Antropologia Karnawału [1401-OG-AKR-L-DX] Semestr letni 2020/21
Wykład, grupa nr 1

Literatura wymagana (obowiązkowa)

Agamben G. (2006). Pochwała profanacji. (w:) G. Agamben, Profanacje. Warszawa: PIW

Balbus S. (1975). Wstęp. Sformułowanie problemu. (w:) M. Bachtin Twórczość Franciszka Rabelais’go a kultura ludowa średniowiecza i renesansu. Kraków: Wydawnictwo Literackie. 55-116

Caillois R. (1973). Żywioł i ład. Warszawa: PIW

Dudzik W. (2005). Karnawały w kulturze. Warszawa: Wydawnictwo Sic!

Eco U. (2002). Komizm-„wolność”-karnawał (w:) Konteksty nr 3-4 132-136

Huizinga J. (1985). Homo Ludens. Zabawa jako źródło kultury. Warszawa: Czytelnik

Żabski T. (1997). Słownik literatury popularnej. Wrocław: Towarzystwo Przyjaciół Polonistyki Wrocławskiej

Literatura zalecana (uzupełniająca)

Barańczak S. (2007). Fioletowa krowa. Antologia angielskiej i amerykańskiej poezji niepoważnej. Kraków: a5

Burke P. (2009). Kultura ludowa we wczesno nowożytnej Europie. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego

Eco U. (2008). Superman w literaturze masowej. Powieść popularna: między retoryką a ideologią. Kraków: Znak

Fossier R. (2009). Ludzie średniowiecza. Kraków: Wydawnictwo WAM

Goff Le J. (2007). Czy Jezus się śmiał? (w:) J. Le Goff, Długie średniowiecze. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego 197-202

Kołakowski L. (2002). Kapłan i błazen (Rozważania o teologicznym dziedzictwie współczesnego myślenia) (w:) L. Kołakowski (red.) Pochwała niekonsekwencji. Pisma rozproszone sprzed roku 1968, t.2. Londyn: Wydawnictwo Puls 263-293

Koziczyński B. (2007). 333 popkulturowe rzeczy… PRL. Poznań: Vesper

Lewis B. (2009). Śmiech i młot. Historia komunizmu w dowcipach. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie

Morgan D. (2003). Tako rzecze Monty Python. Warszawa: Wyd. Ok.no

Rabelais F. (1973). Gargantua i Pantagruel, t.1. Warszawa: PIW. s.41-44, 61-64, 110-112

Schindler N. (2002). Ludzie prości, ludzie niepokorni… Warszawa: Wiedza Powszechna

Słowiński M. (1993). Błazen. Dzieje postaci i motywu. Warszawa: Prolog

Szyłak J. (1998). Komiks: świat przerysowany. Gdańsk: słowo/obraz słowo/obraz terytoria

Witkowski L. (2000). Uniwersalizm pogranicza. O semiotyce kultury Michała Bachtina w kontekście edukacji. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek 157-188

1. Antropologiczna i kulturowa genealogia ludyczności.

2. Kulturotwórcze znaczenie karnawału (teoria karnawalizacji Michaiła Bachtina)

3. Kulturotwórcze funkcje gry i zabawy (żywioł gry i zabawy w teorii Rogera Caillois)

4. Człowiek zabawy w teorii Johana Huizingi

5. Zabawa jako instrument profanacji w ujęciu Giorgio Agambena

6. Historia karnawału w kulturze: przednowoczesnej (sakralne korzenie karnawału w starożytności, „wojna postu z karnawałem” w kulturze średniowiecza), w nowoczesnej (racjonalizacja i dyscyplinowanie zabawy karnawałowej), w ponowoczesnej (konsumpcyjne uprzedmiotowienie idei zabawy)

7. Błazen jako „nosiciel” idei karnawału

8. Od Bertolda do Bustera Keatona (uniwersalny charakter i żywotność tradycji błazeńskiej w kulturze Zachodu)

9. Śmiech jako wyraz oporu, buntu i emancypacji: (śmiech jako narzędzie demaskacji fałszywej powagi władzy, opresji i przemocy, śmiech jako nośnik ambiwalencji w jednowymiarowym świecie ideologii, idea twórczego oporu poprzez śmiech, wspólnotowy wymiar śmiechu, karnawał obywatelski)

11. Śmiech i presja ideologiczna: (problem instrumentalizacji śmiechu w kontekście presji ideologii totalitarnych)

12. Idea karnawału i ludyczności w kulturze popularnej: (problem niejednoznaczności kultury popularnej; między ideologią konsumpcji a tradycją ludyczno-karnawałową)

13. Komiks jako dzieło ludyczne (komiks jako egzemplifikacja żywotności pierwiastków ludycznych we współczesnej kulturze popularnej).

Metody dydaktyczne w kształceniu online: metody służące prezentacji treści, metody wymiany i dyskusji.

Zajęcia prowadzone zdalnie na platformie MS Teams

Wymagania dotyczące zaliczenia

w przypadku systemu pracy online podstawą do zaliczenia przedmiotu jest opracowanie wypowiedzi pisemnej na zadany temat

zajęcia ogólnouniwersyteckie