrzymywanie kontaktu językowego:

a) rozpoczynanie rozmowy,

b) publiczne zwracanie się do rozmówcy,

c) włączanie się do rozmowy,

d) nawiązywanie do wypowiedzi przedmówcy,

e) podtrzymywanie rozmowy,

f) kontrolowanie przebiegu rozmowy,

g) kończenie rozmowy;

4) informowanie – pytanie o informacje, udzielanie i przekazywanie informacji:

a) identyfikowanie, definiowanie,

b) uzasadnianie,

c) określanie celu, przeznaczenia,

d) relacjonowanie wypowiedzi własnych lub wypowiedzi innych osób;

5) potwierdzanie i zaprzeczanie:

a) przytakiwanie, aprobata,

b) negacja, dezaprobata;

6) wyrażanie uczuć:

a) wyrażanie sympatii i antypatii,

b) wyrażanie nadziei, troski i zmartwienia,

c) wyrażanie życzenia,

d) wyrażanie radości, żalu, smutku i współczucia,

e) wyrażanie upodobania,

f) wyrażanie zadowolenia i niezadowolenia,

g) wyrażanie obojętności, dystansu,

h) wyrażanie rozczarowania,

i) wyrażanie gniewu, oburzenia,

j) wyrażanie zmartwienia (pocieszanie),

k) wyrażanie obawy, strachu, lęku;

7) działanie lub zaniechanie działania:

a) pytanie, wzywanie do mówienia,

b) prośba, wzywanie do działania,

c) prośba o przyzwolenie – przyzwalanie i odmowa,

d) proponowanie, przyjmowanie i odrzucanie propozycji,

e) obiecywanie, zapewnianie,

f) oferowanie zrobienia czegoś,

g) doradzanie i odradzanie,

h) zabranianie,

i) polecanie, nakazywanie i zakazywanie,

j) ostrzeganie, wyrażanie groźby,

k) wybaczanie i odmowa wybaczenia

2. Pojęcia ogólne:

1) wyrażanie cechy, właściwości, stanu w odniesieniu do rzeczy, procesów, faktów, osób;

2) wyrażanie posiadania, przynależności;

3) wyrażanie relacji w przestrzeni (miejsce i kierunek);

4) wyrażanie relacji czasowych;

5) wyrażanie sposobu;

6) wyrażanie możliwości, zdolności;

7) wyrażanie konieczności;

8) wyrażanie warunku i konsekwencji;

9) wyrażanie opinii, przekonania;

10) wyrażanie ważności sprawy, opinii, problemu (podkreślanie);

11) perswazja i argumentacja;

12) porównywanie

Podręczniki

Iwona Stempek, Anna Stelmach, Polski, krok po kroku. Poziom A2, Kraków 2012.

Ewa Lipińska, Z polskim na ty, Kraków 2003.

Ewa Bajor, Eliza Madej, Wśród ludzi i ich spraw, Warszawa-Łódź 1999.

Ewa Lipińska, Elżbieta Dąmbska, Kiedyś wrócisz tu…, cz. 1: Gdzie nadwiślański brzeg, Kraków 2006.

Agnieszka Madeja, Barbara Morcinek, Polski mniej obcy, cz. 1: Podręcznik do nauczania języka polskiego dla średnio zaawansowanych, cz. 2: Klucz do ćwiczeń. Transkrypty. Test certyfikatowy, Katowice 2007.

Agnieszka Jasińska, Aneta Szymkiewicz, Małgorzata Małolepsza, Polski w pracy, Kraków 2010.

Elżbieta Zarych, Przejdź na wyższy poziom, Poznań 2014.

Agnieszka Wiśniewska, Anna Kokot, Marzena Jasnos, Samanta Busiło, Chcę pracować w Polsce, Warszawa 2015.

Zbiory ćwiczeń kształcących poszczególne sprawności językowe

Iwona Stempek, Polski, krok po kroku, Gdy i zabawy językowe.

Magdalena Szelc-Mays, Coś wam powiem…Ćwiczenia komunikacyjne dla grup średnich, Kraków 2001.

Andrzej Rauszer, Oswoić tekst. Podręcznik kompozycji i redakcji tekstów użytkowych dla poziomów B2 i C2, Kraków 2011.

Ewa Lipińska, Elżbieta Dąmbska, Pisać jak z nut. Podręcznik rozwijający sprawność pisania. Dla obcokrajowców na poziomie B1+/B2, Kraków 2016.

Anna Seretny, Kto czyta – nie błądzi, Kraków 2007.

Ewa Lipińska, To samo słońce. Podręcznik doskonalący sprawność rozumienia ze słuchu dla obcokrajowców na poziomie zaawansowanym, Kraków 2016.

Zbiory ćwiczeń utrwalających umiejętności gramatyczne, leksykalne i ortograficzne

Joanna Lechowicz, Joanna Podsiadły, Ten, ta, to. Ćwiczenia nie tylko gramatyczne dla cudzoziemców, Łódź 2001.

Joanna Machowska, Gramatyka? Ależ tak! Ćwiczenia gramatyczne dla poziomu A2, Kraków 2011.

Ewa Lipińska, Nie ma róży bez kolców, Ćwiczenia ortograficzne dla cudzoziemców, Kraków 2009.

Elżbieta Zarych, Ortografia polska w ćwiczeniach dla obcokrajowców, Kraków 2016.

Anna Majewska-Tworek, Szura, szumi i szeleści. Ćwiczenia fonetyczne nie tylko dla cudzoziemców, Warszawa 2010.

Józef Pyzik, Przygoda z gramatyką. Fleksja, słowotwórstwo imion. Kraków 2000.

Józef Pyzik, Iść czy jechać. Ćwiczenia gramatyczno-semantyczne z czasownikami ruchu, Kraków 2003.

Piotr Garncarek, Czas na czasownik, Kraków 2001.

Piotr Garncarek, Nie licz na liczebnik. Materiały do nauczania języka polskiego jako obcego, Warszawa 2009.

Marek Gołkowski, Anna Kiermut, Maria Kuc, Małgorzata Majewska-Meyers, „Gdybym znał dobrze język polski…”, Warszawa 2010.

Halina Goszczyńska, Mirosława Magajewska, Od przypadka do przypadka. Przewodnik dla cudzoziemców po fleksji imiennej języka polskiego wraz ze zbiorem ćwiczeń, cz. 1, Łódź 2012.

Foland-Kugler M., 1997, Trudne małe wyrazy. Materiały do nauki języka polskiego jako obcego, Warszawa.

Zbiory testów:

Aleksandra Achtelik, Wioletta Hajduk-Gawron, Agnieszka Madeja, Magdalena Świątek, Bądź na B 1. Zbiór zadań z języka polskiego oraz przykładowe testy certyfikatowe dla Poziomu B 1, Kraków, 2009.

Ewa Lipińska, Umiesz? Zdasz! Materiały przygotowujące do egzaminu certyfikatowego z języka polskiego jako obcego na poziomie średnim ogólnym B2, Kraków 2009.

Anna Dąbrowska, Anna Burzyńska-Kamieniecka, Urszula Dobesz, Małgorzata Pasieka, Z Wrocławiem w tle. Zadania testowe z języka polskiego dla cudzoziemców. Poziom podstawowy, średni i zaawansowany, Wrocław 2008.

Butcher A., Maliszewski B., Przechodzka G., Rzeszutko-Iwan M., Trębska-Kerntopf A., 2009, Wokół Lublina. Zadania testowe z języka polskiego dla obcokrajowców. Poziomy B1, B2, C2, Lublin.

Stanisław Mędak, Polski megatest, Warszawa 2012.

Testy ogólne i specjalistyczne z języka polskiego jako obcego Studium Języka Polskiego dla Cudzoziemców UŁ, pod red. Grażyny Zarzyckiej, cz. 1 – 6, Łódź 2010.

Przemysław E. Gębal, Od słowa do słowa toczy się rozmowa. Repetytorium leksykalne z języka polskiego jako obcego dla poziomów B1 i B2, Kraków 2009.

Justyna Krztoń, Słownictwo w pracy, Kraków 2013.

Piotr Lewiński, Oto polska mowa, Wrocław 2001.

R. Szpigiel, Gramatyka 2, Kraków 2013.

Celem zajęć jest rozwijanie językowych kompetencji komunikacyjnych w języku polskim, doskonalenie umiejętności samokształcenia, rozwijanie umiejętności korzystania z materiałów źródłowych, wdrożenie poczucia odpowiedzialności za swoją obecność w społeczności akademickiej i – w przyszłości – w zawodowej - kształtowanie postaw opartych na zaufaniu, szacunku, tolerancji .

W każdym semestrze nauki obowiązkowy blok zajęć z praktycznej nauki języka polskiego uzupełnia wybrany przedmiot z bloku przedmiotów do wyboru.

W semestrach 1. i 2. są to przedmioty z bloku nauka polskiego przez doświadczenie i działanie, np.: gotujemy po polsku, zakupy po polsku, idziemy do lekarza, polski w banku i urzędzie, w klubie fitness i na stadionie, nauka tańca, gry i zabawy dla dzieci i młodzieży.

Praktyczna nauka języka polskiego to podstawowy przedmiot w planie studiów polonistycznych dla obcokrajowców. Zajęcia będą się odbywały przez 6 semestrów i będą miały na celu systematyczne rozwijanie sprawności językowych i komunikacyjnych studentów od poziomu A2 do poziomu B2.

Zajęcia równomiernie będą kształciły sprawności receptywne oraz produktywne, zgodnie z wytycznymi zawartymi w „Standardach wymagań odnoszących się do poszczególnych poziomów biegłości językowej w zakresie znajomości języka polskiego jako obcego” w grupach osób dorosłych (Załącznik nr 1 do rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 26 lutego 2016 r., s. 53-129).

Po zakończeniu 6-semestralnego cyklu zajęć studenci powinni dysponować następującymi kompetencjami:

- rozumieją najważniejsze treści i intencje zawarte w tekstach mówionych i pisanych poruszających tematy ogólne, konkretne i abstrakcyjne (zob. niżej Katalog tematyczny);

- posługują się językiem w sposób płynny i spontaniczny, pozwalający na swobodną komunikację z rodzimymi użytkownikami języka w rozmaitych sytuacjach życia codziennego (zob. niżej Katalog intencjonalno-pojęciowy), występując w określonych rolach komunikacyjnych;

- potrafią pisać dłuższe teksty na różnorodne tematy;

- potrafią wypowiadać się na różne tematy, relacjonować zdarzenia oraz brać udział w dyskusji;

- posługują się oficjalną i nieoficjalną odmianą języka polskiego odpowiednio do sytuacji,

- znają i stosują większość konwencji socjokulturowych obowiązujących w komunikacji w języku polskim.

Katalog tematyczny dla poziomu B2

1. Człowiek:

1) imię i nazwisko, adres, płeć, stan cywilny, wiek, data i miejsce urodzenia;

2) przynależność narodowa / państwowa, znajomość języków;

3) wykształcenie;

4) zawód, zajęcie;

5) wygląd, ubranie, moda;

6) cechy charakteru;

7) rodzina, członkowie rodziny (krewni i powinowaci);

8) relacje rodzinne;

9) historia rodziny, pochodzenie;

10) konflikty, problemy rodzinne, międzyludzkie i międzypokoleniowe;

11) relacje międzyludzkie;

12) utrzymywanie kontaktu (korespondowanie, spotkania).

2. Dom, mieszkanie, otoczenie:

1) rodzaj i wielkość mieszkania / domu;

2) położenie mieszkania / domu;

3) rodzaje pomieszczeń;

4) urządzenie i wyposażenie mieszkania / domu – meble i inne sprzęty;

5) koszty mieszkania (czynsz, opłaty);

6) wynajmowanie mieszkania / domu;

7) naprawy, remont;

8) rynek mieszkaniowy w Polsce.

3. Życie codzienne:

1) plan dnia;

2) przedmioty codziennego użytku;

3) relacje czasowe i przestrzenne.

4. Czas wolny, rozrywka:

1) sposoby spędzania wolnego czasu;

2) kino, teatr, koncerty;

3) wydarzenia kulturalne;

4) prasa, radio i telewizja;

5) wystawy i muzea;

6) hobby i zainteresowania;

7) uprawianie sportu;

8) dyscypliny sportowe, zawody sportowe;

9) relaks (np. aerobik, joga, wspinaczka, żeglowanie).

5. Podróże:

1) środki komunikacji publicznej;

2) środki transportu;

3) rodzaje bagażu;

4) dworzec autobusowy;

5) dworzec kolejowy;

6) lotnisko;

7) podróże krajowe i zagraniczne;

8) biura podróży;

9) wycieczki grupowe i indywidualne;

10) wczasy;

11) baza noclegowa (hotel, kemping, pensjonat, kwatery prywatne, pokoje gościnne);

12) agroturystyka.

6. Stosunki społeczne:

1) organizacja państwa;

2) prawo i porządek;

3) wojna i pokój;

4) problemy społeczne;

5) przestępczość;

6) organy ścigania;

7) wymiar sprawiedliwości.

7. Zdrowie i higiena osobista:

1) części ciała;

2) higiena osobista;

3) samopoczucie;

4) stan zdrowia;

5) choroby;

6) wizyta u lekarza / lekarza specjalisty;

7) apteka, lekarstwa;

8) diagnostyka (badania, analizy);

9) uzależnienia.

8. Edukacja:

1) przedmioty nauczania;

2) przybory szkolne;

3) oceny szkolne;

4) typy szkół;

5) kierunki studiów;

6) stopnie naukowe i funkcje administracyjne;

7) egzaminy, testy.

9. Praca:

1) nazwy zawodów;

2) stanowiska;

3) rodzaje pracy;

4) czas pracy, urlop;

5) płace i zarobki;

6) rynek pracy;

7) kwalifikacje, wymagania;

8) renty, emerytury, zasiłki;

9) bezrobocie.

10. Zakupy:

1) sklepy / sklepy internetowe;

2) artykuły spożywcze;

3) artykuły kosmetyczne;

4) towary przemysłowe;

5) miary, wagi, ilości;

6) pieniądze;

7) informacja, promocja, reklama;

8) formy płatności (np.: gotówka, karta kredytowa);

9) aukcje internetowe;

10) reklamacje.

11. Żywność i napoje:

1) dania, potrawy;

2) napoje;

3) naczynia i przybory kuchenne;

4) nakrycia stołowe;

5) lokale gastronomiczne;

6) przepisy i zwyczaje kulinarne;

7) dieta, sposób odżywiania się.

12. Usługi:

1) bank, poczta;

2) biblioteka;

3) punkty usługowe (np.: pralnia, zakład fotograficzny, fryzjer, stacja benzynowa);

4) warsztaty (np.: samochodowy, szewski

13. Miejsca:

1) rodzaj, położenie i wielkość miejscowości;

2) instytucje użyteczności publicznej;

3) miejsca użyteczności publicznej;

4) zabytki;

5) atrakcje turystyczne.

14. Środowisko naturalne:

1) rośliny;

2) zwierzęta domowe i dzikie;

3) elementy krajobrazu;

4) pogoda, pory roku, klimat;

5) problemy ekologiczne.

15. Nauka i technika:

1) rozwój nauki i techniki (np.: komputeryzacja, motoryzacja, telekomunikacja);

2) odkrycia i wynalazki.

16. Media:

1) prasa;

2) radio;

3) telewizja;

4) Internet.

17. Tradycje, zwyczaje, święta:

1) uroczystości rodzinne;

2) święta religijne;

3) uroczystości państwowe;

4) zwyczaje ogólnopolskie i regionalne.

18. Tematy ogólne:

1) warunki życia, poziom życia, styl życia;

2) życie kulturalne;

3) wydarzenia polityczno-społeczne;

4) polityka, ekonomia, religia, obyczaje;

5) problemy dyskusyjne (np.: kara śmierci, eutanazja, klonowanie).

Katalog intencjonalno-pojęciowy dla poziomu B2

1. Funkcje

1) konwencje grzecznościowe:

a) zwracanie czyjejś uwagi, nawiązywanie kontaktu,

b) przedstawianie siebie lub innych,

c) powitania (stereotypowe formuły powitalne),

d) pożegnania (stereotypowe formuły pożegnalne),

e) składanie życzeń, gratulacji,

f) wyrażanie uznania, komplementowanie,

g) dziękowanie,

h) przepraszanie,

i) zapraszanie;

2) funkcje modalne:

a) wyrażanie pewności / niepewności,

b) wyrażanie możliwości / niemożliwości,

c) wyrażanie przypuszczenia,

d) wyrażanie konieczności, potrzeby

3) nawiązywanie i podtrzymywanie kontaktu językowego:

a) rozpoczynanie rozmowy,

b) publiczne zwracanie się do rozmówcy,

c) włączanie się do rozmowy,

d) nawiązywanie do wypowiedzi przedmówcy,

e) podtrzymywanie rozmowy,

f) kontrolowanie przebiegu rozmowy,

g) kończenie rozmowy;

4) informowanie – pytanie o informacje, udzielanie i przekazywanie informacji:

a) identyfikowanie, definiowanie,

b) uzasadnianie,

c) określanie celu, przeznaczenia,

d) relacjonowanie wypowiedzi własnych lub wypowiedzi innych osób;

5) potwierdzanie i zaprzeczanie:

a) przytakiwanie, aprobata,

b) negacja, dezaprobata;

6) wyrażanie uczuć:

a) wyrażanie sympatii i antypatii,

b) wyrażanie nadziei, troski i zmartwienia,

c) wyrażanie życzenia,

d) wyrażanie radości, żalu, smutku i współczucia,

e) wyrażanie upodobania,

f) wyrażanie zadowolenia i niezadowolenia,

g) wyrażanie obojętności, dystansu,

h) wyrażanie rozczarowania,

i) wyrażanie gniewu, oburzenia,

j) wyrażanie zmartwienia (pocieszanie),

k) wyrażanie obawy, strachu, lęku;

7) działanie lub zaniechanie działania:

a) pytanie, wzywanie do mówienia,

b) prośba, wzywanie do działania,

c) prośba o przyzwolenie – przyzwalanie i odmowa,

d) proponowanie, przyjmowanie i odrzucanie propozycji,

e) obiecywanie, zapewnianie,

f) oferowanie zrobienia czegoś,

g) doradzanie i odradzanie,

h) zabranianie,

i) polecanie, nakazywanie i zakazywanie,

j) ostrzeganie, wyrażanie groźby,

k) wybaczanie i odmowa wybaczenia

2. Pojęcia ogólne:

1) wyrażanie cechy, właściwości, stanu w odniesieniu do rzeczy, procesów, faktów, osób;

2) wyrażanie posiadania, przynależności;

3) wyrażanie relacji w przestrzeni (miejsce i kierunek);

4) wyrażanie relacji czasowych;

5) wyrażanie sposobu;

6) wyrażanie możliwości, zdolności;

7) wyrażanie konieczności;

8) wyrażanie warunku i konsekwencji;

9) wyrażanie opinii, przekonania;

10) wyrażanie ważności sprawy, opinii, problemu (podkreślanie);

11) perswazja i argumentacja;

12) porównywanie

Podręczniki

Iwona Stempek, Anna Stelmach, Polski, krok po kroku. Poziom A2, Kraków 2012.

Ewa Lipińska, Z polskim na ty, Kraków 2003.

Ewa Bajor, Eliza Madej, Wśród ludzi i ich spraw, Warszawa-Łódź 1999.

Ewa Lipińska, Elżbieta Dąmbska, Kiedyś wrócisz tu…, cz. 1: Gdzie nadwiślański brzeg, Kraków 2006.

Agnieszka Madeja, Barbara Morcinek, Polski mniej obcy, cz. 1: Podręcznik do nauczania języka polskiego dla średnio zaawansowanych, cz. 2: Klucz do ćwiczeń. Transkrypty. Test certyfikatowy, Katowice 2007.

Agnieszka Jasińska, Aneta Szymkiewicz, Małgorzata Małolepsza, Polski w pracy, Kraków 2010.

Elżbieta Zarych, Przejdź na wyższy poziom, Poznań 2014.

Agnieszka Wiśniewska, Anna Kokot, Marzena Jasnos, Samanta Busiło, Chcę pracować w Polsce, Warszawa 2015.

Zbiory ćwiczeń kształcących poszczególne sprawności językowe

Iwona Stempek, Polski, krok po kroku, Gdy i zabawy językowe.

Magdalena Szelc-Mays, Coś wam powiem…Ćwiczenia komunikacyjne dla grup średnich, Kraków 2001.

Andrzej Rauszer, Oswoić tekst. Podręcznik kompozycji i redakcji tekstów użytkowych dla poziomów B2 i C2, Kraków 2011.

Ewa Lipińska, Elżbieta Dąmbska, Pisać jak z nut. Podręcznik rozwijający sprawność pisania. Dla obcokrajowców na poziomie B1+/B2, Kraków 2016.

Anna Seretny, Kto czyta – nie błądzi, Kraków 2007.

Ewa Lipińska, To samo słońce. Podręcznik doskonalący sprawność rozumienia ze słuchu dla obcokrajowców na poziomie zaawansowanym, Kraków 2016.

Zbiory ćwiczeń utrwalających umiejętności gramatyczne, leksykalne i ortograficzne

Joanna Lechowicz, Joanna Podsiadły, Ten, ta, to. Ćwiczenia nie tylko gramatyczne dla cudzoziemców, Łódź 2001.

Joanna Machowska, Gramatyka? Ależ tak! Ćwiczenia gramatyczne dla poziomu A2, Kraków 2011.

Ewa Lipińska, Nie ma róży bez kolców, Ćwiczenia ortograficzne dla cudzoziemców, Kraków 2009.

Elżbieta Zarych, Ortografia polska w ćwiczeniach dla obcokrajowców, Kraków 2016.

Anna Majewska-Tworek, Szura, szumi i szeleści. Ćwiczenia fonetyczne nie tylko dla cudzoziemców, Warszawa 2010.

Józef Pyzik, Przygoda z gramatyką. Fleksja, słowotwórstwo imion. Kraków 2000.

Józef Pyzik, Iść czy jechać. Ćwiczenia gramatyczno-semantyczne z czasownikami ruchu, Kraków 2003.

Piotr Garncarek, Czas na czasownik, Kraków 2001.

Piotr Garncarek, Nie licz na liczebnik. Materiały do nauczania języka polskiego jako obcego, Warszawa 2009.

Marek Gołkowski, Anna Kiermut, Maria Kuc, Małgorzata Majewska-Meyers, „Gdybym znał dobrze język polski…”, Warszawa 2010.

Halina Goszczyńska, Mirosława Magajewska, Od przypadka do przypadka. Przewodnik dla cudzoziemców po fleksji imiennej języka polskiego wraz ze zbiorem ćwiczeń, cz. 1, Łódź 2012.

Foland-Kugler M., 1997, Trudne małe wyrazy. Materiały do nauki języka polskiego jako obcego, Warszawa.

Zbiory testów:

Aleksandra Achtelik, Wioletta Hajduk-Gawron, Agnieszka Madeja, Magdalena Świątek, Bądź na B 1. Zbiór zadań z języka polskiego oraz przykładowe testy certyfikatowe dla Poziomu B 1, Kraków, 2009.

Ewa Lipińska, Umiesz? Zdasz! Materiały przygotowujące do egzaminu certyfikatowego z języka polskiego jako obcego na poziomie średnim ogólnym B2, Kraków 2009.

Anna Dąbrowska, Anna Burzyńska-Kamieniecka, Urszula Dobesz, Małgorzata Pasieka, Z Wrocławiem w tle. Zadania testowe z języka polskiego dla cudzoziemców. Poziom podstawowy, średni i zaawansowany, Wrocław 2008.

Butcher A., Maliszewski B., Przechodzka G., Rzeszutko-Iwan M., Trębska-Kerntopf A., 2009, Wokół Lublina. Zadania testowe z języka polskiego dla obcokrajowców. Poziomy B1, B2, C2, Lublin.

Stanisław Mędak, Polski megatest, Warszawa 2012.

Testy ogólne i specjalistyczne z języka polskiego jako obcego Studium Języka Polskiego dla Cudzoziemców UŁ, pod red. Grażyny Zarzyckiej, cz. 1 – 6, Łódź 2010.

Przemysław E. Gębal, Od słowa do słowa toczy się rozmowa. Repetytorium leksykalne z języka polskiego jako obcego dla poziomów B1 i B2, Kraków 2009.

Justyna Krztoń, Słownictwo w pracy, Kraków 2013.

Piotr Lewiński, Oto polska mowa, Wrocław 2001.

R. Szpigiel, Gramatyka 2, Kraków 2013.

Celem zajęć jest rozwijanie językowych kompetencji komunikacyjnych w języku polskim, doskonalenie umiejętności samokształcenia, rozwijanie umiejętności korzystania z materiałów źródłowych, wdrożenie poczucia odpowiedzialności za swoją obecność w społeczności akademickiej i – w przyszłości – w zawodowej - kształtowanie postaw opartych na zaufaniu, szacunku, tolerancji .

W każdym semestrze nauki obowiązkowy blok zajęć z praktycznej nauki języka polskiego uzupełnia wybrany przedmiot z bloku przedmiotów do wyboru.

W semestrach 1. i 2. są to przedmioty z bloku nauka polskiego przez doświadczenie i działanie, np.: gotujemy po polsku, zakupy po polsku, idziemy do lekarza, polski w banku i urzędzie, w klubie fitness i na stadionie, nauka tańca, gry i zabawy dla dzieci i młodzieży.

Praktyczna nauka języka polskiego to podstawowy przedmiot w planie studiów polonistycznych dla obcokrajowców. Zajęcia będą się odbywały przez 6 semestrów i będą miały na celu systematyczne rozwijanie sprawności językowych i komunikacyjnych studentów od poziomu A2 do poziomu B2.

Zajęcia równomiernie będą kształciły sprawności receptywne oraz produktywne, zgodnie z wytycznymi zawartymi w „Standardach wymagań odnoszących się do poszczególnych poziomów biegłości językowej w zakresie znajomości języka polskiego jako obcego” w grupach osób dorosłych (Załącznik nr 1 do rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 26 lutego 2016 r., s. 53-129).

Po zakończeniu 6-semestralnego cyklu zajęć studenci powinni dysponować następującymi kompetencjami:

- rozumieją najważniejsze treści i intencje zawarte w tekstach mówionych i pisanych poruszających tematy ogólne, konkretne i abstrakcyjne (zob. niżej Katalog tematyczny);

- posługują się językiem w sposób płynny i spontaniczny, pozwalający na swobodną komunikację z rodzimymi użytkownikami języka w rozmaitych sytuacjach życia codziennego (zob. niżej Katalog intencjonalno-pojęciowy), występując w określonych rolach komunikacyjnych;

- potrafią pisać dłuższe teksty na różnorodne tematy;

- potrafią wypowiadać się na różne tematy, relacjonować zdarzenia oraz brać udział w dyskusji;

- posługują się oficjalną i nieoficjalną odmianą języka polskiego odpowiednio do sytuacji,

- znają i stosują większość konwencji socjokulturowych obowiązujących w komunikacji w języku polskim.

Katalog tematyczny dla poziomu B2

1. Człowiek:

1) imię i nazwisko, adres, płeć, stan cywilny, wiek, data i miejsce urodzenia;

2) przynależność narodowa / państwowa, znajomość języków;

3) wykształcenie;

4) zawód, zajęcie;

5) wygląd, ubranie, moda;

6) cechy charakteru;

7) rodzina, członkowie rodziny (krewni i powinowaci);

8) relacje rodzinne;

9) historia rodziny, pochodzenie;

10) konflikty, problemy rodzinne, międzyludzkie i międzypokoleniowe;

11) relacje międzyludzkie;

12) utrzymywanie kontaktu (korespondowanie, spotkania).

2. Dom, mieszkanie, otoczenie:

1) rodzaj i wielkość mieszkania / domu;

2) położenie mieszkania / domu;

3) rodzaje pomieszczeń;

4) urządzenie i wyposażenie mieszkania / domu – meble i inne sprzęty;

5) koszty mieszkania (czynsz, opłaty);

6) wynajmowanie mieszkania / domu;

7) naprawy, remont;

8) rynek mieszkaniowy w Polsce.

3. Życie codzienne:

1) plan dnia;

2) przedmioty codziennego użytku;

3) relacje czasowe i przestrzenne.

4. Czas wolny, rozrywka:

1) sposoby spędzania wolnego czasu;

2) kino, teatr, koncerty;

3) wydarzenia kulturalne;

4) prasa, radio i telewizja;

5) wystawy i muzea;

6) hobby i zainteresowania;

7) uprawianie sportu;

8) dyscypliny sportowe, zawody sportowe;

9) relaks (np. aerobik, joga, wspinaczka, żeglowanie).

5. Podróże:

1) środki komunikacji publicznej;

2) środki transportu;

3) rodzaje bagażu;

4) dworzec autobusowy;

5) dworzec kolejowy;

6) lotnisko;

7) podróże krajowe i zagraniczne;

8) biura podróży;

9) wycieczki grupowe i indywidualne;

10) wczasy;

11) baza noclegowa (hotel, kemping, pensjonat, kwatery prywatne, pokoje gościnne);

12) agroturystyka.

6. Stosunki społeczne:

1) organizacja państwa;

2) prawo i porządek;

3) wojna i pokój;

4) problemy społeczne;

5) przestępczość;

6) organy ścigania;

7) wymiar sprawiedliwości.

7. Zdrowie i higiena osobista:

1) części ciała;

2) higiena osobista;

3) samopoczucie;

4) stan zdrowia;

5) choroby;

6) wizyta u lekarza / lekarza specjalisty;

7) apteka, lekarstwa;

8) diagnostyka (badania, analizy);

9) uzależnienia.

8. Edukacja:

1) przedmioty nauczania;

2) przybory szkolne;

3) oceny szkolne;

4) typy szkół;

5) kierunki studiów;

6) stopnie naukowe i funkcje administracyjne;

7) egzaminy, testy.

9. Praca:

1) nazwy zawodów;

2) stanowiska;

3) rodzaje pracy;

4) czas pracy, urlop;

5) płace i zarobki;

6) rynek pracy;

7) kwalifikacje, wymagania;

8) renty, emerytury, zasiłki;

9) bezrobocie.

10. Zakupy:

1) sklepy / sklepy internetowe;

2) artykuły spożywcze;

3) artykuły kosmetyczne;

4) towary przemysłowe;

5) miary, wagi, ilości;

6) pieniądze;

7) informacja, promocja, reklama;

8) formy płatności (np.: gotówka, karta kredytowa);

9) aukcje internetowe;

10) reklamacje.

11. Żywność i napoje:

1) dania, potrawy;

2) napoje;

3) naczynia i przybory kuchenne;

4) nakrycia stołowe;

5) lokale gastronomiczne;

6) przepisy i zwyczaje kulinarne;

7) dieta, sposób odżywiania się.

12. Usługi:

1) bank, poczta;

2) biblioteka;

3) punkty usługowe (np.: pralnia, zakład fotograficzny, fryzjer, stacja benzynowa);

4) warsztaty (np.: samochodowy, szewski

13. Miejsca:

1) rodzaj, położenie i wielkość miejscowości;

2) instytucje użyteczności publicznej;

3) miejsca użyteczności publicznej;

4) zabytki;

5) atrakcje turystyczne.

14. Środowisko naturalne:

1) rośliny;

2) zwierzęta domowe i dzikie;

3) elementy krajobrazu;

4) pogoda, pory roku, klimat;

5) problemy ekologiczne.

15. Nauka i technika:

1) rozwój nauki i techniki (np.: komputeryzacja, motoryzacja, telekomunikacja);

2) odkrycia i wynalazki.

16. Media:

1) prasa;

2) radio;

3) telewizja;

4) Internet.

17. Tradycje, zwyczaje, święta:

1) uroczystości rodzinne;

2) święta religijne;

3) uroczystości państwowe;

4) zwyczaje ogólnopolskie i regionalne.

18. Tematy ogólne:

1) warunki życia, poziom życia, styl życia;

2) życie kulturalne;

3) wydarzenia polityczno-społeczne;

4) polityka, ekonomia, religia, obyczaje;

5) problemy dyskusyjne (np.: kara śmierci, eutanazja, klonowanie).

Katalog intencjonalno-pojęciowy dla poziomu B2

1. Funkcje

1) konwencje grzecznościowe:

a) zwracanie czyjejś uwagi, nawiązywanie kontaktu,

b) przedstawianie siebie lub innych,

c) powitania (stereotypowe formuły powitalne),

d) pożegnania (stereotypowe formuły pożegnalne),

e) składanie życzeń, gratulacji,

f) wyrażanie uznania, komplementowanie,

g) dziękowanie,

h) przepraszanie,

i) zapraszanie;

2) funkcje modalne:

a) wyrażanie pewności / niepewności,

b) wyrażanie możliwości / niemożliwości,

c) wyrażanie przypuszczenia,

d) wyrażanie konieczności, potrzeby

3) nawiązywanie i podtrzymywanie kontaktu językowego:

a) rozpoczynanie rozmowy,

b) publiczne zwracanie się do rozmówcy,

c) włączanie się do rozmowy,

d) nawiązywanie do wypowiedzi przedmówcy,

e) podtrzymywanie rozmowy,

f) kontrolowanie przebiegu rozmowy,

g) kończenie rozmowy;

4) informowanie – pytanie o informacje, udzielanie i przekazywanie informacji:

a) identyfikowanie, definiowanie,

b) uzasadnianie,

c) określanie celu, przeznaczenia,

d) relacjonowanie wypowiedzi własnych lub wypowiedzi innych osób;

5) potwierdzanie i zaprzeczanie:

a) przytakiwanie, aprobata,

b) negacja, dezaprobata;

6) wyrażanie uczuć:

a) wyrażanie sympatii i antypatii,

b) wyrażanie nadziei, troski i zmartwienia,

c) wyrażanie życzenia,

d) wyrażanie radości, żalu, smutku i współczucia,

e) wyrażanie upodobania,

f) wyrażanie zadowolenia i niezadowolenia,

g) wyrażanie obojętności, dystansu,

h) wyrażanie rozczarowania,

i) wyrażanie gniewu, oburzenia,

j) wyrażanie zmartwienia (pocieszanie),

k) wyrażanie obawy, strachu, lęku;

7) działanie lub zaniechanie działania:

a) pytanie, wzywanie do mówienia,

b) prośba, wzywanie do działania,

c) prośba o przyzwolenie – przyzwalanie i odmowa,

d) proponowanie, przyjmowanie i odrzucanie propozycji,

e) obiecywanie, zapewnianie,

f) oferowanie zrobienia czegoś,

g) doradzanie i odradzanie,

h) zabranianie,

i) polecanie, nakazywanie i zakazywanie,

j) ostrzeganie, wyrażanie groźby,

k) wybaczanie i odmowa wybaczenia

2. Pojęcia ogólne:

1) wyrażanie cechy, właściwości, stanu w odniesieniu do rzeczy, procesów, faktów, osób;

2) wyrażanie posiadania, przynależności;

3) wyrażanie relacji w przestrzeni (miejsce i kierunek);

4) wyrażanie relacji czasowych;

5) wyrażanie sposobu;

6) wyrażanie możliwości, zdolności;

7) wyrażanie konieczności;

8) wyrażanie warunku i konsekwencji;

9) wyrażanie opinii, przekonania;

10) wyrażanie ważności sprawy, opinii, problemu (podkreślanie);

11) perswazja i argumentacja;

12) porównywanie

Podręczniki

Iwona Stempek, Anna Stelmach, Polski, krok po kroku. Poziom A2, Kraków 2012.

Ewa Lipińska, Z polskim na ty, Kraków 2003.

Ewa Bajor, Eliza Madej, Wśród ludzi i ich spraw, Warszawa-Łódź 1999.

Ewa Lipińska, Elżbieta Dąmbska, Kiedyś wrócisz tu…, cz. 1: Gdzie nadwiślański brzeg, Kraków 2006.

Agnieszka Madeja, Barbara Morcinek, Polski mniej obcy, cz. 1: Podręcznik do nauczania języka polskiego dla średnio zaawansowanych, cz. 2: Klucz do ćwiczeń. Transkrypty. Test certyfikatowy, Katowice 2007.

Agnieszka Jasińska, Aneta Szymkiewicz, Małgorzata Małolepsza, Polski w pracy, Kraków 2010.

Elżbieta Zarych, Przejdź na wyższy poziom, Poznań 2014.

Agnieszka Wiśniewska, Anna Kokot, Marzena Jasnos, Samanta Busiło, Chcę pracować w Polsce, Warszawa 2015.

Zbiory ćwiczeń kształcących poszczególne sprawności językowe

Iwona Stempek, Polski, krok po kroku, Gdy i zabawy językowe.

Magdalena Szelc-Mays, Coś wam powiem…Ćwiczenia komunikacyjne dla grup średnich, Kraków 2001.

Andrzej Rauszer, Oswoić tekst. Podręcznik kompozycji i redakcji tekstów użytkowych dla poziomów B2 i C2, Kraków 2011.

Ewa Lipińska, Elżbieta Dąmbska, Pisać jak z nut. Podręcznik rozwijający sprawność pisania. Dla obcokrajowców na poziomie B1+/B2, Kraków 2016.

Anna Seretny, Kto czyta – nie błądzi, Kraków 2007.

Ewa Lipińska, To samo słońce. Podręcznik doskonalący sprawność rozumienia ze słuchu dla obcokrajowców na poziomie zaawansowanym, Kraków 2016.

Zbiory ćwiczeń utrwalających umiejętności gramatyczne, leksykalne i ortograficzne

Joanna Lechowicz, Joanna Podsiadły, Ten, ta, to. Ćwiczenia nie tylko gramatyczne dla cudzoziemców, Łódź 2001.

Joanna Machowska, Gramatyka? Ależ tak! Ćwiczenia gramatyczne dla poziomu A2, Kraków 2011.

Ewa Lipińska, Nie ma róży bez kolców, Ćwiczenia ortograficzne dla cudzoziemców, Kraków 2009.

Elżbieta Zarych, Ortografia polska w ćwiczeniach dla obcokrajowców, Kraków 2016.

Anna Majewska-Tworek, Szura, szumi i szeleści. Ćwiczenia fonetyczne nie tylko dla cudzoziemców, Warszawa 2010.

Józef Pyzik, Przygoda z gramatyką. Fleksja, słowotwórstwo imion. Kraków 2000.

Józef Pyzik, Iść czy jechać. Ćwiczenia gramatyczno-semantyczne z czasownikami ruchu, Kraków 2003.

Piotr Garncarek, Czas na czasownik, Kraków 2001.

Piotr Garncarek, Nie licz na liczebnik. Materiały do nauczania języka polskiego jako obcego, Warszawa 2009.

Marek Gołkowski, Anna Kiermut, Maria Kuc, Małgorzata Majewska-Meyers, „Gdybym znał dobrze język polski…”, Warszawa 2010.

Halina Goszczyńska, Mirosława Magajewska, Od przypadka do przypadka. Przewodnik dla cudzoziemców po fleksji imiennej języka polskiego wraz ze zbiorem ćwiczeń, cz. 1, Łódź 2012.

Foland-Kugler M., 1997, Trudne małe wyrazy. Materiały do nauki języka polskiego jako obcego, Warszawa.

Zbiory testów:

Aleksandra Achtelik, Wioletta Hajduk-Gawron, Agnieszka Madeja, Magdalena Świątek, Bądź na B 1. Zbiór zadań z języka polskiego oraz przykładowe testy certyfikatowe dla Poziomu B 1, Kraków, 2009.

Ewa Lipińska, Umiesz? Zdasz! Materiały przygotowujące do egzaminu certyfikatowego z języka polskiego jako obcego na poziomie średnim ogólnym B2, Kraków 2009.

Anna Dąbrowska, Anna Burzyńska-Kamieniecka, Urszula Dobesz, Małgorzata Pasieka, Z Wrocławiem w tle. Zadania testowe z języka polskiego dla cudzoziemców. Poziom podstawowy, średni i zaawansowany, Wrocław 2008.

Butcher A., Maliszewski B., Przechodzka G., Rzeszutko-Iwan M., Trębska-Kerntopf A., 2009, Wokół Lublina. Zadania testowe z języka polskiego dla obcokrajowców. Poziomy B1, B2, C2, Lublin.

Stanisław Mędak, Polski megatest, Warszawa 2012.

Testy ogólne i specjalistyczne z języka polskiego jako obcego Studium Języka Polskiego dla Cudzoziemców UŁ, pod red. Grażyny Zarzyckiej, cz. 1 – 6, Łódź 2010.

Przemysław E. Gębal, Od słowa do słowa toczy się rozmowa. Repetytorium leksykalne z języka polskiego jako obcego dla poziomów B1 i B2, Kraków 2009.

Justyna Krztoń, Słownictwo w pracy, Kraków 2013.

Piotr Lewiński, Oto polska mowa, Wrocław 2001.

R. Szpigiel, Gramatyka 2, Kraków 2013.

Celem zajęć jest rozwijanie językowych kompetencji komunikacyjnych w języku polskim, doskonalenie umiejętności samokształcenia, rozwijanie umiejętności korzystania z materiałów źródłowych, wdrożenie poczucia odpowiedzialności za swoją obecność w społeczności akademickiej i – w przyszłości – w zawodowej - kształtowanie postaw opartych na zaufaniu, szacunku, tolerancji .

W każdym semestrze nauki obowiązkowy blok zajęć z praktycznej nauki języka polskiego uzupełnia wybrany przedmiot z bloku przedmiotów do wyboru.

W semestrach 1. i 2. są to przedmioty z bloku nauka polskiego przez doświadczenie i działanie, np.: gotujemy po polsku, zakupy po polsku, idziemy do lekarza, polski w banku i urzędzie, w klubie fitness i na stadionie, nauka tańca, gry i zabawy dla dzieci i młodzieży.

Praktyczna nauka języka polskiego to podstawowy przedmiot w planie studiów polonistycznych dla obcokrajowców. Zajęcia będą się odbywały przez 6 semestrów i będą miały na celu systematyczne rozwijanie sprawności językowych i komunikacyjnych studentów od poziomu A2 do poziomu B2.

Zajęcia równomiernie będą kształciły sprawności receptywne oraz produktywne, zgodnie z wytycznymi zawartymi w „Standardach wymagań odnoszących się do poszczególnych poziomów biegłości językowej w zakresie znajomości języka polskiego jako obcego” w grupach osób dorosłych (Załącznik nr 1 do rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 26 lutego 2016 r., s. 53-129).

Po zakończeniu 6-semestralnego cyklu zajęć studenci powinni dysponować następującymi kompetencjami:

- rozumieją najważniejsze treści i intencje zawarte w tekstach mówionych i pisanych poruszających tematy ogólne, konkretne i abstrakcyjne (zob. niżej Katalog tematyczny);

- posługują się językiem w sposób płynny i spontaniczny, pozwalający na swobodną komunikację z rodzimymi użytkownikami języka w rozmaitych sytuacjach życia codziennego (zob. niżej Katalog intencjonalno-pojęciowy), występując w określonych rolach komunikacyjnych;

- potrafią pisać dłuższe teksty na różnorodne tematy;

- potrafią wypowiadać się na różne tematy, relacjonować zdarzenia oraz brać udział w dyskusji;

- posługują się oficjalną i nieoficjalną odmianą języka polskiego odpowiednio do sytuacji,

- znają i stosują większość konwencji socjokulturowych obowiązujących w komunikacji w języku polskim.

Katalog tematyczny dla poziomu B2

1. Człowiek:

1) imię i nazwisko, adres, płeć, stan cywilny, wiek, data i miejsce urodzenia;

2) przynależność narodowa / państwowa, znajomość języków;

3) wykształcenie;

4) zawód, zajęcie;

5) wygląd, ubranie, moda;

6) cechy charakteru;

7) rodzina, członkowie rodziny (krewni i powinowaci);

8) relacje rodzinne;

9) historia rodziny, pochodzenie;

10) konflikty, problemy rodzinne, międzyludzkie i międzypokoleniowe;

11) relacje międzyludzkie;

12) utrzymywanie kontaktu (korespondowanie, spotkania).

2. Dom, mieszkanie, otoczenie:

1) rodzaj i wielkość mieszkania / domu;

2) położenie mieszkania / domu;

3) rodzaje pomieszczeń;

4) urządzenie i wyposażenie mieszkania / domu – meble i inne sprzęty;

5) koszty mieszkania (czynsz, opłaty);

6) wynajmowanie mieszkania / domu;

7) naprawy, remont;

8) rynek mieszkaniowy w Polsce.

3. Życie codzienne:

1) plan dnia;

2) przedmioty codziennego użytku;

3) relacje czasowe i przestrzenne.

4. Czas wolny, rozrywka:

1) sposoby spędzania wolnego czasu;

2) kino, teatr, koncerty;

3) wydarzenia kulturalne;

4) prasa, radio i telewizja;

5) wystawy i muzea;

6) hobby i zainteresowania;

7) uprawianie sportu;

8) dyscypliny sportowe, zawody sportowe;

9) relaks (np. aerobik, joga, wspinaczka, żeglowanie).

5. Podróże:

1) środki komunikacji publicznej;

2) środki transportu;

3) rodzaje bagażu;

4) dworzec autobusowy;

5) dworzec kolejowy;

6) lotnisko;

7) podróże krajowe i zagraniczne;

8) biura podróży;

9) wycieczki grupowe i indywidualne;

10) wczasy;

11) baza noclegowa (hotel, kemping, pensjonat, kwatery prywatne, pokoje gościnne);

12) agroturystyka.

6. Stosunki społeczne:

1) organizacja państwa;

2) prawo i porządek;

3) wojna i pokój;

4) problemy społeczne;

5) przestępczość;

6) organy ścigania;

7) wymiar sprawiedliwości.

7. Zdrowie i higiena osobista:

1) części ciała;

2) higiena osobista;

3) samopoczucie;

4) stan zdrowia;

5) choroby;

6) wizyta u lekarza / lekarza specjalisty;

7) apteka, lekarstwa;

8) diagnostyka (badania, analizy);

9) uzależnienia.

8. Edukacja:

1) przedmioty nauczania;

2) przybory szkolne;

3) oceny szkolne;

4) typy szkół;

5) kierunki studiów;

6) stopnie naukowe i funkcje administracyjne;

7) egzaminy, testy.

9. Praca:

1) nazwy zawodów;

2) stanowiska;

3) rodzaje pracy;

4) czas pracy, urlop;

5) płace i zarobki;

6) rynek pracy;

7) kwalifikacje, wymagania;

8) renty, emerytury, zasiłki;

9) bezrobocie.

10. Zakupy:

1) sklepy / sklepy internetowe;

2) artykuły spożywcze;

3) artykuły kosmetyczne;

4) towary przemysłowe;

5) miary, wagi, ilości;

6) pieniądze;

7) informacja, promocja, reklama;

8) formy płatności (np.: gotówka, karta kredytowa);

9) aukcje internetowe;

10) reklamacje.

11. Żywność i napoje:

1) dania, potrawy;

2) napoje;

3) naczynia i przybory kuchenne;

4) nakrycia stołowe;

5) lokale gastronomiczne;

6) przepisy i zwyczaje kulinarne;

7) dieta, sposób odżywiania się.

12. Usługi:

1) bank, poczta;

2) biblioteka;

3) punkty usługowe (np.: pralnia, zakład fotograficzny, fryzjer, stacja benzynowa);

4) warsztaty (np.: samochodowy, szewski

13. Miejsca:

1) rodzaj, położenie i wielkość miejscowości;

2) instytucje użyteczności publicznej;

3) miejsca użyteczności publicznej;

4) zabytki;

5) atrakcje turystyczne.

14. Środowisko naturalne:

1) rośliny;

2) zwierzęta domowe i dzikie;

3) elementy krajobrazu;

4) pogoda, pory roku, klimat;

5) problemy ekologiczne.

15. Nauka i technika:

1) rozwój nauki i techniki (np.: komputeryzacja, motoryzacja, telekomunikacja);

2) odkrycia i wynalazki.

16. Media:

1) prasa;

2) radio;

3) telewizja;

4) Internet.

17. Tradycje, zwyczaje, święta:

1) uroczystości rodzinne;

2) święta religijne;

3) uroczystości państwowe;

4) zwyczaje ogólnopolskie i regionalne.

18. Tematy ogólne:

1) warunki życia, poziom życia, styl życia;

2) życie kulturalne;

3) wydarzenia polityczno-społeczne;

4) polityka, ekonomia, religia, obyczaje;

5) problemy dyskusyjne (np.: kara śmierci, eutanazja, klonowanie).

Katalog intencjonalno-pojęciowy dla poziomu B2

1. Funkcje

1) konwencje grzecznościowe:

a) zwracanie czyjejś uwagi, nawiązywanie kontaktu,

b) przedstawianie siebie lub innych,

c) powitania (stereotypowe formuły powitalne),

d) pożegnania (stereotypowe formuły pożegnalne),

e) składanie życzeń, gratulacji,

f) wyrażanie uznania, komplementowanie,

g) dziękowanie,

h) przepraszanie,

i) zapraszanie;

2) funkcje modalne:

a) wyrażanie pewności / niepewności,

b) wyrażanie możliwości / niemożliwości,

c) wyrażanie przypuszczenia,

d) wyrażanie konieczności, potrzeby

3) nawiązywanie i podtrzymywanie kontaktu językowego:

a) rozpoczynanie rozmowy,

b) publiczne zwracanie się do rozmówcy,

c) włączanie się do rozmowy,

d) nawiązywanie do wypowiedzi przedmówcy,

e) podtrzymywanie rozmowy,

f) kontrolowanie przebiegu rozmowy,

g) kończenie rozmowy;

4) informowanie – pytanie o informacje, udzielanie i przekazywanie informacji:

a) identyfikowanie, definiowanie,

b) uzasadnianie,

c) określanie celu, przeznaczenia,

d) relacjonowanie wypowiedzi własnych lub wypowiedzi innych osób;

5) potwierdzanie i zaprzeczanie:

a) przytakiwanie, aprobata,

b) negacja, dezaprobata;

6) wyrażanie uczuć:

a) wyrażanie sympatii i antypatii,

b) wyrażanie nadziei, troski i zmartwienia,

c) wyrażanie życzenia,

d) wyrażanie radości, żalu, smutku i współczucia,

e) wyrażanie upodobania,

f) wyrażanie zadowolenia i niezadowolenia,

g) wyrażanie obojętności, dystansu,

h) wyrażanie rozczarowania,

i) wyrażanie gniewu, oburzenia,

j) wyrażanie zmartwienia (pocieszanie),

k) wyrażanie obawy, strachu, lęku;

7) działanie lub zaniechanie działania:

a) pytanie, wzywanie do mówienia,

b) prośba, wzywanie do działania,

c) prośba o przyzwolenie – przyzwalanie i odmowa,

d) proponowanie, przyjmowanie i odrzucanie propozycji,

e) obiecywanie, zapewnianie,

f) oferowanie zrobienia czegoś,

g) doradzanie i odradzanie,

h) zabranianie,

i) polecanie, nakazywanie i zakazywanie,

j) ostrzeganie, wyrażanie groźby,

k) wybaczanie i odmowa wybaczenia

2. Pojęcia ogólne:

1) wyrażanie cechy, właściwości, stanu w odniesieniu do rzeczy, procesów, faktów, osób;

2) wyrażanie posiadania, przynależności;

3) wyrażanie relacji w przestrzeni (miejsce i kierunek);

4) wyrażanie relacji czasowych;

5) wyrażanie sposobu;

6) wyrażanie możliwości, zdolności;

7) wyrażanie konieczności;

8) wyrażanie warunku i konsekwencji;

9) wyrażanie opinii, przekonania;

10) wyrażanie ważności sprawy, opinii, problemu (podkreślanie);

11) perswazja i argumentacja;

12) porównywanie

Podręczniki

Iwona Stempek, Anna Stelmach, Polski, krok po kroku. Poziom A2, Kraków 2012.

Ewa Lipińska, Z polskim na ty, Kraków 2003.

Ewa Bajor, Eliza Madej, Wśród ludzi i ich spraw, Warszawa-Łódź 1999.

Ewa Lipińska, Elżbieta Dąmbska, Kiedyś wrócisz tu…, cz. 1: Gdzie nadwiślański brzeg, Kraków 2006.

Agnieszka Madeja, Barbara Morcinek, Polski mniej obcy, cz. 1: Podręcznik do nauczania języka polskiego dla średnio zaawansowanych, cz. 2: Klucz do ćwiczeń. Transkrypty. Test certyfikatowy, Katowice 2007.

Agnieszka Jasińska, Aneta Szymkiewicz, Małgorzata Małolepsza, Polski w pracy, Kraków 2010.

Elżbieta Zarych, Przejdź na wyższy poziom, Poznań 2014.

Agnieszka Wiśniewska, Anna Kokot, Marzena Jasnos, Samanta Busiło, Chcę pracować w Polsce, Warszawa 2015.

Zbiory ćwiczeń kształcących poszczególne sprawności językowe

Iwona Stempek, Polski, krok po kroku, Gdy i zabawy językowe.

Magdalena Szelc-Mays, Coś wam powiem…Ćwiczenia komunikacyjne dla grup średnich, Kraków 2001.

Andrzej Rauszer, Oswoić tekst. Podręcznik kompozycji i redakcji tekstów użytkowych dla poziomów B2 i C2, Kraków 2011.

Ewa Lipińska, Elżbieta Dąmbska, Pisać jak z nut. Podręcznik rozwijający sprawność pisania. Dla obcokrajowców na poziomie B1+/B2, Kraków 2016.

Anna Seretny, Kto czyta – nie błądzi, Kraków 2007.

Ewa Lipińska, To samo słońce. Podręcznik doskonalący sprawność rozumienia ze słuchu dla obcokrajowców na poziomie zaawansowanym, Kraków 2016.

Zbiory ćwiczeń utrwalających umiejętności gramatyczne, leksykalne i ortograficzne

Joanna Lechowicz, Joanna Podsiadły, Ten, ta, to. Ćwiczenia nie tylko gramatyczne dla cudzoziemców, Łódź 2001.

Joanna Machowska, Gramatyka? Ależ tak! Ćwiczenia gramatyczne dla poziomu A2, Kraków 2011.

Ewa Lipińska, Nie ma róży bez kolców, Ćwiczenia ortograficzne dla cudzoziemców, Kraków 2009.

Elżbieta Zarych, Ortografia polska w ćwiczeniach dla obcokrajowców, Kraków 2016.

Anna Majewska-Tworek, Szura, szumi i szeleści. Ćwiczenia fonetyczne nie tylko dla cudzoziemców, Warszawa 2010.

Józef Pyzik, Przygoda z gramatyką. Fleksja, słowotwórstwo imion. Kraków 2000.

Józef Pyzik, Iść czy jechać. Ćwiczenia gramatyczno-semantyczne z czasownikami ruchu, Kraków 2003.

Piotr Garncarek, Czas na czasownik, Kraków 2001.

Piotr Garncarek, Nie licz na liczebnik. Materiały do nauczania języka polskiego jako obcego, Warszawa 2009.

Marek Gołkowski, Anna Kiermut, Maria Kuc, Małgorzata Majewska-Meyers, „Gdybym znał dobrze język polski…”, Warszawa 2010.

Halina Goszczyńska, Mirosława Magajewska, Od przypadka do przypadka. Przewodnik dla cudzoziemców po fleksji imiennej języka polskiego wraz ze zbiorem ćwiczeń, cz. 1, Łódź 2012.

Foland-Kugler M., 1997, Trudne małe wyrazy. Materiały do nauki języka polskiego jako obcego, Warszawa.

Zbiory testów:

Aleksandra Achtelik, Wioletta Hajduk-Gawron, Agnieszka Madeja, Magdalena Świątek, Bądź na B 1. Zbiór zadań z języka polskiego oraz przykładowe testy certyfikatowe dla Poziomu B 1, Kraków, 2009.

Ewa Lipińska, Umiesz? Zdasz! Materiały przygotowujące do egzaminu certyfikatowego z języka polskiego jako obcego na poziomie średnim ogólnym B2, Kraków 2009.

Anna Dąbrowska, Anna Burzyńska-Kamieniecka, Urszula Dobesz, Małgorzata Pasieka, Z Wrocławiem w tle. Zadania testowe z języka polskiego dla cudzoziemców. Poziom podstawowy, średni i zaawansowany, Wrocław 2008.

Butcher A., Maliszewski B., Przechodzka G., Rzeszutko-Iwan M., Trębska-Kerntopf A., 2009, Wokół Lublina. Zadania testowe z języka polskiego dla obcokrajowców. Poziomy B1, B2, C2, Lublin.

Stanisław Mędak, Polski megatest, Warszawa 2012.

Testy ogólne i specjalistyczne z języka polskiego jako obcego Studium Języka Polskiego dla Cudzoziemców UŁ, pod red. Grażyny Zarzyckiej, cz. 1 – 6, Łódź 2010.

Przemysław E. Gębal, Od słowa do słowa toczy się rozmowa. Repetytorium leksykalne z języka polskiego jako obcego dla poziomów B1 i B2, Kraków 2009.

Justyna Krztoń, Słownictwo w pracy, Kraków 2013.

Piotr Lewiński, Oto polska mowa, Wrocław 2001.

R. Szpigiel, Gramatyka 2, Kraków 2013.